ISOR (Information Security Object Repository): verschil tussen versies

Huidige versie van 19 jan 2023 om 13:56

De ISOR is volop in bewerking. De BIO Thema-uitwerkingen hebben inmiddels een versie 2.0 bereikt. Deze updates betreffen in de kern de structurering in en tussen de BIO Thema-uitwerkingen. In de 2.1 versies zal de focus op de verdere structurering en de optimalisering van de objectdefinities liggen. Op BIO Thema-uitwerking Clouddiensten na zijn alle BIO Thema-uitwerkingen in versie 2.1 in de ISOR ontsloten.

De ISOR wordt beheerd door het CIP. Contactpersonen: Annemieke de Wit → annemieke.dewit@cip-overheid.nl Guus van den Berg → guus.vandenberg@cip-overheid.nl Hasan Alkhatib → hasan.alkhatib@cip-overheid.nl

De ISOR is een verzameling themagerichte normenkaders die hulp bieden bij de implementatie van de Baseline Informatiebeveiliging Overheid (BIO). Zij geven gedetailleerd aan hoe een organisatie kan voldoen aan de BIO. De ISOR wordt beheerd door het CIP (Centrum Informatiebeveiliging en Privacybescherming). Heb je vragen, toevoegingen, suggesties of anderszins, neem dan contact op met het CIP.

Werkingsgebied ISOR[bewerken]

Op het gebied van informatiebeveiliging spelen de normenkaders ISO 27001 en ISO 27002 sinds jaar en dag een grote rol. De Rijksoverheid heeft op basis van deze kaders de Baseline Informatiebeveiliging Rijksdienst (BIR) ontwikkeld. Vervolgens heeft dat geresulteerd in varianten voor gemeenten Baseline Informatiebeveiliging Gemeenten (BIG), waterschappen Baseline Informatiebeveiliging Waterschappen (BIWA) en provincies Interprovinciale Baseline Informatiebeveiliging (IBI). Die baselines bepalen een basisniveau voor de informatiebeveiliging.

Een proces van convergentie heeft geleid tot de BIO. De BIO vervangt de BIR, BIG, BIWA en IBI. Hiermee is één gezamenlijk normenkader ontstaan voor informatiebeveiliging, gebaseerd op de internationaal erkende en actuele ISO-normatiek. Om de informatieveiligheid bij alle bestuurslagen binnen de gehele overheid te verhogen, is sinds 2019 de BIO wettelijk van kracht. Een PDF-versie van de BIO is te vinden op cip.overheid.nl/producten/bio. De BIO beschrijft het strategisch-tactische niveau.

Om deze baseline in de praktijk te implementeren, worden themagewijze uitwerkingen op tactisch-operationeel niveau gemaakt in de community van het CIP (Centrum Informatiebeveiliging en Privacybescherming), onder de naam BIO Thema-uitwerkingen. Deze BIO Thema-uitwerkingen ('Normenkaders'), worden ontsloten in de ISOR. De ISOR is een bibliotheek van normenkaders voor te beveiligen informatiebeveiligingsobjecten. Voorbeelden van BIO Thema-uitwerkingen zijn 'Clouddiensten' en 'Toegangsbeveiliging'.

Methode en indeling ISOR[bewerken]

Alle BIO Thema-uitwerkingen in de ISOR zijn geschreven volgens de SIVA-methodiek. SIVA staat voor Structuur, Inhoud, Vorm en Analysevolgorde. Deze methode biedt een syntax voor overzichtelijke, eenduidige formulering van normen. Hierdoor zijn de beveiligingsprincipes eenduidig verstaanbaar en concreet toetsbaar, waarmee een praktische, concrete invulling van de BIO wordt geboden. Een BIO thema-uitwerking behandelt op deze wijze de normen binnen een afgebakend gebied, ingedeeld in een van de drie aspecten ('domeinen'): beleid, uitvoering en control.

De BIO Thema-uitwerkingen hanteren termen die binnen NORA online een andere betekenis hebben. De volgende termen uit de BIO Thema uitwerkingen zijn in de ISOR vervangen door:

Thema (BIO Thema-uitwerking) = normenkader (ISOR)
Domein (BIO Thema-uitwerking) = normenkaderaspect (ISOR)
Object (BIO Thema-uitwerking) = beveiligingsprincipe of principe (ISOR)
Control (BIO Thema-uitwerking) = criterium (ISOR)
Maatregel (BIO Thema-uitwerking) = norm of stelling (ISOR)

In ISOR ontsloten normenkaders[bewerken]

Anders dan de term ISOR doet vermoeden, herbergt de ISOR naast de BIO Thema-uitwerkingen ook de De Privacy Baseline. Voor de Privacy Baseline zijn de privacyprincipes uit de Algemene Verordening Gegevensbescherming (AVG) gefilterd en vertaald naar normen die gehaald moeten worden om aan de wet te voldoen. Zo komt de Baseline aan het karakter van een normenkader van het type dat in de ISOR gebruikt wordt voor de thema-uitwerkingen van Informatieveiligheid. Omdat ook de privacyprincipes zijn geformuleerd volgens de SIVA-methodiek en omdat het begrip 'informatiebeveiliging' nu is verbreed tot 'informatieveiligheid', past de Privacy Baseline ook om die redenen in de verzameling.

