Gegevensmanagement/workshop 4: verschil tussen versies
(autosave) |
(met verslag) |
||
| Regel 22: | Regel 22: | ||
Het Onderwijs is | Het Onderwijs is vooral op het eigen domein gericht, maar vaak ligt er wel meerwaarde in de verbinding met andere domeinen. Juist ook op het gebied van gegevensmanagement. Deze presentatie is vanuit de blik van [[ROSA (Referentie Onderwijs Sector Architectuur)]] en vanuit de ervaring bij Kennisnet als deelnemer in ketentrajecten. | ||
De ROSA is leidend, ook bij OCW en DUO. Zo is bij aanbestedingen in het onderwijsveld compliancy aan ROSA een harde eis. Omdat ROSA is voortgekomen vanuit administratieve processen is het opbouwen van draagvlak bij scholen, maar ook bij uitgevers et cetera, een belangrijk proces. De ontwikkeling bij ROSA is dan ook richting een praktische referentiearchitectuur, waar alle partijen wat aan hebben. Daar wordt nu hard aan gewerkt. | |||
In het onderwijsdomein is niet alleen de ROSA als architectuur actief, maar bestaan ook de [[HORA (Hoger Onderwijs Referentie Architectuur)]] en de [[Triple A]], voor MBO-scholen. De ROSA is pas later ontstaan als overkoepelende referentiearchitectuur over de koppelvlakken in de keten. De filosofie is voorlopig 'Koppelen, niet kantelen,' dus je niet bemoeien met hoe het binnen de muren van een organisatie werkt. In veel domeinen is dit een bekende ervaring, het verkrijgen van draagvlak voor overkoepelende afspraken is moeilijk. Referentiearchitecturen op een innovatief vlak willen nog wel eens in dankbaarder aarde vallen. Maar een domein met veel ketens en geen overkoepelende referentiearchitectuur kan hier ook juist een sterke behoefte aan uiten, zoals in het zorgdomein. Maar om die dan ook concreet te realiseren blijft een moeilijk proces. We zijn als mensen getraind om te focussen op de verschillen tussen dingen, en niet op de vaak grote groep overeenkomsten. | In het onderwijsdomein is niet alleen de ROSA als architectuur actief, maar bestaan ook de [[HORA (Hoger Onderwijs Referentie Architectuur)]] en de [[Triple A]], voor MBO-scholen. De ROSA is pas later ontstaan als overkoepelende referentiearchitectuur over de koppelvlakken in de keten. De filosofie is voorlopig 'Koppelen, niet kantelen,' dus je niet bemoeien met hoe het binnen de muren van een organisatie werkt. In veel domeinen is dit een bekende ervaring, het verkrijgen van draagvlak voor overkoepelende afspraken is moeilijk. Referentiearchitecturen op een innovatief vlak willen nog wel eens in dankbaarder aarde vallen. Maar een domein met veel ketens en geen overkoepelende referentiearchitectuur kan hier ook juist een sterke behoefte aan uiten, zoals in het zorgdomein. Maar om die dan ook concreet te realiseren blijft een moeilijk proces. We zijn als mensen getraind om te focussen op de verschillen tussen dingen, en niet op de vaak grote groep overeenkomsten. | ||
| Regel 28: | Regel 30: | ||
Het begrip gegevensmanagement is niet opgenomen in ROSA of HORA. Dat houdt natuurlijk niet in dat er niets gebeurt op dat gebied. De belangrijkste thema's zijn op het moment gegevenswoordenboeken en semantiek, flexibilisering, kwaliteit van data, beveiliging en zeggenschappen. | Het begrip gegevensmanagement is niet opgenomen in ROSA of HORA. Dat houdt natuurlijk niet in dat er niets gebeurt op dat gebied. De belangrijkste thema's zijn op het moment gegevenswoordenboeken en semantiek, flexibilisering, kwaliteit van data, beveiliging en zeggenschappen. | ||
