Feedbacksessie Werkgroep NORA AP met reviewers: verschil tussen versies

Huidige versie van 16 nov 2022 om 10:55

Contact

Status

Bijeenkomst van Werkgroep NORA Architectuur Principes op dinsdag 17 mei 2022, 14.00-16.00, locatie: Via teams.
Doel: Uitwerken van Kernwaarden van Dienstverlening naar Doelen en NORA Architectuurprincipes
Doelgroep: leden Werkgroep en reviewers .

Verslag van de feedback-sessie Review NORA Kernwaarden, Kwaliteitsdoelen en Architectuurprincipes

Voorstelronde en 1e ronde vragen Mentimeter[bewerken]

De opkomst was prima met in totaal waren 21 personen aanwezig, inclusief de werkgroep-leden. Het was een diverse groep van betrokkenen en de dynamiek in de groep was enthousiast. Het belang van deze veranderingen werd breed gedragen, wat bleek uit de reacties in de Mentimeter die de aanwezigen gaven op de vraag “wat heeft jou getriggerd om een bijdrage aan de review te leveren?”.

Vanuit de reacties van de aanwezige reviewers kwam als gemene deler naar voren dat er behoefte is aan een eenduidige, overkoepelende architectuur. Daarnaast zijn er wensen voor een overheids-breed kader waarin het dienstverleningsconcept een centrale rol speelt. Samenhang, (keten)samenwerking, verbanden leggen, delen, bundelen. NORA zou een prominente rol kunnen / moeten vervullen om versnippering te voorkomen van waarden, doelen en principes binnen een veilige, betrouwbare, toekomstgerichte, doelgerichte en doelmatige overheid. Maar ook: het ombuigen van technologiefocus naar managementfocus.

Presentatie statusupdate en nieuwe versie wijzigingsvoorstel[bewerken]

Robert van Wessel presenteerde een status-update: er is een nieuwe versie gemaakt naar aanleiding van de reviewreacties en deze staat inmiddels online. Hij belichtte in de presentatie de belangrijkste wijzigingen en de motivatie daar achter.

Eric Brouwer vulde aan dat voor NORA een ‘rondje langs de velden’ altijd ingepland kan worden, voor zover dat nog niet heeft plaatsgevonden. Dit betreft organisaties die behoefte hebben aan nadere uitleg over de kernwaarden, kwaliteitsdoelen, architectuurprincipes en/of willen meedenken. Zo moet bekeken worden wat de wijzigingen over de kernwaarden, kwaliteitsdoelen en architectuurprincipes betekenen voor de digitale omgevingswet. Daartoe zouden gesprekken moeten worden gevoerd met wetgevingsjuristen waarin duidelijk naar voren moet komen dat de architectuur de wetgeving moet vertalen.

Mentimeter vragen aan de aanwezige reviewers[bewerken]

Wat vond je van onze reactie (op je reviewopmerkingen)[bewerken]

Mentimeter-vraag Wat vond je van onze reactie (op je reviewopmerkingen)?

13 mensen hebben deze vraag beantwoord, op een vijfpuntsschaal van Sterk mee oneens naar Sterk mee eens scoort de stelling 'Vriendelijk' een 3.8, de stelling 'Inhoudelijk correct' een 3.5 en 'Volledig' een 3.7.

In de sessie zelf geeft een deelnemer aan per ongeluk drie keer een 1 gegeven te hebben in plaats van 3 keer een 5.

Als we hier voor corrigeren en deze cijfers er uit filteren krijg je een gemiddelde van 4.0, 3.75 en 3.9.

Vullen we de bedoelde score van 5 van deze deelnemer alsnog in dan gaat dat gemiddelde nog verder omhoog naar een 4.2, 3.8 en 4.

Als het gewijzigde voorstel straks wordt aangenomen, wat betekent dat dan voor de NORA?[bewerken]

Mentimeter-vraag Als het gewijzigde voorstel straks wordt aangenomen wat betekent dat dan voor NORA?

