Beveiligde ontwikkelomgeving

Versie 2.0 van 22 februari 2021 van de BIO Thema-uitwerking Applicatieontwikkeling is vervangen door versie 2.1 van 29 oktober 2021.
De wijzigingen betreffen met name de uniformering van objectdefinities en objectnamen in en tussen BIO Thema-uitwerkingen.
Versie 2.1 in PDF-formaat is op de website CIP-overheid/producten gepubliceerd.

Verwante principes → BIO Thema-uitwerking Applicatieontwikkeling → Binnen dit normenkader èn beveiligingsaspect → Alle Normenkaders → Alle Beveiligingsprincipes → Alle Normen → Beveiligingsaspecten → ISOR

Objectdefinitie

Betreft een omgeving die uitsluitend wordt gebruikt om applicaties te creëren of aan te passen.

Objecttoelichting

Het traject van ontwikkelen van een applicatie en het in productie nemen van de resultaten van dit ontwikkeltraject vindt gefaseerd plaats in specifieke omgevingen. Bij de ontwikkeling worden vier omgevingen onderscheiden:

1. Ontwikkelomgeving, Hierin wordt de programmacode ontwikkeld. Om te voorkomen dat ontwikkelingen het productieproces kunnen beïnvloed is deze omgeving gescheiden van de productie omgeving.
2. Testomgeving, Hierin worden de uit de ontwikkelomgeving afkomstige producten getest door professionele testteams. Aanwezige, in de testomgeving gesignaleerde, onvolkomenheden in de software worden weer via ontwikkelomgeving aangepast. Dit is een iteratief proces totdat uit de test naar voren komt dat het product geschikt is om in productie te nemen;
3. Acceptatieomgeving, Hierin worden de softwareproducten (nog éénmaal grondig) getest en bij positief resultaat door de gebruikers en beheerders geaccepteerd. Bij eventuele onvolkomenheden worden de softwareproducten niet geaccepteerd (no-go) en terug gestuurd naar de testomgeving of ontwikkelomgeving;
4. Productieomgeving, Hierin worden de nieuwe softwareproducten uitgerold. De Productie omgeving is de omgeving waarin de nieuwe softwareproducten functioneel en actief moeten zijn. De in de voorgaande omgevingen uitgevoerde stappen moeten zo veel mogelijk garanderen dat nieuw ontwikkelde software geen fouten bevat die de productiegegevens kunnen corrumperen.

In principe zijn alle omgevingen los van elkaar ingericht en vindt behalve via formele overdrachten geen contact plaats tussen de verschillende omgevingen.

Criterium

Organisaties behoren beveiligde ontwikkelomgevingen vast te stellen en passend te beveiligen voor verrichtingen op het gebied van systeemontwikkeling en integratie en die betrekking hebben op de gehele levenscyclus van de systeemontwikkeling.

Doelstelling

De reden waarom de norm gehanteerd wordt.

Risico

Indeling binnen ISOR

Dit beveiligingsprincipe:

• is gericht op het Beveiligingsaspect Uitvoering;
  
• valt binnen de Invalshoek Gedrag.
  

ℹ️(Klik om uitleg open/dicht te klappen)

De ISOR-wiki bevat normenkaders waarin beveiligings- en privacyprincipes zijn beschreven. Deze themaprincipes zijn conform de SIVA-methodiek ingedeeld in drie aspecten: Beleid, Uitvoering of Control. Daarnaast zijn ze geordend in invalshoeken: Intentie, Functie, Gedrag, Structuur.

Grondslag

De grondslag voor dit principe is BIO (Baseline Informatiebeveiliging Overheid) 14.2.6

Onderliggende normen

ID	Conformiteitsindicator	Stelling
APO_U.12.01	Beveiligde ontwikkelomgevingen	Systeemontwikkelomgevingen worden passend beveiligd op basis van een expliciete risicoafweging. Deze afweging heeft zowel de ontwikkelomgeving als ook het te ontwikkelen systeem in scope.
APO_U.12.02	Beveiligde ontwikkelomgevingen	De organisatie heeft logische en/of fysieke scheidingen aangebracht tussen de ontwikkel-, test-, acceptatie- en productie-omgeving, elk met een eigen autorisatiestructuur en werkwijze, zodat sprake is van een beheerst ontwikkel- en onderhoudsproces.
APO_U.12.03	Beveiligde ontwikkelomgevingen	De taken, verantwoordelijkheden en bevoegdheden van de betrokken functionarissen in de ontwikkel-, test-, acceptatie- en productie- omgevingen worden uitgevoerd conform onderkende rollen.
APO_U.12.04	beveiligde ontwikkelomgevingen	Voor remote-werkzaamheden is een werkwijze vastgelegd.
APO_U.12.05	Beveiligde ontwikkelomgevingen	Ontwikkelaars hebben geen toegang tot de productieomgeving.
APO_U.12.06	Beveiligde ontwikkelomgevingen	Voor het kopiëren/verplaatsen van configuratie-items tussen de omgevingen gelden overdrachtsprocedures.
APO_U.12.07	Beveiligde ontwikkelomgevingen	De overdracht van de ontwikkel- naar de testomgeving vindt gecontroleerd plaats met een implementatieplan.
APO_U.12.08	Beveiligde ontwikkelomgevingen	De overdracht van de test- naar de acceptatie-omgeving vindt procedureel door daartoe geautoriseerde personen plaats.
APO_U.12.09	Beveiligde ontwikkelomgevingen	De overdracht naar de productie-omgeving vindt procedureel plaats door daartoe geautoriseerde personen.