Er liggen al bestaande gegevenswoordenboeken. De uitdaging is om die met elkaar in verband te brengen, verschillende betekenissen van dezelfde term | Er liggen al bestaande gegevenswoordenboeken. De uitdaging is om die met elkaar in verband te brengen, verschillende betekenissen van dezelfde term aan elkaar te relateren, liever dan te proberen ze te uniformeren. Daarvoor moeten begrippen zichtbaar en transparant worden en in een semantisch landschap ontsloten. De methode hiervoor is [[LinkedData]]. Zo groeit ook langzaam het bewustzijn wat een begrip in de omgeving betekent. Sommige begrippen zijn in de ene onderwijscontext terecht streng gedefinieerd, zo mag je je opleiding op u iversitair niveau niet zomaar Technische Natuurkunde noemen. De vraag is of dat ook geldt voor een opleiding het MBO - haalt iemand de twee door elkaar? Veel is nu decentraal en inhoudelijk zeer divers vastgelegd. Om flexibel te zijn, bijvoorbeeld snel je onderwijsaanbod in een regio aan te passen op een nieuwe Tesla-fabriek in de omgeving, wil je de lijntjes kort houden. Maar je wil wel met de start van een nieuwe opleiding niet alleen het curriculum geregeld hebben, maar ook leerlingen, bekostiging, lokaal, examens enzovoorts, waarvoor het handig is om verschillende registraties aan elkaar te koppelen. | ||
De DUO heeft hiervoor de RIA, waar allerlei views van een opleiding bij elkaar komen. De begrippen binnen die verschillende aspecten komen uit verschillende wetten en vrschillen vaak van betekenis. Het woord leerling kan in de ene wet iets anders betekenen dan in de andere. Dat zie je niet alleen in het onderwijs, maar bijvoorbeeld ook in het Digitale Stelsel omgevingswet. We besteden collectief mensenlevens aan werkuren om daar oplossingen voor te verzinnen, maar het zou een stuk gemakkelijker zij om het van het begin af aan, dus in de wet, goed te doen. ROSA kiest bewust voor LinkedData om die semantische verschillen inzichtelijk te maken en te overbruggen. | |||
De RIA van DUO geeft vanuit allerlei views een beeld van een opleiding. Er komen nu registers om al die views aan elkaar te linken: Als je een brief stuurt aan een ouder dan moet daar niet officiële naam van de instelling in gebruikt worden, hebben, maar de naam van de eigen vestiging. | De RIA van DUO geeft vanuit allerlei views een beeld van een opleiding. Er komen nu registers om al die views aan elkaar te linken: Als je een brief stuurt aan een ouder dan moet daar niet officiële naam van de instelling in gebruikt worden, hebben, maar de naam van de eigen vestiging. | ||
| Regel 34: | Regel 38: | ||
Bij het uitwisselen van gegevens is het essentieel dat je zeker weet dat je gegevens naar de juiste plek stuurt, zoals de echte Magister ipv een fake. Beveiliging, maar ook privacy, zijn dan ook bela grijke onderwerpen. De ROSA heeft een certificeringsschema voor informatiebeviliging en privacy, vergelijkbaar met een PIA maar wel met domein-specifieke eigenschappen. natuurlijk ook belangrijk. | Bij het uitwisselen van gegevens is het essentieel dat je zeker weet dat je gegevens naar de juiste plek stuurt, zoals de echte Magister ipv een fake. Beveiliging, maar ook privacy, zijn dan ook bela grijke onderwerpen. De ROSA heeft een certificeringsschema voor informatiebeviliging en privacy, vergelijkbaar met een PIA maar wel met domein-specifieke eigenschappen. natuurlijk ook belangrijk. | ||
Het was ook belangrijk om begrippen en rollen binnen het onderwijsdomein samen te beschrijven en vast te leggen, zodat je discussies niet opnieuw hoeft te hebben. | |||
==Werkdefinitie gegevensmanagement== | |||
Het werkgroepje dat zich verder gebogen heeft over de werkdefinitie heeft consensus bereikt over de volgende zinnen: Gegevensmanagement betreft het integraal en beheerst verwerken van gegevens in een organisatie zowel op strategisch tactisch als operationeel niveau met als doel de gewenste kwaliteit en beschikbaarheid te realiseren. | |||
Hier komen ter plekke en vooraf per mail nog een paar opmerkingen over: | |||
In een organisatie of door een organisatie? Organisatie kan ook keten zijn, | * In een organisatie of door een organisatie? Organisatie kan ook keten zijn, dat moeten we duidelijk maken in de toelichting. Het gaat hier over overheidsorganisaties, maar commerciële partners in bijv. Onderwijs moeten ook aan de bak, ook dat hoort thuis in de toelichting. | ||
Een van de begrippen die uitgelegd wordt bij de definitie is op dit moment het doel, maar dat moet nog beter uitgewerkt. Het draait om een klant, een burger die iets wel of niet mag etc, waarvoor je een gegevensverzameling aanlegt. | |||
