Eigenschap:Beschrijving
Naar navigatie springen
Naar zoeken springen
Type eigenschap
:
Tekst
Geldige waarden
:
Meerdere waarden toegestaan
:
Nee
Weergave op formulieren
:
Tekstvak
Initiële waarde
:
Verplicht veld
:
Nee
Toelichting op formulier
:
Deze elementeigenschap kan gebruikt worden om een element te voorzien van een beschrijving.
Subeigenschap van
:
Formatteerfunctie externe URI
:
Klik op de button om een nieuwe eigenschap te maken:
A
==Objectdefinitie==
Betreft de instandhouding van apparatuur binnen huisvesting Informatievoorzieningen (IV).
==Objecttoelichting==
Apparaten zoals installaties en machines moeten voor veilige toepassing periodiek en volgens de juiste procedures worden onderhouden door geautoriseerde medewerkers of leveranciers. +
==Objectdefinitie==
Betreft het veilig plaatsen van apparatuur binnen huisvesting Informatievoorzieningen (IV).
==Objecttoelichting==
In huisvesting IV bevindt zich verschillende apparatuur. Deze apparatuur dient zo te zijn gepositioneerd en beschermd dat verlies, diefstal en onderbreking van bedrijfsmiddelen wordt voorkomen. +
==Objectdefinitie==
Betreft het veilig en gecontroleerd verwijderen van apparatuur binnen huisvesting Informatievoorzieningen (IV).
==Objecttoelichting==
Apparaten kunnen cruciale data bevatten. Het verwijderen van apparatuur moet daarom veilig met vastgestelde procedures plaatsvinden. +
Een computerprogramma om een specifieke taak uit te voeren die geen betrekking heeft op de werking van de computer zelf. +
Het doel van deze aanbesteding is het afsluiten van een overeenkomst met één of meerdere opdrachtnemers ten behoeve van de volgende software applicaties/ informatie systemen: Applicatie/ informatie systeem voor het Sociaal Domein. De gemeente Hollands Kroon is verantwoordelijk voor een goede dienstverlening naar haar inwoners en medewerkers. Ons uitgangspunt is om de huidige applicaties voor het Sociaal Domein meer aan te laten sluiten bij de wensen die staan omschreven in ons droombeeld. De huidige applicaties zijn geschikt voor het doel waar deze ooit voor zijn aangeschaft maar sluiten onvoldoende aan de huidige wensen, zoals bijvoorbeeld documenten opslaan in SharePoint en het onttrekken van data uit basisregistraties. +
==Objectdefinitie==
Betreft een modelmatige beschrijving van de samenhang van het applicatielandschap.
==Objecttoelichting==
De applicatie-architectuur beschrijft de samenhang tussen functionele en beveiligingseisen. Ook wordt aandacht besteed aan de integratie-aspecten met de infrastructuur. Vanuit een eenduidig beeld wordt de applicatie met deze architectuur gerealiseerd. Richtlijnen, instructies, architectuur- en beveiligingsvoorschriften en procedures worden zodanig toegepast dat een samenhangend geheel ontstaat. Op deze manier wordt ook zeker gesteld dat de applicatie aan de vereiste functionele en beveiligingseisen voldoet. +
Een beschrijving van de structuur en interactie van de applicaties die belangrijke bedrijfsfuncties ondersteunen en gegevens beheren. +
==Objectdefinitie==
Betreft specificaties vastgelegd in tekst en beeld van een computerprogramma.
==Objecttoelichting==
Tijdens de ontwerpfase worden de (niet-)functionele requirements omgezet naar een uitvoerbaar informatiesysteem. Een high level architectuur wordt ontwikkeld om de software te kunnen bouwen. Hierbij wordt onder andere aandacht besteed aan de gebruikte data door het systeem, de functionaliteit die geboden moeten worden, de toegepaste interfaces tussen componenten binnen het systeem en aan koppelingen met andere systemen. Ook worden constraints die voortvloeien uit specifieke beveiligingseisen verder uitgewerkt. +
==Objectdefinitie==
Betreft het ontwikkelen van een programmacode.
