Generieke functies

Definitie

Iets wat meerdere overheidsorganisaties moeten kunnen voor het uitvoeren van hun taken.

Generieke Functies (wat vanuit ArchiMate onder een capability wordt verstaan) zijn van belang om mensen te laten denken in termen van WAT en WAAROM in plaats van in termen van HOE.
Vandaar dat het goed is dat de term Generieke Functie al redelijk is ingeburgerd bij bestuurders en door hen goed wordt begrepen. Ervaringen hiermee in de context van GDI-Architectuur zijn zeer positief en leiden tot positieve reacties in het Overheidsbreed Beleidsoverleg Digitale Overheid (OBDO), Programmeringsraad GDI (PGDI) en de Architectuurraad van de GDI.

Generieke Functies zijn voor het eerst aan de NORA toegevoegd vanuit de GDI-Architectuur (GA). Maar vanuit diverse andere ontwikkelingen wordt ook met Generieke Functies of capabilities gewerkt, zoals bij:

1. Het Dienstverleningsconcept
2. Het API's capability model
3. Common Ground
4. Notificaties
5. Het Functiemodel Regie op Gegevens
6. De beheerders van het elektriciteitsnet NBility (Netbeheerders Business Capability)

Actuele Generieke Functies

• Aanbieden en afnemen van datadiensten (bron: GA Gegevensuitwisseling)
• Bewerken van data (bron: GA Gegevensuitwisseling)
• GDI-Architectuur (Generieke Functie)
  • Infrastructuur (bron: GA Infrastructuur)
    • Digitaal datatransport (connectiviteit) (bron: GA Infrastructuur)
    • Voorkomen detecteren en delen netwerkdreigingen (bron: GA Infrastructuur)
  • Toegang
    • Identificatie en authenticatie (bron: GA Identificatie en Authenticatie)
      • Authenticeren (bron: GA Identificatie en Authenticatie)
      • Instaan voor betrouwbaarheid en veiligheid (bron: GA Identificatie en Authenticatie)
      • Inzage geven (bron: GA Identificatie en Authenticatie)
      • Voorzien in identificatiemiddelen (bron: GA Identificatie en Authenticatie)
    • Machtigen en vertegenwoordigen (bron: GA Machtigen)
      • Beheer van vertegenwoordigingsbevoegdheden (bron: GA Machtigen)
      • Diensten beschikbaar maken voor vertegenwoordiging (bron: GA Machtigen)
      • Gebruiken van vertegenwoordigingsbevoegdheden (bron: GA Machtigen)
      • Overzicht en inzicht van vertegenwoordigingsbevoegdheden (bron: GA Machtigen)
• Leveren en gebruiken van datadiensten (bron: GA Gegevensuitwisseling)
• Leveren en gebruiken van notificaties (bron: GA Gegevensuitwisseling)
• Verzoeken tot databewerking (bron: GA Gegevensuitwisseling)

Generieke functies in Concept

Alternatieve weergave:

Visualisatie met pijlen

• Behoeften-inventarisatie
• Bieden van een democratisch verkiezingsproces (bron: Dienstverleningsconcept)
• Bieden van een overzicht van de diensten van de overheid (bron: Dienstverleningsconcept)
• Gegevensuitwisseling (Generieke Functie) (bron: GA Gegevensuitwisseling)
• Interactie (bron: GA Interactie)
  • Bereikbaarheidsprofielbeheer voor burgers (bron: GA Interactie)
• Visie op dienstverlening, beleidsvorming en -evaluatie (bron: Dienstverleningsconcept)
• Voorbeeld A generieke functie

Circle detected when trying to insert Sturen op (verbetering van) de kwaliteit van dienstverlening into the tree.

Uitgefaseerde of vervangen (concept-) generieke functies

• Aansluiting op voorzieningen voor gegevensuitwisseling (bron: GA Infrastructuur)
• Bevoegdhedenbeheer (Generieke Functie) (bron: GA Machtigen)
• Faciliteren van eenmalig inloggen
• Gestandaardiseerde bevraging van machtigingsregisters (bron: GA Machtigen)
• Hosting van infrastructuur en platformen (IAAS en PAAS) (bron: GA Infrastructuur)
• Identificatie en Toegang voor ambtenaren
• Kaderstelling voor identificatie en authenticatie van burgers en bedrijven
• Logging van business-gebeurtenissen (bron: GA Infrastructuur)
• Logging van systeem-gebeurtenissen (bron: GA Infrastructuur)
• Notificeren aan belanghebbenden van gebruik van machtigingen (bron: GA Machtigen)
• Opslag van gegevens (bron: GA Infrastructuur)
• Vaststellen van de betrouwbaarheid van een machtiging (bron: GA Machtigen)
• Verwijzen naar machtigingsbronnen (bron: GA Machtigen)

Bronnen

Dienstverleningsconcept, GA Gegevensuitwisseling, GA Identificatie en Authenticatie, GA Infrastructuur, GA Interactie, GA Machtigen

Nederlandse Overheid Referentie Architectuur.