* Als je de definitie zo leest, zonder dat je de betekenis van verwerken kent in de brede betekenis die o.a. de AVG er aan geeft, dan kun je het veel te smal interpreteren. Het begrip verwerken staat nu wel in de toelichting, en moet daar ook gelinkt worden aan de AVG. Hopelijk is een weergave in de wiki, waarbij je de toegelichte woorden onderstreept en de betekenis te zien krijgt als je er boven hovert, afdoende om dat af te voorkomen. | |||
* laten we in de toelichting zoveel mogelijk refereren aan bestaande definities, zoals in DUTO, de AVG et cetera. | |||
* De formulering zoals die er nu ligt heeft waarde, maar het doel om iets te hebben waarmee je bestuurders kunt overtuigen is zo nog niet gehaald. Op dit moment is het een erg technische begripsbeschrijving. De stap om een voorleken leesbare tekst te maken moeten we niet vergeten in de toekomst alsnog te nemen. | |||
'''''Besluit:''''' Deze werkdefinitie staat voorlopig en wordt opgenomen in de NORA-wiki als begrip. Als er later nog opmerkingen komen worden die gewogen en een wijzigingsvoorstel ingebracht in de [[Expertgroeo Gegevensmanagement]]. | |||
Besluit: | |||
==Inhoudsopgave:== | |||
We bespreken kort de onderdelen die we tot nu toe naar voren hebben gebracht, waarin een NORA thema Gegevensmanagement uiteindelijk zou moeten voorzien. Na wat toevoegingen verdelen we de onderwerpen: de aanwezigen kiezen de onderdelen waar ze de grootste bijdrage aan kunnen leveren, om daar in kleine groepjes verder aan te werken. De afwezigen kunnen hun eigen selectie kenbaar maken aan Wim. | |||
De onderwerpen, inclusief de erkdefinitie, zijn te vinden via [[Gegevensmanagement/inhoud]]. Per onderwerp staan de al bevestigde namen ingevuld, maar kunnen namen worden toegevoegd. De elementen kunnen later nog in verband met elkaar gebracht worden, gesp,itst, samengevoegd et cetera, maar nu is er per onderdeel vast een plek om werkversies te delen. | |||
Wihzigingen kunnen rechstreeks in de wiki worden gezet (zie [[Help/bewerken]] voor instructies en bel Marieke, 0629099131, als je er niet uitkomt), of gemaild worden naar NORA Beheer met instructie op welke pagina de input moet komen te staan ([mailto:nora@ictu.nl nora@ictu.nl]) | |||
'''''Actie''''' Allen: check of je naam op de juiste pkekken staat, geef wijzigingen door (je kunt natuurlijk ook collega's laten deelnemen) | |||
'''''Actie''''' Trekkers: laat in de week van 6-20 april weten of je voor je onderdeel gebruik wilt maken van een kennissessie in het programma rond de NORA Gebruikersraad van 29 mei. | |||
'''''Actie''''' Trekkers: check of de link met feedback werkt op je pagina('s) en zorg voor een eerste versie (mag ook bestaan uit te beantwoorden vragen, eeb lijstje met links en/of een plan van aanpak). | |||
'''''Actie''''' NORA Beheer: mensen benaderen uit aanpalende onderwerpen om mee te denken aan specifieke onderdelen (zoals wetgeving vanuit privacy en koop, modellering vanuit Geonovum) | |||
{{Bijeenkomsten staart | |||
|Verslag=ja | |||
}} | |||
[[Categorie:gegevensmanagement]] | [[Categorie:gegevensmanagement]] | ||
Versie van 12 apr 2018 16:55
Bijeenkomst van Expertgroep Gegevensmanagement op donderdag 5 april 2018, 10:00 - 13:00, locatie: Kennisnet, Paletsingel 32, 2718 NT Zoetermeer.
Doel: Verder invullen van bestaande en gevraagde kennis binnen de 'inhoudsopgave' van het thema Gegevensmanagement
Doelgroep: Expertgroep Gegevensmanagement .
Bij deze bijeenkomst bouwen we verder op de vorige:
- Presentatie vanuit Kennisnet over de behoefte die zij hebben aan kennis over gegevensmanagement
- Verder invullen van de 'inhoudsopgave': wat ligt er al voor ervaring en tools over de deelonderwerpen en waar is nog behoefte aan?
Presentatie Wim (PDF, 606 kB) Verslag, vastgesteld.
Het Onderwijs is vooral op het eigen domein gericht, maar vaak ligt er wel meerwaarde in de verbinding met andere domeinen. Juist ook op het gebied van gegevensmanagement. Deze presentatie is vanuit de blik van ROSA (Referentie Onderwijs Sector Architectuur) en vanuit de ervaring bij Kennisnet als deelnemer in ketentrajecten.