==Objecttoelichting==
Na de eerste twee ontwikkelfasen, waarbij de nadruk ligt op de analyse van requirements en op het ontwerp van het product, volgt de derde fase, de applicatiebouw. In deze derde fase wordt de programmacode gecreëerd met good practices, methoden/technieken en bepaalde beveiligingsuitgangspunten. +
==Objectdefinitie==
Omvat toepassingsfuncties die ondersteuning bieden aan bedrijfsprocessen.
==Objecttoelichting==
De functies kunnen worden onderverdeeld in invoer-, verwerking- en uitvoerfuncties. Binnen de functies worden controles en rekenregels ingebouwd om de gewenste acties te kunnen uitvoeren en gewenste resultaten te kunnen leveren. Het totaal aan functionaliteiten moet aan bepaalde eisen voldoen. Zo moeten functionaliteiten:
* voldoen aan de behoefte van de gebruikers;
* de gebruikerstaken afdekken;
* resultaten leveren die nauwkeurig zijn;
* geschikt zijn om bepaalde taken te kunnen ondersteunen. +
==Objectdefinitie==
Betreft een verbinding tussen twee of meer applicaties waarmee gegevens tussen deze applicaties uitgewisseld kunnen worden.
==Objecttoelichting==
Bij het ontwikkelen van applicaties kunnen mogelijk koppelingen tussen de applicatie die in ontwikkeling is en andere applicaties noodzakelijk zijn. Vanuit beveiligingsoogpunt dienen dit soort koppelingen aan bepaalde eisen te voldoen. +
==Objecten, controls en maatregelen==
Onderstaande afbeelding toont de objecten die specifiek voor dit domein een rol spelen. Het geeft een overzicht en de ordening van objecten. De geel gemarkeerde objecten komen voor in de [[BIO (Baseline Informatiebeveiliging Overheid)|Baseline Informatiebeveiliging Overheid (BIO)]]. De wit gemarkeerde objecten zijn betrokken uit andere best practices. Voor de identificatie van de objecten en de ordening is gebruik gemaakt van basiselementen (zie de grijs gemarkeerde tekst). Ze zijn ingedeeld naar de [[Alle invalshoeken|invalshoek: Intentie, Functie, Gedrag of Structuur]].
[[Bestand:APO Overzicht objecten voor applicatieontwikkeling in het beleidsdomein.png|thumb|none|500px|Overzicht objecten voor applicatieontwikkeling in het beleidsdomein|alt=”Onderwerpen die binnen het Beleid domein een rol spelen”]] +
==Objecten, controls en maatregelen==
Onderstaande afbeelding toont de objecten die specifiek voor dit domein een rol spelen. Het blauw gemarkeerde object komt voor in de [[BIO (Baseline Informatiebeveiliging Overheid)|Baseline Informatiebeveiliging Overheid (BIO)]]. De wit gemarkeerde objecten zijn betrokken uit andere best practices. De objecten zijn ingedeeld naar de [[Alle invalshoeken|invalshoek: Intentie, Functie, Gedrag of Structuur]].
[[Bestand:APO Overzicht objecten voor applicatieontwikkeling in het control-domein.png|thumb|none|500px|Overzicht objecten voor applicatieontwikkeling in het control-domein|alt=”Overzicht objecten voor applicatieontwikkeling in het control-domein”]] +
==Objecten, controls en maatregelen==
Binnen het uitvoeringsdomein worden specifieke inrichtings- en beveiligingsobjecten voor applicatieontwikkeling beschreven. Per object worden conformiteitsindicatoren en de desbetreffende implementatie-elementen uitgewerkt. De rood gemarkeerde objecten komen voor in de [[BIO (Baseline Informatiebeveiliging Overheid)|Baseline Informatiebeveiliging Overheid (BIO)]]. De wit gemarkeerde objecten zijn betrokken uit andere best practices, zie onderstaande afbeelding. De objecten zijn ingedeeld naar [[IFGS Intentie|intentie]], [[IFGS Functie|functie]], [[IFGS Gedrag|gedrag]] en [[IFGS Structuur|structuur]]. In de [[BIO Thema Applicatieontwikkeling/IFGS gekoppeld aan het V-model|pagina Invalshoeken gekoppeld aan het V-model zijn de invalshoeken gekoppeld aan het V-model]].
