SIVA-methodiek: verschil tussen versies
k (kleine tekstuele aanpassingen en toevoeging uitleg SIVA) |
k (kleine tekstuele aanpassingen, koptitel aangepast, afbeelding omhoog geplaatst, domein in enkelvoud) |
||
| Regel 8: | Regel 8: | ||
__TOC__ | __TOC__ | ||
==Matrix structuur- en | ==Matrix structuur- en inhoudsdomein== | ||
Het structuurdomein bevat: het Beleidsdomein, Uitvoeringsdomein en Control-domein. Het inhoudsdomein bestaan uit: Intentie, Functie, Gedrag en Structuur. Door het structuurdomein verticaal en het inhoudsdomein horizontaal te positioneren, ontstaat de onderstaande matrix, waarbij elk type structuurdomein bezien is vanuit een bepaalde rol (beleidsmaker, inrichter/uitvoerder/beheerder en de controleur). | |||
[[Afbeelding:Lagenstructuur SIVA.png|thumb|500px|none|Matrix SIVA-methodiek|alt=Matrix met links de structuurdomeinen Beleid, Uitvoering en Control en boven de inhoudsdomeinen | [[Afbeelding:Lagenstructuur SIVA.png|thumb|500px|none|Matrix SIVA-methodiek|alt=Matrix met links de structuurdomeinen Beleid, Uitvoering en Control en boven de inhoudsdomeinen Intentie, Functie, Gedrag en Structuur]] | ||
Door uit bestaande kaders, zoals [[NEN-EN-ISO/IEC 27002:2017 (Praktijkrichtlijn met beheersmaatregelen op het gebied van informatiebeveiliging)|ISO 27002]], [[The Standard of Good Practice for Information Security 2018|the Standard of Good Practice (SoGP)]] etc. normen in deze matrix onder te brengen, wordt zichtbaar waar normen ontbreken. Deze normen worden toegevoegd met een syntax. De uitkomst van een consequent doorgevoerde SIVA-aanpak is een complete en eenduidig geformuleerde beschrijving van normen voor het gedefinieerde onderzoeksgebied. | Door uit bestaande kaders, zoals [[NEN-EN-ISO/IEC 27002:2017 (Praktijkrichtlijn met beheersmaatregelen op het gebied van informatiebeveiliging)|ISO 27002]], [[The Standard of Good Practice for Information Security 2018|the Standard of Good Practice (SoGP)]] etc. normen in deze matrix onder te brengen, wordt zichtbaar waar normen ontbreken. Deze normen worden toegevoegd met een syntax. De uitkomst van een consequent doorgevoerde SIVA-aanpak is een complete en eenduidig geformuleerde beschrijving van normen voor het gedefinieerde onderzoeksgebied. | ||
| Regel 17: | Regel 17: | ||
[[Afbeelding:Syntax SIVA.png|thumb|500px|none|Syntax SIVA-methodiek|alt=Syntax van de SIVA-methodiek: een hoofdnorm of criterium is een stelling inclusief een duidelijke gedefinieerde actor, die handelt om aan de norm te voldoen, en een of meerdere conformiteitsindicatoren die de deelonderwerpen van de norm typeren. De conformiteitsindicatoren zijn onderstreept en per conformiteitsindicator worden sub-normen gedefinieerd. Daarnaast heeft de hoofdnorm een Doelstelling en een risico.]] | [[Afbeelding:Syntax SIVA.png|thumb|500px|none|Syntax SIVA-methodiek|alt=Syntax van de SIVA-methodiek: een hoofdnorm of criterium is een stelling inclusief een duidelijke gedefinieerde actor, die handelt om aan de norm te voldoen, en een of meerdere conformiteitsindicatoren die de deelonderwerpen van de norm typeren. De conformiteitsindicatoren zijn onderstreept en per conformiteitsindicator worden sub-normen gedefinieerd. Daarnaast heeft de hoofdnorm een Doelstelling en een risico.]] | ||
== | ==Toepassing SIVA-methodiek in NORA== | ||
De SIVA-methodiek wordt | De SIVA-methodiek wordt toegepast in de [[ISOR (Information Security Object Repository)|Information Security Object Repository (ISOR)]], die ontsloten is binnen de NORA-wiki. Hiervoor is een aantal sleuteltermen omgezet naar semantische eigenschappen, zodat [[Themaprincipes]] en [[Normen]] uit de ISOR gefilterd en gesorteerd kunnen worden op deze eigenschappen. | ||
=== | ===Structuurdomein geïmplementeerd als beveiligingsaspect=== | ||