De ROSA is leidend, ook bij OCW en DUO. Zo is bij aanbestedingen in het onderwijsveld compliancy aan ROSA een harde eis. Omdat ROSA is voortgekomen vanuit administratieve processen is het opbouwen van draagvlak bij scholen, maar ook bij uitgevers et cetera, een belangrijk proces. De ontwikkeling bij ROSA is dan ook richting een praktische referentiearchitectuur, waar alle partijen wat aan hebben. Daar wordt nu hard aan gewerkt.
In het onderwijsdomein is niet alleen de ROSA als architectuur actief, maar bestaan ook de HORA (Hoger Onderwijs Referentie Architectuur) en de Triple A, voor MBO-scholen. De ROSA is pas later ontstaan als overkoepelende referentiearchitectuur over de koppelvlakken in de keten. De filosofie is voorlopig 'Koppelen, niet kantelen,' dus je niet bemoeien met hoe het binnen de muren van een organisatie werkt. In veel domeinen is dit een bekende ervaring, het verkrijgen van draagvlak voor overkoepelende afspraken is moeilijk. Referentiearchitecturen op een innovatief vlak willen nog wel eens in dankbaarder aarde vallen. Maar een domein met veel ketens en geen overkoepelende referentiearchitectuur kan hier ook juist een sterke behoefte aan uiten, zoals in het zorgdomein. Maar om die dan ook concreet te realiseren blijft een moeilijk proces. We zijn als mensen getraind om te focussen op de verschillen tussen dingen, en niet op de vaak grote groep overeenkomsten.
Het begrip gegevensmanagement is niet opgenomen in ROSA of HORA. Dat houdt natuurlijk niet in dat er niets gebeurt op dat gebied. De belangrijkste thema's zijn op het moment gegevenswoordenboeken en semantiek, flexibilisering, kwaliteit van data, beveiliging en zeggenschappen.
Er liggen al bestaande gegevenswoordenboeken. De uitdaging is om die met elkaar in verband te brengen, verschillende betekenissen van dezelfde term aan elkaar te relateren, liever dan te proberen ze te uniformeren. Daarvoor moeten begrippen zichtbaar en transparant worden en in een semantisch landschap ontsloten. De methode hiervoor is LinkedData. Zo groeit ook langzaam het bewustzijn wat een begrip in de omgeving betekent. Sommige begrippen zijn in de ene onderwijscontext terecht streng gedefinieerd, zo mag je je opleiding op u iversitair niveau niet zomaar Technische Natuurkunde noemen. De vraag is of dat ook geldt voor een opleiding het MBO - haalt iemand de twee door elkaar? Veel is nu decentraal en inhoudelijk zeer divers vastgelegd. Om flexibel te zijn, bijvoorbeeld snel je onderwijsaanbod in een regio aan te passen op een nieuwe Tesla-fabriek in de omgeving, wil je de lijntjes kort houden. Maar je wil wel met de start van een nieuwe opleiding niet alleen het curriculum geregeld hebben, maar ook leerlingen, bekostiging, lokaal, examens enzovoorts, waarvoor het handig is om verschillende registraties aan elkaar te koppelen.
De DUO heeft hiervoor de RIA, waar allerlei views van een opleiding bij elkaar komen. De begrippen binnen die verschillende aspecten komen uit verschillende wetten en vrschillen vaak van betekenis. Het woord leerling kan in de ene wet iets anders betekenen dan in de andere. Dat zie je niet alleen in het onderwijs, maar bijvoorbeeld ook in het Digitale Stelsel omgevingswet. We besteden collectief mensenlevens aan werkuren om daar oplossingen voor te verzinnen, maar het zou een stuk gemakkelijker zij om het van het begin af aan, dus in de wet, goed te doen. ROSA kiest bewust voor LinkedData om die semantische verschillen inzichtelijk te maken en te overbruggen.
De RIA van DUO geeft vanuit allerlei views een beeld van een opleiding. Er komen nu registers om al die views aan elkaar te linken: Als je een brief stuurt aan een ouder dan moet daar niet officiële naam van de instelling in gebruikt worden, hebben, maar de naam van de eigen vestiging.
Bij het uitwisselen van gegevens is het essentieel dat je zeker weet dat je gegevens naar de juiste plek stuurt, zoals de echte Magister ipv een fake. Beveiliging, maar ook privacy, zijn dan ook bela grijke onderwerpen. De ROSA heeft een certificeringsschema voor informatiebeviliging en privacy, vergelijkbaar met een PIA maar wel met domein-specifieke eigenschappen. natuurlijk ook belangrijk.