[[Afbeelding:Thema Applicatieontwikkeling - Onderwerpen die binnen het Uitvoeringsdomein een rol spelen.png|thumb|none|500px|Overzicht objecten voor applicatieontwikkeling in het uitvoeringsdomein|alt=”Onderwerpen die binnen het Uitvoering domein een rol spelen”]] +
De drie gemeenten Deventer, Olst-Wijhe en Raalte werken samen in bedrijfsvoering zaken in DOWR verband. Dit is een samenwerking op basis van gastheerschap. Het gastheerschap van I&A ligt bij de gemeenten Deventer. Het project bestaat uit het leveren van (een) oplossing(en) voor de uitvoeringsondersteuning van de processen in het sociaal domein. De opdracht is om de applicaties in scope te (her)contracteren (incl. realisatie van technische en functionele implementatie, training en nazorg) voor applicaties die voldoen aan het Programma van Eisen en Wensen. +
==Objectdefinitie==
Omvat een verzameling van definities, waarmee programmaonderdeel A kan communiceren met programmaonderdeel B.
==Objecttoelichting==
Een API is te beschouwen als een soort digitale stekkerdoos, die externe diensten of personen gecontroleerde toegang kan verschaffen tot interne diensten, algoritmes, apparaten en/of informatiebronnen.
De eigenschappen van een API maakt een algoritme, dienst, apparaat of data programmeerbaar en daarmee ook gevoelig voor aanvallen. De maatregelen hieronder zijn beperkt tot generieke eisen. Zie voor specifieke eisen over [[JSON|JavaScript Object Notation (JSON)]], [[XML|Extensible Markup Language (XML)]] of Graph Query Language (GraphQL) en de [[OWASP Application Security Verification Standard 4.0.2|Application Security Verification Standard (ASVS)]] van [[OWASP (Open Source Foundation for Application Security)|Open Source Foundation for Application Security (OWASP)]].
Bij cloud-toepassingen speelt de HyperText Markup Language (HTML)-5 ondersteuning van bepaalde browsers en de versie van die browser een belangrijke rol, onder andere voor de ondersteuning van bepaalde office-versies.
==Schaalgrootte==
Elke schaalgrootte.
==Voor wie==
Leverancier. +
Aquo Begrippen is één van de drie pijlers van de Aquo-standaard. Aquo Begrippen is een gegevenswoordenboek voor data met betrekking tot het waterbeheer in Nederland.