[[Afbeelding:Beveiligingscontexten ISOR.png| | [[Afbeelding:Beveiligingscontexten ISOR.png|left|70px|alt=Drie paarse rechthoeken met in wit de teksten Beleid, Uitvoering en Control, met daarnaast een kleiner paars vierkant met de eerste letter van deze drie beveiligingsaspecten.]] | ||
Omdat de term [[domein]] al in gebruik is in de NORA met een andere betekenis is er een andere benamingen gekozen voor structuurdomein. Het structuurdomein is omgezet naar de [[Eigenschap:Beveiligingsaspect]], uitgelegd op [[Alle beveiligingsaspecten]]. Op basis hiervan heeft elk [[normenkaders|normenkader]] een overzicht van Beleid, Uitvoering en Control. Ook zijn er drie totaaloverzichten van [[Beveiligingsaspect Beleid|Beleid]], [[Beveiligingsaspect Uitvoering|Uitvoering]] en [[Beveiligingsaspect Control|Control]] beschikbaar. Dit betreft de gehele inhoud van de ISOR. | |||
=== | ===Inhoudsdomein geïmplementeerd als invalshoek=== | ||
[[Afbeelding:Relaties IFGS.png|120px|right|alt=relaties tussen Intentie, Functie, Gedrag en Structuur zoals ook in de tekst is aangegeven.]] | |||
Het inhoudsdomein is omgezet naar de [[Eigenschap:Invalshoek]], uitgelegd op [[Alle invalshoeken]]. Ook hier zijn er overzichtspagina's over de hele ISOR heen: | |||
* [[IFGS Intentie|Intentie]] | * [[IFGS Intentie|Intentie]] | ||
* [[IFGS Functie|Functie]] | * [[IFGS Functie|Functie]] | ||
| Regel 42: | Regel 40: | ||
* [[Beveiligingsprincipes]] voor de [[Alle normenkaders|overige normenkaders]]. | * [[Beveiligingsprincipes]] voor de [[Alle normenkaders|overige normenkaders]]. | ||
Dit kan doordat de hoofdnorm net als de NORA [[Basisprincipes]] en [[Afgeleide principes|Afgeleide Principes]] richtinggevende uitspraken zijn, geformuleerd als stelling. Bij elk themaprincipe zijn [[Eigenschap:Criterium|Criterium]], [[Eigenschap:Doelstelling|Doelstelling]] en [[Eigenschap:Risico|Risico]] toegevoegd als semantische eigenschappen van het principe. | Dit kan doordat de hoofdnorm net als de NORA [[Basisprincipes]] en [[Afgeleide principes|Afgeleide Principes]] richtinggevende uitspraken zijn, geformuleerd als stelling. Bij elk themaprincipe zijn [[Eigenschap:Criterium|Criterium]], [[Eigenschap:Doelstelling|Doelstelling]] en [[Eigenschap:Risico|Risico]] toegevoegd als semantische eigenschappen van het principe. | ||
===Onderstreept trefwoord geïmplementeerd als paarse conformiteitsindicator=== | ===Onderstreept trefwoord geïmplementeerd als paarse conformiteitsindicator=== | ||
<div class="Criterium">Net als in de syntax-afbeelding zijn de conformiteitsindicatoren binnen elk criterium gemarkeerd. Omdat online onderstrepen een link aangeeft is in plaats hiervan gekozen om conformiteitsindicatoren ''in paars en cursief'' weer te geven. De naam conformiteitsindicator is als eigenschapsnaam te algemeen, dus zijn de conformiteitsindicatoren van elk themaprincipe vastgelegd als [[eigenschap:conformiteitsindicator]].</div> | <div class="Criterium">Net als in de syntax-afbeelding zijn de conformiteitsindicatoren binnen elk criterium gemarkeerd. Omdat online onderstrepen een link aangeeft is in plaats hiervan gekozen om conformiteitsindicatoren ''in paars en cursief'' weer te geven. De naam conformiteitsindicator is als eigenschapsnaam te algemeen, dus zijn de conformiteitsindicatoren van elk themaprincipe vastgelegd als [[eigenschap:conformiteitsindicator]].</div> | ||
Versie van 15 nov 2021 09:57
De SIVA-methodiek is ontwikkeld door Wiekram N.B. Tewarie PhD. aan de Vrije Universiteit. De letters SIVA staan voor Structuur, Inhoud, Vorm en Analysevolgorde, de vier componenten van het SIVA-raamwerk. De wetenschappelijke basis voor de SIVA-methodiek is dissertatie, A Structured Approach to IT Auditing – Model Based Development of Audit Terms of Reference van de heer Tewarie. Een verkorte Nederlandstalige beschrijving van dit proefschrift verscheen in 2015.