14 mensen hebben deze vraag beantwoord. Zij konden voor de aspecten 'Bruikbaarheid' en 'Actualiteit' op een zevenpuntsschaal aangeven of de NORA met het aannemen van het voorstel sterk verslechtert (1 punt) tot sterk verbetert (7 punten). De gemiddelde score was een 5.5 op Bruikbaarheid en een 5.8 op Actualiteit, de deelnemers zien het voorstel dus duidelijk als een verbetering op beide gebieden.

Mooie resultaten uit beide vragen dus.

Vervolgvraag voor discussie: Waar moeten de Gebruikersraad vooral op inzetten om de wijziging een succes te maken?[bewerken]

Mentimeter-vraag Waar moeten de Gebruikersraad vooral op inzetten om de wijziging een succes te maken?

Op basis van de vraag: ‘Waar moeten de Gebruikersraad vooral op inzetten om de wijziging een succes te maken?’ gingen de deelnemers in breakout sessies uiteen, waarin ze konden kiezen over welke van de vier onderwerpen zij wilden sparren. De rangorde die ontstond was:

Wat heb je nodig bij toepassing bij NORA familieleden?
De publiciteit zoeken: welke en waar dan?
Inhoudelijk & overige suggesties
Waarin moet NORA gaan investeren?

13 mensen hebben de vraag ingevuld. Uit de resultaten kwam als eerste prioriteit boven: Wat heb je nodig bij toepassing bij NORA familieleden? De tweede prioriteit, daar vlak achter, was: De publiciteit zoeken: welke en waar dan? De andere twee onderwerpen scoorden een stuk lager.

Breakoutsessies[bewerken]

In twee berakoutsessies is een hoop aan bod geweest. De belangrijkste punten zijn hieronder samengevat per onderwerp.

Communicatie[bewerken]

De communicatie over deze ontwikkelingen en wat dat betekent voor de architectuurgroepen moet breed worden ingezet.

Een aanvulling op dataprincipes is gewenst en de synchronisatie met de GEMMA kan nog worden verbeterd.
Dienstverlening wordt gespecificeerd in de NORA Vijflaagsmodel laag 2, om vervolgens de lagen 3, 4 en 5 te laten renderen.
Alles is gebaseerd op het bewustzijn van de noodzaak van architectuur.
Geef proactief advies in plaats van later puinruimen.

Samenwerking[bewerken]

NORA gaat nog verder met de implicaties tot het einde van kwartaal 2, maar ook de dochters moeten hiermee aan de slag. Bijdragen vanuit alle NORA familieleden zijn belangrijk! Als NORA familieleden ook hun eigen implicaties opzetten ontstaat daardoor een gezonde wisselwerking met NORA.

Maak (meer) gebruik van de vele connecties die er al zijn, zoals VeRa. GGZ heeft als een goed functionerende samenwerking met VERA en PURA.

Architectuur-governance binnen de overheid is erg versnipperd. Kijk naar good practices die vanuit het MIDO (onderdelen: Toegang, Interactie, Gegevensuitwisseling en Infrastructuur) worden opgezet.

Er is nog steeds het doel om als één overheid te acteren: een netwerk van overheidsorganisaties die in ketens samenwerken.

Afstemming nodig van begrippen: Domeinen (maatschappelijk, binnen Bedrijfsvoering en dergelijke) of Sectoren.

Harmonisering vanuit de maatschappelijke opgaven en ketens die zich moeten organiseren aub vorm te geven. Niet als aparte activiteit: dat gaat nergens toe leiden. Aandacht voor hebben om bij wetgeving ook programmeerbare regels en informatie-kennismodel te laten meeleveren. Business zal ons mee moeten nemen in haar maatschappelijke opgave en uitwerking. Dan komen NORA en dochters dichterbij elkaar.

Inhoud[bewerken]

Het NORA Begrippenkader is nog zeer beperkt.

De NORA thema’s vertonen soms overlap en kunnen consistenter worden ingericht. Zo mogen BIO /Duurzame Toegankelijkheid /Privacy en Archivering wat meer bij elkaar komen. En met een aantal thematrekkers wordt ondergezocht hoe de thema's Privacy, Beveiliging en Identity & Access Management (IAM) met elkaar samenhangen. De ideeën en gedachten hiertoe zijn verzameld op een MIRO-bord.