De onderstaande tabel is ook beschikbaar als csv download.

Normenkader	ID	Publicatiedatum	Status actualiteit
BIO Thema-uitwerking Applicatieontwikkeling	APO	29 oktober 2021	Actueel
BIO Thema-uitwerking Clouddiensten	CLD	29 oktober 2021	Actueel
BIO Thema-uitwerking Communicatievoorzieningen	CVZ	29 oktober 2021	Actueel
BIO Thema-uitwerking Huisvesting Informatievoorzieningen	HVI	29 oktober 2021	Actueel
BIO Thema-uitwerking Middleware	MDW	18 april 2024	Concept
BIO Thema-uitwerking Serverplatform	SVP	25 oktober 2021	Actueel
BIO Thema-uitwerking Softwarepakketten	SWP	29 oktober 2021	Actueel
BIO Thema-uitwerking Toegangsbeveiliging	TBV	29 oktober 2021	Actueel
De Privacy Baseline	PRIV	16 oktober 2017	Actueel
Grip op Secure Software Development	SSD	20 juli 2020	Concept
Housing-Normenkader	Hous		Uitgefaseerd

Alle ISOR-overzichtspagina's[bewerken]

Naast normenkaders zijn de volgende overzichten beschikbaar:

@@ Regel 1: / Regel 1: @@
-{{CIP concept}}
+{{Uitgelicht|De ISOR is volop in bewerking. De BIO Thema-uitwerkingen hebben inmiddels een versie 2.0 bereikt. Deze updates betreffen in de kern de structurering in en tussen de BIO Thema-uitwerkingen. In de 2.1 versies zal de focus op de verdere structurering en de optimalisering van de objectdefinities liggen. Op BIO Thema-uitwerking Clouddiensten na zijn alle BIO Thema-uitwerkingen in versie 2.1 in de ISOR ontsloten.}}
-==ISOR als praktische uitwerking bij Baseline Informatiebeveiliging==
+{{Kaderrechtssmal|[[Afbeelding:ISOR.png|center|thumb|200px|alt=Logo ISOR (vier hangsloten die in elkaar geklikt zitten met de tekst Information Security Object Repository)|]]De ISOR wordt beheerd door het [[Heeft beheerder::Centrum Informatiebeveiliging en Privacybescherming (CIP)|CIP]].<br>Contactpersonen:
-[[Afbeelding:ISOR.png|right|thumb|400px|alt=Logo ISOR (vier hangsloten die in elkaar geklikt zitten met de tekst Information Security Object Repository)|Logo ISOR]]
+* [[Gebruiker:Annemiekedewit|Annemieke de Wit]]<br>
-Op het gebied van informatieveiligheid spelen de normenkaders [[NEN-ISO/IEC 27001|ISO27001]] en [[NEN-ISO/IEC 27002|ISO27002]] sinds jaar en dag een grote rol. De Rijksoverheid heeft op basis van deze kaders de [[BIR (Baseline Informatiebeveiliging Rijksdienst)|Baseline Informatiebeveiliging Rijk (BIR)]] ontwikkeld. Vervolgens heeft dat ook geresulteerd in varianten voor gemeenten [[BIG (Baseline Informatiebeveiliging Gemeenten)|(BIG)]], waterschappen [[BIWA (Baseline Informatiebeveiliging Waterschappen)|(BIWA)]] en provincies (IBI). Die baselines bepalen een basisniveau waarop de informatieveiligheid geregeld moet zijn. Inmiddels is een proces van convergentie gestart dat zal leiden tot één baseline voor de gehele overheid: De [[BIO (Baseline Informatiebeveiliging Overheid)|BIO]].
+: → {{Maillink|to=annemieke.dewit@cip-overheid.nl|cc=CIP@cip-overheid.nl|text=annemieke.dewit@cip-overheid.nl|subject=Bericht NORA ISOR-WIKI:}}
-: → [https://cip.pleio.nl/file/group/49766037/all#49771419 Bekijk de BIO op de besloten Pleio-omgeving van het CIP]
+* [[Gebruiker:GvdB|Guus van den Berg]]<br>
-De baselines - en ook de BIO - beschrijven het strategisch-tactische niveau. Om een baseline in de praktijk te implementeren worden themagewijze uitwerkingen op tactisch-operationeel niveau gemaakt in de community van het [[Centrum Informatiebeveiliging en Privacybescherming (CIP)]]. Deze 'themadocumenten' worden ontsloten worden in deze repository.
+: → {{Maillink|to=guus.vandenberg@cip-overheid.nl|cc=CIP@cip-overheid.nl|text=guus.vandenberg@cip-overheid.nl|subject=Bericht NORA ISOR-WIKI:}}