De SIVA-methodiek maakt het mogelijk sluitende normenkaders te ontwikkelen en biedt handvatten om binnen een vastgestelde scope van een te normeren onderwerp te doordenken voor welke aspecten normen nodig zijn en die aspecten vervolgens gestructureerd uit te werken. Om de volledigheid van dit denk- en ontwikkelproces te borgen, wordt een matrix gehanteerd die ontstaat door het uitzetten van de dimensies Structuur en Inhoud (de eerste twee letters van SIVA).
Matrix structuur- en inhoudsdomein[bewerken]
Het structuurdomein bevat: het Beleidsdomein, Uitvoeringsdomein en Control-domein. Het inhoudsdomein bestaan uit: Intentie, Functie, Gedrag en Structuur. Door het structuurdomein verticaal en het inhoudsdomein horizontaal te positioneren, ontstaat de onderstaande matrix, waarbij elk type structuurdomein bezien is vanuit een bepaalde rol (beleidsmaker, inrichter/uitvoerder/beheerder en de controleur).
Door uit bestaande kaders, zoals ISO 27002, the Standard of Good Practice (SoGP) etc. normen in deze matrix onder te brengen, wordt zichtbaar waar normen ontbreken. Deze normen worden toegevoegd met een syntax. De uitkomst van een consequent doorgevoerde SIVA-aanpak is een complete en eenduidig geformuleerde beschrijving van normen voor het gedefinieerde onderzoeksgebied.
Syntax SIVA-methodiek[bewerken]
De onderstaande afbeelding maakt de syntax van een met SIVA beschreven norm duidelijk.
Toepassing SIVA-methodiek in NORA[bewerken]
De SIVA-methodiek wordt toegepast in de Information Security Object Repository (ISOR), die ontsloten is binnen de NORA-wiki. Hiervoor is een aantal sleuteltermen omgezet naar semantische eigenschappen, zodat Themaprincipes en Alle Normen uit de ISOR gefilterd en gesorteerd kunnen worden op deze eigenschappen.
Structuurdomein geïmplementeerd als beveiligingsaspect[bewerken]
Omdat de term domein al in gebruik is in de NORA met een andere betekenis is er een andere benamingen gekozen voor structuurdomein. Het structuurdomein is omgezet naar de Eigenschap:Beveiligingsaspect, uitgelegd op Alle beveiligingsaspecten. Op basis hiervan heeft elk normenkader een overzicht van Beleid, Uitvoering en Control. Ook zijn er drie totaaloverzichten van Beleid, Uitvoering en Control beschikbaar. Dit betreft de gehele inhoud van de ISOR.
Inhoudsdomein geïmplementeerd als invalshoek[bewerken]
Het inhoudsdomein is omgezet naar de Eigenschap:Invalshoek, uitgelegd op Alle invalshoeken. Ook hier zijn er overzichtspagina's over de hele ISOR heen:
En er zijn overzichten van de invalshoeken binnen elk normenkader.
Themaprincipe met titel, criterium, doelstelling en risico[bewerken]
In de syntaxafbeelding van de SIVA-methodiek vormen de grijze velden (titel, hoofdnorm/criterium, doelstelling en risico) een logisch geheel. Om de normenkaders van de ISOR aan te laten sluiten op de Bindende Architectuurafspraken van de NORA is er voor elke titel een pagina van het type Themaprincipe aangemaakt:
Dit kan doordat de hoofdnorm net als de NORA Basisprincipes en Afgeleide Principes richtinggevende uitspraken zijn, geformuleerd als stelling. Bij elk themaprincipe zijn Criterium, Doelstelling en Risico toegevoegd als semantische eigenschappen van het principe.
Onderstreept trefwoord geïmplementeerd als paarse conformiteitsindicator[bewerken]
Uitgewerkte conformiteitsindicatoren geïmplementeerd als gerelateerde normen[bewerken]
Het inhoudelijk uitgewerkte conformiteitsindicator bestaat in feite uit een of meer concrete maatregelen om het Themaprincipe te realiseren: als je alle concrete maatregelen hebt genomen is dat een indicator dat je conformeert aan de conformiteitsindicator, conformeer je aan alle conformiteitsindicatoren dan kun je aannemen dat je het principe hebt gerealiseerd. Per concrete maatregel is dus in de ISOR een pagina aangemaakt van het elementtype Norm, waaraan de Stelling en eventuele toelichting zijn toegevoegd als eigenschappen. De eigenschap:conformiteitsindicator is ook per norm vastgelegd, evenals de relatie 'realiseert' tussen norm en themaprincipe.