De volledigheid van de eerste 2 lagen in het Vijflaagsmodel zijn randvoorwaardelijk voor de opbouw van de overige lagen.

Er is interesse in NORA en ontologieën, in verband met werk aan een gegevenswoordenboek. Biedt GEMMA dat niet meer? Vergelijking: opmerkelijke verschillen (5 lagen Common Ground versus NORA) en aantal domeinen verschilt, ook catalogi zijn anders. Vergt harmonisatie. Eén soort standaard wordt van belang gevonden.

Sommige overheidsorganisaties vinden het lastig om GEO-functionaliteit in hun informatiesystemen te incorporeren. Goed toepasbare implicaties zijn noodzakelijk! Daarom zijn vanuit de praktijk voorbeeld-implicaties nodig

25 GGD ‘en bouwen een eigen Bedrijfsarchitectuur op. Kijken ook naar de NORA voor hergebruik.

@@ Regel 11: / Regel 11: @@
 }}
-Voorstelronde en 1e ronde vragen Mentimeter
+==Voorstelronde en 1e ronde vragen Mentimeter==
-De opkomst was prima met in totaal waren 21 personen aanwezig, inclusief de werkgroep-leden. Het was een diverse groep van betrokkenen en de dynamiek in de groep was enthousiast. Het belang van deze veranderingen werd breed gedragen, wat bleek aan de reacties in de Mentimeter die de aanwezigen gaven op de vraag “wat hen had getriggerd om een bijdrage aan de review te leveren”. Vanuit de reacties van de aanwezige interviews kwam als gemene deler naar voren dat er behoefte is aan een eenduidige, overkoepelende architectuur. Daarnaast zijn er wensen voor een overheids-breed kader waarin het dienstverleningsconcept een centrale rol speelt. Samenhang, (keten)samenwerking, verbanden leggen, delen, bundelen. NORA zou een prominente rol kunnen/moeten vervullen om versnippering te voorkomen van waarden, doelen en principes binnen een veilige, betrouwbare, toekomstgerichte, doelgerichte en doelmatige overheid. Maar ook: het ombuigen van technologiefocus naar managementfocus.
+De opkomst was prima met in totaal waren 21 personen aanwezig, inclusief de werkgroep-leden. Het was een diverse groep van betrokkenen en de dynamiek in de groep was enthousiast. Het belang van deze veranderingen werd breed gedragen, wat bleek uit de reacties in de Mentimeter die de aanwezigen gaven op de vraag “wat heeft jou getriggerd om een bijdrage aan de review te leveren?”.
+Vanuit de reacties van de aanwezige reviewers kwam als gemene deler naar voren dat er behoefte is aan een eenduidige, overkoepelende architectuur. Daarnaast zijn er wensen voor een overheids-breed kader waarin het dienstverleningsconcept een centrale rol speelt. Samenhang, (keten)samenwerking, verbanden leggen, delen, bundelen. NORA zou een prominente rol kunnen / moeten vervullen om versnippering te voorkomen van waarden, doelen en principes binnen een veilige, betrouwbare, toekomstgerichte, doelgerichte en doelmatige overheid. Maar ook: het ombuigen van technologiefocus naar managementfocus.
-Robert van Wessel presenteerde een status-update [[file:///C:/Users/wepra/OneDrive%20-%20Stichting%20ICTU/NORA/Review%20Kernwaarden%20sessie%2017%20mei%202022/Feedbacksessie%20KW-KD-AP%2020220517.pdf]]
+==Presentatie statusupdate en nieuwe versie wijzigingsvoorstel==
+Robert van Wessel presenteerde een [https://www.noraonline.nl/wiki/Bestand:Presentatie_Feedbacksessie_review_Kernwaarden_etc._20220517.pdf status-update]: er is een nieuwe versie gemaakt naar aanleiding van de reviewreacties en deze staat inmiddels online. Hij belichtte in de presentatie de belangrijkste wijzigingen en de motivatie daar achter.
