Eigenschap:Stelling
Naar navigatie springen
Naar zoeken springen
Type eigenschap
:
Tekst
Geldige waarden
:
Meerdere waarden toegestaan
:
Nee
Weergave op formulieren
:
Tekstvak
Initiële waarde
:
Verplicht veld
:
Nee
Toelichting op formulier
:
Deze eigenschap kan worden gebruikt om elementen te voorzien van een stelling.
Subeigenschap van
:
Geïmporteerd uit
:
Formatteerfunctie externe URI
:
Klik op de button om een nieuwe eigenschap te maken:
(
De programmacode is beschermd tegen ongeautoriseerde wijzigingen. +
A
Het document met de inrichting van huisvesting Informatievoorzieningen (IV) en de bekabeling:
* heeft een eigenaar;
* is voorzien van een datum en versienummer;
* bevat een documenthistorie (wat is wanneer en door wie aangepast);
* is actueel, juist en volledig;
* is door het juiste (organisatorische) niveau vastgesteld/geaccordeerd. +
Aan het management worden evaluatierapportages verstrekt. +
Aan de medewerkers wordt regelmatig training (e-learning) aangeboden en zij worden regelmatig op de hoogte gesteld van de ontwikkelingen rond rekencentrumbeveiliging met brochures en nieuwsberichten. +
Bij bescherming van toegang tot gegevens wordt aandacht geschonken aan relevante wetgeving en eventuele contractuele verplichtingen. +
De cloudbeveiligingsstrategie van de Cloud Service Provider (CSP) geeft aan op welke wijze zij de bedrijfsdoelstellingen van Cloud Service Consumer (CSC)(’s) ondersteunt door onder andere te beschrijven:
* een evenwichtige set van beveiligingsmaatregelen, waarin aandacht wordt besteed aan risicomanagement;
* hoe (functioneel) cloud-beveiliging de weerbaarheid tegen hoge impactincidenten bewerkstelligt. +
De cloudbeveiligingsstrategie van de Cloud Service Provider (CSP):
* geeft onder andere aan hoe zij Cloud Service Consumers (CSC’s) tegen bedreigingen beschermt;
* besteedt aandacht aan de huidige beveiligingscontext van de CSP, inclusief vaardigheden, capaciteiten en informatiebeveiligingsfunctie. +
Aankomst- en vertrektijden van bezoekers worden geregistreerd. +
Het compliance-proces is bij voorkeur aangesloten op een informatiebeveiligingsmanagementsysteem. +
De Cloud Service Provider (CSP) zorgt ervoor dat de uitkomsten uit de jaarlijkse assurance- rapportage (Third Party Mededeling (TPM)), de uitkomsten van de periodieke servicerapportages en de uitkomsten uit de continue compliance op het cloud-beveiligingsbeleid op elkaar aansluiten. +
De risicomanagement aanpak wordt aantoonbaar toegepast, bijvoorbeeld door in de vorm van een plan van aanpak aantoonbaar opvolging te geven aan de aanbevelingen/verbetervoorstellen uit de DPIA's. +
Van alle verwerkingen waarop een DPIA is uitgevoerd is een DPIA-rapportage beschikbaar, waardoor bekend is welke risico's bestaan en welke maatregelen genomen (moeten) worden. +
Privacy by Design en de DPIA maken onderdeel uit van een tot standaard verheven risicomanagement aanpak. +
Een tot standaard verheven DPIA toetsmodel wordt toegepast; dit model voldoet aan de in de AVG gestelde eisen. +
Een procesbeschrijving is aanwezig voor het uitvoeren van DPIA's en voor het opvolgen van de uitkomsten. +
Aangetoond is dat de wijze van verwerken ten aanzien van de betrokkene 'behoorlijk' is, conform [[ISOR:Risicomanagement-_Privacy_by_Design_en_de_GEB|B.03: Risicomanagement, Privacy by Design en de DPIA]]. +
Aangetoond is dat de persoonsgegevens op een wijze worden verwerkt die voor de betrokkene transparant is, conform [[ISOR:Informatieverstrekking aan betrokkene bij verzameling persoonsgegevens|PRIV_U.05: ISOR:Informatieverstrekking aan betrokkene bij verzameling persoonsgegevens]], [[ISOR:Register van verwerkingsactiviteiten|PRIV_U.02: Register van verwerkingsactiviteiten]] en [[ISOR:Toegang gegevensverwerking voor betrokkenen|PRIV_C.02 Toegang gegevensverwerking voor betrokkenen]]. +
Als het de bedoeling is dat de programmabroncode wordt gepubliceerd, behoren aanvullende beheersmaatregelen die bijdragen aan het waarborgen van de integriteit ervan (bijvoorbeeld een digitale handtekening) te worden overwogen. +
Als geen gebruik wordt gemaakt van twee-factorauthenticatie:
* is de wachtwoordlengte minimaal 8 posities en complex van samenstelling;
* vervalt vanaf een wachtwoordlengte van 20 posities de complexiteitseis;
* is het aantal inlogpogingen maximaal 10;
* is de tijdsduur dat een account wordt geblokkeerd na overschrijding van het aantal keer foutief inloggen, vastgelegd. +
Aanvullend bevat het cryptografiebeleid voor communicatieservices het volgende:
* Welk typen gegevens moeten voor welke communicatievorm worden versleuteld.
* Welk typen gegevens elektronisch worden ondertekend.