+* [[Gebruiker:Hasan ALkhatib|Hasan Alkhatib]]<br>
+: → {{Maillink|to=hasan.alkhatib@cip-overheid.nl|cc=CIP@cip-overheid.nl|text=hasan.alkhatib@cip-overheid.nl|subject=Bericht NORA ISOR-WIKI:}}
+}}
+De ISOR is een verzameling themagerichte normenkaders die hulp bieden bij de implementatie van de [[BIO (Baseline Informatiebeveiliging Overheid)|Baseline Informatiebeveiliging Overheid (BIO)]]. Zij geven gedetailleerd aan hoe een organisatie kan voldoen aan de BIO. De ISOR wordt beheerd door het [[Centrum Informatiebeveiliging en Privacybescherming (CIP)]]. Heb je vragen, toevoegingen, suggesties of anderszins, neem dan contact op met het CIP.
-==Methode en indeling ISOR==
-Alle thema-uitwerkingen in de ISOR zijn geschreven volgens de [[Gebruikt::SIVA-methode]], wat staat voor Structuur, Inhoud, Vorm en Analysevolgorde. Deze methode maakt een overzichtelijke, eenduidige syntax mogelijk. Door deze methode zijn Beveiligingsprincipes eenduidig verstaanbare normen, die de Baseline concreet invullen. Elke eis is voorzien van een aantal [[Conformiteitsindicatoren]], waarmee je kunt toetsen of aan de norm voldaan wordt.
-Elke norm valt binnen een (of enkele) inhoudelijke onderwerpen (thema's) in het veld van Informatieveiligheid. Voor elk onderwerp zijn eisen beschreven in drie verschillende contexten: [[Beveiligingsaspect Beleid|beleid]], [[Beveiligingsaspect Uitvoering|uitvoering]] en [[Beveiligingsaspect Control|control]]. De BIO zal vooralsnog de volgende thema's herbergen:
+==Werkingsgebied ISOR==
-* [[BIO Thema Applicatieontwikkeling|Applicatieontwikkeling]]
+Op het gebied van informatiebeveiliging spelen de normenkaders [[NEN-ISO/IEC 27001|ISO 27001]] en [[NEN-ISO/IEC 27002|ISO 27002]] sinds jaar en dag een grote rol. De Rijksoverheid heeft op basis van deze kaders de [[BIR (Baseline Informatiebeveiliging Rijksdienst)|Baseline Informatiebeveiliging Rijksdienst (BIR)]] ontwikkeld. Vervolgens heeft dat geresulteerd in varianten voor gemeenten [[BIG (Baseline Informatiebeveiliging Gemeenten)|Baseline Informatiebeveiliging Gemeenten (BIG)]], waterschappen [[BIWA (Baseline Informatiebeveiliging Waterschappen)|Baseline Informatiebeveiliging Waterschappen (BIWA)]] en provincies [[IBI (Interprovinciale Baseline Informatiebeveiliging)|Interprovinciale Baseline Informatiebeveiliging (IBI)]]. Die baselines bepalen een basisniveau voor de informatiebeveiliging.
-* Beheerprocessen
-* Beleidsthema's
-* Cloud
+Een proces van convergentie heeft geleid tot de BIO. De BIO vervangt de BIR, BIG, BIWA en IBI. Hiermee is één gezamenlijk normenkader ontstaan voor informatiebeveiliging, gebaseerd op de internationaal erkende en actuele ISO-normatiek. Om de informatieveiligheid bij alle bestuurslagen binnen de gehele overheid te verhogen, is sinds 2019 de BIO wettelijk van kracht. Een PDF-versie van de BIO is te vinden op [https://cip-overheid.nl/category/producten/bio/#bio-tekst cip.overheid.nl/producten/bio]. De BIO beschrijft het strategisch-tactische niveau.
-* [[BIO Thema Communicatievoorzieningen|Communicatievoorzieningen]]
-* Database & Opslag
-* [[BIO Thema Huisvesting Informatievoorziening|Huisvesting-IV]]
+Om deze baseline in de praktijk te implementeren, worden themagewijze uitwerkingen op tactisch-operationeel niveau gemaakt in de community van het [[Centrum Informatiebeveiliging en Privacybescherming (CIP)]], onder de naam [https://bio-overheid.nl/category/producten/#Handreikingen BIO Thema-uitwerkingen]. Deze BIO Thema-uitwerkingen ('Normenkaders'), worden ontsloten in de ISOR. De ISOR is een bibliotheek van normenkaders voor te beveiligen informatiebeveiligingsobjecten. Voorbeelden van BIO Thema-uitwerkingen zijn 'Clouddiensten' en 'Toegangsbeveiliging'.