 Eric Brouwer vulde aan dat voor NORA een ‘rondje langs de velden’ altijd ingepland kan worden, voor zover dat nog niet heeft plaatsgevonden. Dit betreft organisaties die behoefte hebben aan nadere uitleg over de kernwaarden, kwaliteitsdoelen, architectuurprincipes en/of willen meedenken. Zo moet bekeken worden wat de wijzigingen over de kernwaarden, kwaliteitsdoelen en architectuurprincipes betekenen voor de digitale omgevingswet. Daartoe zouden gesprekken moeten worden gevoerd met wetgevingsjuristen waarin duidelijk naar voren moet komen dat de architectuur de wetgeving moet vertalen.
+==Mentimeter vragen aan de aanwezige reviewers ==
+===Wat vond je van onze reactie (op je reviewopmerkingen)===
+[[Afbeelding:Screenshot Mentimeter Wat vond je van onze reactie.png|thumb|400px|right|Mentimeter-vraag Wat vond je van onze reactie (op je reviewopmerkingen)?|alt= ]]
-Mentimeter en break-outsessie
+mensen hebben deze vraag beantwoord, op een vijfpuntsschaal van ''Sterk mee oneens'' naar ''Sterk mee eens'' scoort de stelling ''''Vriendelijk'''' een 3.8, de stelling ''''Inhoudelijk correct'''' een 3.5 en ''''Volledig'''' een 3.7.
-Op de uitkomsten van de vragen die werden voorgelegd in het 2e deel van de Mentimeter werd er in break-outsessies en vervolgens in een plenaire discussie verder geborduurd op de uitkomsten daarvan. De vraag om een cijfer te geven aan hoe er is vormgegeven aan het verwerken van de feedback van de reviewers scoorde op een schaal van 1 tot en met 5 een gemiddelde van 4,5. Op de vraag wat het betekent voor NORA als het gewijzigde voorstel is aangenomen, konden de deelnemers kiezen voor bruikbaarheid en actualiteit. De groep gaf aan dat deze 2 onderdelen, door het gewijzigde voorstel, sterkt worden verbeterd: op een schaal van 1 tot en met 7, kwamen de cijfers op 5,5 respectievelijk 5,8 uit. Mooie resultaten uit beide vragen dus. Voor de vraag: ‘Waar moeten de Gebruikersraad vooral op inzetten om de wijziging een succes te maken?’ werd een break-outsessie ingezet waarin de deelnemers konden kiezen over welke van de vier onderwerpen zij wilden sparren:
+In de sessie zelf geeft een deelnemer aan per ongeluk drie keer een 1 gegeven te hebben in plaats van 3 keer een 5.
-De publiciteit zoeken: welke en waar dan?
+Als we hier voor corrigeren en deze cijfers er uit filteren krijg je een gemiddelde van '''4.0''', '''3.75''' en '''3.9'''.
-Wat heb je nodig bij toepassing bij NORA familieleden?
-Waarin moet NORA gaan investeren?
-Inhoudelijk & overige suggesties
-De meeste ‘stemmen’ gingen naar ‘Wat heb je nodig bij toepassing bij NORA familieleden?’, gevolgd door ‘De publiciteit zoeken; welke en waar dan?’. ‘Inhoud & overige suggesties’ kwam als derde voorkeur uit de bus en ‘Waarin moet NORA gaan investeren?’ was de hekkensluiter. Er werden twee break-outsessies gehouden en de belangrijkste conclusies uit de break-out-sessie zijn onderstaand weergegeven.
+Vullen we de bedoelde score van 5 van deze deelnemer alsnog in dan gaat dat gemiddelde nog verder omhoog naar een 4.2, 3.8 en 4.
-Communicatie
+<div style="clear:right"> </div>
+===Als het gewijzigde voorstel straks wordt aangenomen, wat betekent dat dan voor de NORA?===
+[[Afbeelding:Screenshot Mentimeter Als het gewijzigde voorstel straks wordt aangenomen wat betekent dat dan voor NORA.png|thumb|450px|left|Mentimeter-vraag Als het gewijzigde voorstel straks wordt aangenomen wat betekent dat dan voor NORA?|alt= ]]