Fouten in gegevensuitwisseling treden vaak op door de vele verschillende betekenissen die termen kunnen hebben. Een gegevenswoordenboek voorkomt dit, omdat dit een verzameling is van termen, definities, relaties en contexten, die betekenis geven aan data binnen bijvoorbeeld een bepaald vakgebied, database of informatiesysteem. Dit heeft als doel een eenduidige terminologie vast te stellen en daarmee spraakverwarring tussen mensen en informatiesystemen te voorkomen. Aquo Begrippen bevat daarom eenduidige termen en definities van termen, die gebruikt worden binnen waterbeheer in Nederland. Deze eenduidigheid leidt tot een betere gegevensuitwisseling. +
Uitvoeringsregeling van de Archiefwet (meer gedetailleerde regels). +
Verdere detaillering van de Archiefwet m.n. voor duurzaamheid, ordening & toegang en archiefruimtes & bewaarplaatsen. +
De Archiefwet schrijft voor dat de overheid haar informatie op een goede manier bewaart. +
Architecten gezocht voor het uitwerken van implicaties bij (een deel van) de nieuwe NORA Architectuurprincipes +
Architecten gezocht voor het uitwerken van implicaties bij (een deel van) de nieuwe NORA Architectuurprincipes +
Een beschrijving van een complex geheel, en van de principes die van toepassing zijn op de ontwikkeling van het geheel en zijn onderdelen. +
Architectuur Board stelt doorontwikkeling in op drie katernen +
Architectuur Digitale Overheid 2030 vastgesteld +
Processchema met tussenliggende architectuurproducten en de flow daartussen +
Schema van relaties tussen views en viewspoints met hun omgeving +
Een normatieve uitspraak die richting geeft aan het in samenhang ontwerpen en realiseren van overheidsdiensten voor burgers en bedrijven. +
Normatieve en descriptieve documenten die huidige/toekomstige architectuur van een organisatie/domein schetsen. +
De Artificial Intelligence Act (Verordening Kunstmatige Intelligentie, AI Act, AIA) is een voorstel voor een Europese verordening van de Europese Commissie die tot doel heeft een gemeenschappelijk regelgevend en juridisch kader voor kunstmatige intelligentie in te voeren. +
Een eigenschap, kenmerk of kwaliteit van een natuurlijke of rechtspersoon of een entiteit, in elektronisch formaat. +
De mate waarin bij gegevensobjecten waarden aanwezig zijn voor een attribuut. +
Defensie zoekt een partner die ruime ervaring heeft met leveren, implementeren, beheren en onderhouden van audio en videoapparatuur bedoeld voor opname en terugkijken en –luisteren inclusief software. +
De RvA wil door het digitaliseren van zijn primaire proces 'Beoordelen en rapporteren auditbevindingen' zijn klanten (extern) en medewerkers (intern) beter en efficiënter bedienen. Hiertoe wordt
op de korte termijn een Audit-rapportagetool, een Normentool en bijbehorend Toegangsbeheer (Identity and Access management) ingericht. +
De voorbereiding en inrichting van de uitvoering moet aantoonbaar voldoen aan inhoudelijke en procedurele eisen. Dit geldt in het algemeen, onafhankelijk van of het om het beheer van gegevens, van processen of van regels gaat.
Bij regelbeheer bestaan de inhoudelijke controles uit review, verificatie en validatie; standaard-onderdelen van elk voortbrengingsproces voor regelbeheer.
In het voortbrengingsproces voor regelbeheer zijn de procedurele eisen aan regelbeheer neergelegd. Het gaat dan bijvoorbeeld om spelregels als: ‘Een regel moet gevalideerd zijn voordat deze in productie kan worden genomen’. Controleerbaar moet zijn of het voortbrengingsproces is ingericht conform deze procedurele eisen en of het proces juist is gevolgd. +
Het aantonen dat degene die zich identificeert ook daadwerkelijk degene is die zich als zodanig voorgeeft: ben je het ook echt? Authenticatie noemt men ook wel verificatie van de identiteit. +
==Objectdefinitie==
Betreft de controle of een gebruiker van een softwarepakket daadwerkelijk is wie hij beweert te zijn.
==Objecttoelichting==
Toegang tot softwarepakketten door gebruikers wordt gereguleerd door het toegangsmechanisme gebruikersidentificatie (zoals een gebruikersaccount) en authenticatie (zoals een wachtwoord). Het softwarepakket stelt specifieke eisen aan de authenticatie van gebruikers. Het authenticatiemechanisme moet voldoen aan vooraf vastgestelde beveiligingseisen. Voor het verlenen van toegang tot softwarepakketten ontvangen gebruikers authenticatie-informatie. De gebruikers behoren hier vertrouwelijk mee om te gaan.
NB Dit object en de set van maatregelen is voor softwarepakketten relevant als de onderliggende infrastructuur geen toereikende set van maatregelen bevat, waarmee aan de control kan worden voldaan.
==Schaalgrootte==
Elke schaalgrootte.