-* [[BIO Thema Serverplatform|Serverplatform]]
-* Softwarepakketten
+==Methode en indeling ISOR==
-* [[BIO Thema Toegangsbeveiliging|Toegang]]
+Alle [https://bio-overheid.nl/category/producten/#Handreikingen BIO Thema-uitwerkingen] in de ISOR zijn geschreven volgens de [[Gebruikt::SIVA-methode|SIVA-methodiek]]. SIVA staat voor Structuur, Inhoud, Vorm en Analysevolgorde. Deze methode biedt een syntax voor overzichtelijke, eenduidige formulering van normen. Hierdoor zijn de beveiligingsprincipes eenduidig verstaanbaar en concreet toetsbaar, waarmee een praktische, concrete invulling van de BIO wordt geboden.
-==Inhoud ISOR==
+Een BIO thema-uitwerking behandelt op deze wijze de normen binnen een afgebakend gebied, ingedeeld in een van de drie aspecten ('domeinen'): [[Beveiligingsaspect Beleid|beleid]], [[Beveiligingsaspect Uitvoering|uitvoering]] en [[Beveiligingsaspect Control|control]].
-===In NORA ontsloten normenkaders===
-{{#ask:[[Categorie:normenkaders]]
-|format=ul
+De BIO Thema-uitwerkingen hanteren termen die binnen NORA online een andere betekenis hebben. De volgende termen uit de BIO Thema uitwerkingen zijn in de ISOR vervangen door:
-|limit=70
+* Thema (BIO Thema-uitwerking) = normenkader (ISOR)
-|headers=show
+* Domein (BIO Thema-uitwerking) = normenkaderaspect (ISOR)
-|mainlabel=
+* Object (BIO Thema-uitwerking) = beveiligingsprincipe of principe (ISOR)
-|link=all
+* Control (BIO Thema-uitwerking) = criterium (ISOR)
-|default=Er zijn nog geen normenkaders gepubliceerd
+* Maatregel (BIO Thema-uitwerking) = norm of stelling (ISOR)
+==In ISOR ontsloten normenkaders==
+Anders dan de term ISOR doet vermoeden, herbergt de ISOR naast de BIO Thema-uitwerkingen ook de [[Privacy Baseline]]. Voor de Privacy Baseline zijn de privacyprincipes uit de [[AVG (Algemene Verordening Gegevensbescherming)|Algemene Verordening Gegevensbescherming (AVG)]] gefilterd en vertaald naar normen die gehaald moeten worden om aan de wet te voldoen. Zo komt de Baseline aan het karakter van een normenkader van het type dat in de ISOR gebruikt wordt voor de thema-uitwerkingen van Informatieveiligheid. Omdat ook de privacyprincipes zijn geformuleerd volgens de SIVA-methodiek en omdat het begrip 'informatiebeveiliging' nu is verbreed tot 'informatieveiligheid', past de Privacy Baseline ook om die redenen in de verzameling.
+De onderstaande tabel is ook beschikbaar als {{#ask:[[Elementtype::Normenkader]][[Status actualiteit::Actueel]]
+| ?ID
+| ?Publicatiedatum
+| format=csv
+| limit=30
+| headers=show
+| mainlabel=-
+| link=all
+| searchlabel=csv download
+| sep=,
+}}.
+{{#ask:[[Elementtype::Normenkader]]
+| ?ID
+| ?Publicatiedatum
+| ?Status actualiteit
+| format=sortable mediawiki
+| sort=Titel
+| limit=20
+| Mainlabel=Normenkader
 }}
-===Alle overzichtspagina's===
+==Alle ISOR-overzichtspagina's==
+Naast normenkaders zijn de volgende overzichten beschikbaar:
 {{#ask:[[Categorie:ISOR]][[Categorie:Overzichten]]
 |?
@@ Regel 39: / Regel 67: @@
 |link=all
 |default=Er zijn nog geen overzichten gedefinieerd binnen ISOR
-}}
+}}[[Categorie:NORA instrumenten]]
-[[Heeft beheerder::Centrum Informatiebeveiliging en Privacybescherming (CIP)|ISOR wordt beheerd door het Centrum Informatiebeveiliging en Privacybescherming (CIP)]]
+[[Categorie:ISOR]][[Categorie:Tekstpagina's ISOR]]