-De communicatie over deze ontwikkelingen en wat dat betekent voor de architectuurgroepen moet breed worden ingezet.
+mensen hebben deze vraag beantwoord. Zij konden voor de aspecten ''''Bruikbaarheid'''' en ''''Actualiteit'''' op een zevenpuntsschaal aangeven of de NORA met het aannemen van het voorstel ''sterk verslechtert'' (1 punt) tot ''sterk verbetert'' (7 punten). De gemiddelde score was een '''5.5 op Bruikbaarheid''' en een '''5.8 op Actualiteit''', de deelnemers zien het voorstel dus duidelijk als een verbetering op beide gebieden.
-Een aanvulling op dataprincipes is gewenst en de synchronisatie met de GEMMA kan nog worden verbeterd.
-Dienstverlening wordt gespecificeerd in de NORA architectuur laag 2, om vervolgens de lagen 3, 4 en 5 te laten renderen.
+Mooie resultaten uit beide vragen dus.
-Alles is gebaseerd op het bewustzijn van de noodzaak van architectuur.
+{{Clear}}
-Geef proactief advies in plaats van later puinruimen.
+===Vervolgvraag voor discussie: Waar moeten de Gebruikersraad vooral op inzetten om de wijziging een succes te maken?===
+[[Afbeelding:Screenshot Mentimeter Waar moeten de Gebruikersraad vooral op inzetten om de wijziging een succes te maken.png|thumb|400px|right|Mentimeter-vraag Waar moeten de Gebruikersraad vooral op inzetten om de wijziging een succes te maken?|alt= ]]
+Op basis van de vraag: ‘Waar moeten de Gebruikersraad vooral op inzetten om de wijziging een succes te maken?’ gingen de deelnemers in breakout sessies uiteen, waarin ze konden kiezen over welke van de vier onderwerpen zij wilden sparren. De rangorde die ontstond was:
+# Wat heb je nodig bij toepassing bij NORA familieleden?
+# De publiciteit zoeken: welke en waar dan?
+# Inhoudelijk & overige suggesties
+# Waarin moet NORA gaan investeren?
+mensen hebben de vraag ingevuld. Uit de resultaten kwam als eerste prioriteit boven: Wat heb je nodig bij toepassing bij NORA familieleden? De tweede prioriteit, daar vlak achter, was: De publiciteit zoeken: welke en waar dan? De andere twee onderwerpen scoorden een stuk lager.
-Samenwerking
+==Breakoutsessies==
+In twee berakoutsessies is een hoop aan bod geweest. De belangrijkste punten zijn hieronder samengevat per onderwerp.
+===Communicatie===
+De communicatie over deze ontwikkelingen en wat dat betekent voor de architectuurgroepen moet breed worden ingezet.
+* Een aanvulling op dataprincipes is gewenst en de synchronisatie met de [[GEMMA (Gemeentelijke ModelArchitectuur)|GEMMA]] kan nog worden verbeterd.
+* Dienstverlening wordt gespecificeerd in de NORA [[Vijflaagsmodel]] [[Organisatorische laag|laag 2]], om vervolgens de lagen [[Informatielaag|3]], [[Applicatielaag|4]] en [[Netwerklaag|5]] te laten renderen.
+* Alles is gebaseerd op het bewustzijn van de noodzaak van architectuur.
+* Geef proactief advies in plaats van later puinruimen.
+===Samenwerking===
 NORA gaat nog verder met de implicaties tot het einde van kwartaal 2, maar ook de dochters moeten hiermee aan de slag. Bijdragen vanuit alle NORA familieleden zijn belangrijk!
 Als NORA familieleden ook hun eigen implicaties opzetten ontstaat daardoor een gezonde wisselwerking met NORA.
-Maak (meer) gebruik van de vele connecties die er al zijn, zoals VERA. GGZ heeft als een goed functionerende samenwerking met VERA en PURA.