==Voor wie==
Leverancier. +
Partij die op basis van een identificatiemiddel een authenticatieverklaring afgeeft. +
Een factor waarvan is bevestigd dat deze gebonden is aan een bepaalde persoon en die onder een van de drie volgende categorieën valt:
# Op bezit gebaseerde authenticatiefactor: een authenticatiefactor waarvan de betrokkene moet aantonen dat deze in zijn bezit is.
# Op kennis gebaseerde authenticatiefactor: een authenticatiefactor waarvan de betrokkene moet aantonen dat hij ervan kennis draagt.
# Inherente authenticatiefactor: een authenticatiefactor die op een fysiek kenmerk van een natuurlijke persoon is gebaseerd en waarbij de betrokkene moet aantonen dat hij dat fysieke kenmerk bezit. +
Authenticatie namens een persoon zonder diens toestemming. +
Het middel waarmee een persoon zijn of haar identiteit kan aantonen c.q. laten verifiëren. +
Een Verklaring waaruit het bestaan en de juistheid kan worden opgemaakt van een authenticatie die heeft plaatsgevonden in de context van een bepaalde handeling of dienst. +
==Beschrijving==
Het ervoor kunnen zorgen dat personen hun digitale identificatiemiddelen kunnen gebruiken om hun identiteit digitaal op een passend betrouwbaarheidsniveau aan te tonen.
==Voorbeelden==
Voorbeelden van bestaande oplossingen voor authenticatie zijn de authenticatievoorzieningen van DigiD, eHerkenning, iDIN, en de UZI-pas.
==Rationale==
De overheid moet voorwaarden scheppen zodat burgers en bedrijven veilig, persoonlijk en gebruiksvriendelijk digitale diensten af kunnen nemen. Een noodzakelijke voorwaarde daarvoor is zorgen dat ze hun digitale identificatiemiddelen kunnen gebruiken om toegang te krijgen tot publieke diensten en ook tot diensten buiten het publieke domein.
Verdere rationale voor deze generieke functie is te vinden in:
* Wettelijk kaders A, B, C, D, E, G, H, K, L, M (paragraaf 4.1)
* Beleidskader N (paragraaf 4.2)
Maatschappelijke en technische ontwikkelingen die van invloed zijn op deze generieke functie zijn: O, P, Q, R, S, T, U (paragraaf 4.3).
==Implicaties==
<ol style="list-style-type:lower-alpha">
<li>De dienstverlener moet de handelend persoon in staat stellen zijn toegelaten identificatiemiddelen te gebruiken en moet deze ook accepteren.</li>
<li>De dienstverlener moet in staat worden gesteld om het identificatiemiddel te (laten) verifiëren. Deze verificatie kent de volgende stappen: verificatie van de echtheid van het middel, de geldigheid van het middel, het betrouwbaarheidsniveau van het middel en de identiteit van de gebruiker. Dit zijn generiek ook de stappen die bij cryptografie gedaan worden.</li>
<li>Dienstverleners moeten het voor hun dienstverlening benodigde betrouwbaarheidsniveau van authenticatie vaststellen en aangeven/toepassen bij het verlenen van toegang. </li>
<li>Authenticatie gaat gepaard met identificatie; er moeten duidelijke afspraken komen welke gegevens -- onder voorwaarden -- voor identificatie beschikbaar (kunnen) worden gesteld bij een authenticatie.</li>
<li>Authenticatie dient als basis geschikt te zijn en gebruikt te worden voor de overige beoordelingen bij het verlenen van toegang, zoals het beoordelen van de bevoegdheden van de handelend persoon.</li>
</ol>
==Documentatie==
* [[Bestand:GA Identificatie en authenticatie.pdf|GA Identificatie en authenticatie]]
==Kaders==
Deze kaders zijn bepalend voor Identificatie en authenticatie.