Het was ook belangrijk om begrippen en rollen binnen het onderwijsdomein samen te beschrijven en vast te leggen, zodat je discussies niet opnieuw hoeft te hebben.
Werkdefinitie gegevensmanagement[bewerken]
Het werkgroepje dat zich verder gebogen heeft over de werkdefinitie heeft consensus bereikt over de volgende zinnen: Gegevensmanagement betreft het integraal en beheerst verwerken van gegevens in een organisatie zowel op strategisch tactisch als operationeel niveau met als doel de gewenste kwaliteit en beschikbaarheid te realiseren.
Hier komen ter plekke en vooraf per mail nog een paar opmerkingen over:
- In een organisatie of door een organisatie? Organisatie kan ook keten zijn, dat moeten we duidelijk maken in de toelichting. Het gaat hier over overheidsorganisaties, maar commerciële partners in bijv. Onderwijs moeten ook aan de bak, ook dat hoort thuis in de toelichting.
Een van de begrippen die uitgelegd wordt bij de definitie is op dit moment het doel, maar dat moet nog beter uitgewerkt. Het draait om een klant, een burger die iets wel of niet mag etc, waarvoor je een gegevensverzameling aanlegt.
- Als je de definitie zo leest, zonder dat je de betekenis van verwerken kent in de brede betekenis die o.a. de AVG er aan geeft, dan kun je het veel te smal interpreteren. Het begrip verwerken staat nu wel in de toelichting, en moet daar ook gelinkt worden aan de AVG. Hopelijk is een weergave in de wiki, waarbij je de toegelichte woorden onderstreept en de betekenis te zien krijgt als je er boven hovert, afdoende om dat af te voorkomen.
- laten we in de toelichting zoveel mogelijk refereren aan bestaande definities, zoals in DUTO, de AVG et cetera.
- De formulering zoals die er nu ligt heeft waarde, maar het doel om iets te hebben waarmee je bestuurders kunt overtuigen is zo nog niet gehaald. Op dit moment is het een erg technische begripsbeschrijving. De stap om een voorleken leesbare tekst te maken moeten we niet vergeten in de toekomst alsnog te nemen.
Besluit: Deze werkdefinitie staat voorlopig en wordt opgenomen in de NORA-wiki als begrip. Als er later nog opmerkingen komen worden die gewogen en een wijzigingsvoorstel ingebracht in de Expertgroeo Gegevensmanagement.
Inhoudsopgave:[bewerken]
We bespreken kort de onderdelen die we tot nu toe naar voren hebben gebracht, waarin een NORA thema Gegevensmanagement uiteindelijk zou moeten voorzien. Na wat toevoegingen verdelen we de onderwerpen: de aanwezigen kiezen de onderdelen waar ze de grootste bijdrage aan kunnen leveren, om daar in kleine groepjes verder aan te werken. De afwezigen kunnen hun eigen selectie kenbaar maken aan Wim.
De onderwerpen, inclusief de erkdefinitie, zijn te vinden via Gegevensmanagement/inhoud. Per onderwerp staan de al bevestigde namen ingevuld, maar kunnen namen worden toegevoegd. De elementen kunnen later nog in verband met elkaar gebracht worden, gesp,itst, samengevoegd et cetera, maar nu is er per onderdeel vast een plek om werkversies te delen.
Wihzigingen kunnen rechstreeks in de wiki worden gezet (zie Help/bewerken voor instructies en bel Marieke, 0629099131, als je er niet uitkomt), of gemaild worden naar NORA Beheer met instructie op welke pagina de input moet komen te staan (nora@ictu.nl)
Actie Allen: check of je naam op de juiste pkekken staat, geef wijzigingen door (je kunt natuurlijk ook collega's laten deelnemen) Actie Trekkers: laat in de week van 6-20 april weten of je voor je onderdeel gebruik wilt maken van een kennissessie in het programma rond de NORA Gebruikersraad van 29 mei. Actie Trekkers: check of de link met feedback werkt op je pagina('s) en zorg voor een eerste versie (mag ook bestaan uit te beantwoorden vragen, eeb lijstje met links en/of een plan van aanpak). Actie NORA Beheer: mensen benaderen uit aanpalende onderwerpen om mee te denken aan specifieke onderdelen (zoals wetgeving vanuit privacy en koop, modellering vanuit Geonovum)