+Maak (meer) gebruik van de vele connecties die er al zijn, zoals [[VeRa (Veiligheidsregios Referentie Architectuur)|VeRa]]. GGZ heeft als een goed functionerende samenwerking met VERA en [[PURA (Publieke gezondheid Referentie Architectuur)|PURA]].
 Architectuur-governance binnen de overheid is erg versnipperd. Kijk naar good practices die vanuit het MIDO (onderdelen: Toegang, Interactie, Gegevensuitwisseling en Infrastructuur) worden opgezet.
 Er is nog steeds het doel om als één overheid te acteren: een netwerk van overheidsorganisaties die in ketens samenwerken.
 Afstemming nodig van begrippen: Domeinen (maatschappelijk, binnen Bedrijfsvoering en dergelijke) of Sectoren.
 Harmonisering vanuit de maatschappelijke opgaven en ketens die zich moeten organiseren aub vorm te geven. Niet als aparte activiteit: dat gaat nergens toe leiden. Aandacht voor hebben om bij wetgeving ook programmeerbare regels en informatie-kennismodel te laten meeleveren. Business zal ons mee moeten nemen in haar maatschappelijke opgave en uitwerking. Dan komen NORA en dochters dichterbij elkaar.
+===Inhoud===
+Het NORA [[Begrippenkader]] is nog zeer beperkt.
-Inhoud
+De NORA [[Thema's|thema’s]] vertonen soms overlap en kunnen consistenter worden ingericht. Zo mogen BIO /[[Duurzame Toegankelijkheid]] /[[Privacy]] en Archivering wat meer bij elkaar komen. En met een aantal thematrekkers wordt ondergezocht hoe de thema's [[Privacy]], [[Beveiliging]] en [[IAM]] met elkaar samenhangen. De ideeën en gedachten hiertoe zijn verzameld op een MIRO-bord.
+De volledigheid van de eerste 2 lagen in het [[Vijflaagsmodel]] zijn randvoorwaardelijk voor de opbouw van de overige lagen.
+Er is interesse in NORA en ontologieën, in verband met werk aan een [[gegevenswoordenboeken|gegevenswoordenboek]]. Biedt [[GEMMA (Gemeentelijke ModelArchitectuur)|GEMMA]] dat niet meer? Vergelijking: opmerkelijke verschillen (5 lagen Common Ground versus NORA) en aantal domeinen verschilt, ook catalogi zijn anders. Vergt harmonisatie. Eén soort standaard wordt van belang gevonden.
-Het NORA Begrippenkader is nog zeer beperkt.
-De NORA thema’s vertonen soms overlap en kunnen consistenter worden ingericht. Zo mogen BIO/Duurzame Toegankelijkheid/Privacy en Archivering wat meer bij elkaar komen. En met een aantal thematrekkers wordt ondergezocht hoe de thema's Privacy, Beveiliging en IAM met elkaar samenhangen. De ideeën en gedachten hiertoe zijn verzameld op een MIRO-bord.
-De volledigheid van de eerste 2 lagen in het 5-laagsmodel zijn randvoorwaardelijk voor de opbouw van de overige lagen.
-Er is interesse in NORA en ontologieën, in verband met werk aan een gegevenswoordenboek. Biedt GEMMA dat niet meer? Vergelijking: opmerkelijke verschillen (5 lagen Common Ground versus NORA) en aantal domeinen verschilt, ook catalogi zijn anders. Vergt harmonisatie. Eén soort standaard wordt van belang gevonden.
 Sommige overheidsorganisaties vinden het lastig om GEO-functionaliteit in hun informatiesystemen te incorporeren. Goed toepasbare implicaties zijn noodzakelijk! Daarom zijn vanuit de praktijk voorbeeld-implicaties nodig
 GGD ‘en bouwen een eigen Bedrijfsarchitectuur op. Kijken ook naar de NORA voor hergebruik.
-[[Categorie:Review Kernwaarden van Dienstverlening]][[Categorie:Toelichtingen]][[Categorie:bijeenkomsten]][[Categorie:Over Kernwaarden van Dienstverlening]][[Categorie:Overzichten]]
+[[Categorie:Review Kernwaarden van Dienstverlening]][[Categorie:Toelichtingen]][[Categorie:bijeenkomsten]][[Categorie:Over Kernwaarden]]