* [[Algemene_Wet_Bestuursrecht|Algemene wet bestuursrecht]]
* [[EIDAS_verordening|eIDAS-verordening]]
* [[Wet_Digitale_Overheid|Wet digitale overheid]]
* [[AVG_(Algemene_Verordening_Gegevensbescherming)|Algemene verordening gegevensbescherming]]
''(Bovenstaande opsomming is een beperkte selectie uit de kaders genoemd in het document)''
==Toelichting relaties==
De bestaande GDI-voorzieningen die hieronder zijn opgenomen onder ‘Gerealiseerd door' realiseren delen van de generieke functies van het GA-domein. Deze bestaande voorzieningen kunnen afwijken van de keuzes die voor het GA-domein zijn gemaakt.
Een kwaliteitsattribuut van een informatieobject. Het toont aan dat het informatieobject is wat het beweert te zijn, dat het is gemaakt of verzonden door de persoon of organisatie die beweert het te hebben gemaakt of verzonden en dat het is gemaakt en verzonden op het tijdstip als aangegeven bij het informatieobject. +
De mate waarin de identiteit van de bron van de gegevens aantoonbaar is. +
In een basisregistratie opgenomen gegeven dat bij wettelijk voorschrift als authentiek is aangemerkt +
Een register of systeem, onder de verantwoordelijkheid van een publiekrechtelijk orgaan of particuliere entiteit, dat attributen omtrent een natuurlijke of rechtspersoon bevat en als de primaire bron van die informatie wordt beschouwd of krachtens nationaal recht als authentiek wordt erkend. +
In het BRM-referentieproces is veel nadruk gelegd op borging van de interpretatie wet- en regelgeving conform deze wet- en regelgeving . Hiervoor zijn processtappen, overdrachtsmomenten, reviews, verificaties en validaties van alle bedrijfsregels nodig. Een zwaar proces, met als doel om bedrijfsregels de status van authentieke interpretatie te verschaffen. Uit deze status vloeit voort dat geen andere analyses en interpretaties van wet- en regelgeving nodig of wenselijk zijn.
In het model van de arm en [[Leidraad Regelbeheer Van wet naar loket#De_hand_met_de_vijf_vingers|de hand met de vijf vingers]] komt dit uitgangspunt terug: Acties van de hand zijn gebaseerd op de arm waarmee bedrijfsregels en gegevensdefinities met authentieke interpretatie ten uitvoer worden gebracht. +, In het BRM-referentieproces is veel nadruk gelegd op borging van de interpretatie wet- en regelgeving conform deze wet- en regelgeving. Hiervoor zijn processtappen, overdrachtsmomenten, reviews, verificaties en validaties van alle bedrijfsregels nodig. Een zwaar proces, met als doel om bedrijfsregels de status van authentieke interpretatie te verschaffen. Uit deze status vloeit voort dat geen andere analyses en interpretaties van wet- en regelgeving nodig of wenselijk zijn.
In het model van de arm en [[Leidraad Regelbeheer Van wet naar loket#De hand met de vijf vingers|de hand met de vijf vingers]] komt dit uitgangspunt terug: Acties van de hand zijn gebaseerd op de arm waarmee bedrijfsregels en gegevensdefinities met authentieke interpretatie ten uitvoer worden gebracht. +
Het proces van het toekennen van rechten voor de toegang tot geautomatiseerde functies en/of gegevens in ICT voorzieningen +
==Objectdefinitie==
Betreft het proces voor het toekennen van rechten aan gebruikers.
==Objecttoelichting==
Gekozen is voor het object ‘Autorisatie’, omdat dit object beter aansluit op de toegangsmechanismen (identificatie, authenticatie en autorisatie) dan de BIO-titel ‘Beperking toegang tot informatie’.
Na het identificatie- en authenticatieproces krijgen gebruikers en beheerders (verdere) specifieke toegang tot informatiesystemen voor gebruik respectievelijk beheerdoeleinden. Toegangsbeperking wordt gecreëerd met rollen en toegangsprofielen die voortkomen uit het toegangsbeleid. +