* Aan welke standaarden cryptografische toepassingen dienen te voldoen.
* In hoeverre backward compatibility voor algoritmen en protocollen voor netwerken mag worden toegepast. +
Op verzoek van betrokkene worden onvolledige persoonsgegevens vervolledigd (met inachtneming van de doeleinden van de verwerking), onder meer op basis van een aanvullende verklaring van betrokkene<sup class="noot">[[Algemene Verordening Gegevensbescherming (AVG)|AVG]] Art. 16 lid 1</sup>. +
Aanwezigheid van noodschakelaars en -knoppen bij nooduitgangen of ruimten waar apparatuur aanwezig is +
Nabij nooduitgangen en ruimten waar apparatuur aanwezig is, zijn noodschakelaars en knoppen waarmee stroom, water, gas of andere voorzieningen kunnen worden uitgeschakeld. +
Parallel aan het vervaardigen van het functioneel ontwerp en technisch ontwerp worden acceptatie-eisen vastgelegd. +
Acceptatietesten worden uitgevoerd in een representatieve acceptatie-testomgeving. Deze omgeving is vergelijkbaar met de toekomstige productieomgeving. +
In de architectuur van het softwarepakket zijn detectiemechanismen actief voor het detecteren van aanvallen. +
Activiteiten van applicatiebouw worden gereviewd. +
De beveiligingsfunctionaris zorgt onder andere voor:
* de actualisatie van beveiligingsbeleid voor servers en besturingssystemen;
* de afstemming van het beveiligingsbeleid in de afgesloten overeenkomsten met onder andere de ketenpartijen;
* de evaluatie van de effectiviteit van de beveiliging van de ontwikkelde systemen;
* de evaluatie van de beveiligingsmaatregelen ten aanzien van de bestaande risico’s;
* de bespreking van beveiligingsissues met ketenpartijen;
* het verschaffen van inzicht in de afhankelijkheden tussen servers binnen de infrastructuur. +
De beveiligingsplannen worden periodiek geactualiseerd en toegewezen aan de hiervoor verantwoordelijke functionarissen. +
De inventarislijst van de bedrijfsmiddelen is nauwkeurig, actueel, consistent en conform andere inventarisoverzichten. +
Op verzoek van de AP wordt middels de registers een actueel beeld gegeven. +
Doorgifte naar buiten de EU is alleen toegestaan, wanneer naar het oordeel van de Europese Commissie in het derde land, in het gebied of in één of meerdere nader bepaalde sectoren in het derde land, of bij de internationale organisatie in kwestie een passend beschermingsniveau is gewaarborgd<sup class="noot">[[Algemene Verordening Gegevensbescherming (AVG)|AVG]] Art. 45</sup>. +
Een adequate risicobeheersing bij de klant impliceert een voorbereiding op het voor korte of lange termijn wegvallen van leveranciersondersteuning:
* met disaster recovery procedures voor herstel van de applicatie-functionaliteit en data;
* door een contractuele uitwijklocatie;
* door de mogelijkheid van dataconversie naar alternatieve IT-systemen. +
Adoptie van ontwikkelmethodologie wordt gemonitord. +
Adresboeken en interne telefoonboeken waarin locaties worden aangeduid met faciliteiten die vertrouwelijke informatie verwerken, zijn niet vrij toegankelijk voor onbevoegden. +
Bij het monitoren en reviewen worden onder andere de volgende elementen geadresseerd:
* wet- en regelgeving en organisatorische/technische context;
* risico-assessmentaanpak;
* waarde assets en categorieën;
* risico-evaluatiecriteria;
* risico-acceptatiecriteria. +
Het softwarepakket dekt de eisen van de organisatie zodanig dat geen maatwerk noodzakelijk is. Wanneer de functionaliteit door een SaaS (Software as a Service)-leverancier wordt aangeboden via een app-centre, dan wordt het volgende onderzocht en overeengekomen:
* Wie zijn de leveranciers of contractpartners van apps?
* Wie is verantwoordelijk voor het goed functioneren van de app en de continuïteit? +
De verwerking door een verwerker is in een overeenkomst of andere rechtshandeling vastgelegd<sup class="noot">[[Algemene Verordening Gegevensbescherming (AVG)|AVG]] Art. 28 lid 2</sup>, met daarin:
#Het onderwerp en de duur van de verwerking.
#De aard en het doel van de verwerking waarvoor de persoonsgegevens worden verstrekt, inclusief:
##Welke persoonsgegevens worden verstrekt aan de verwerker;
##Hoe dataminimalisatie is toegepast;
#Het soort persoonsgegevens, inclusief de classificatie van de persoonsgegevens;
#De categorieën van betrokkenen, en:
#De rechten en verplichtingen van de verwerkingsverantwoordelijke worden omschreven. +
De verwerking door een verwerker vindt alleen plaats als een verwerkingsverantwoordelijke afdoende garanties heeft over het toepassen van passende technische en organisatorische maatregelen bieden, (zie [[ISOR:Risicomanagement- Privacy by Design en de GEB|PRIV_B.03: Risicomanagement, Privacy by Design en de DPIA]]), door de verwerker. +
Afspraken met en activiteiten van leveranciers zijn contractueel vastgelegd in Service Level Agreement (SLA’s) en Dossier Afspraken en Procedures (DAP’s). +
De generieke functies in de digitale basisinfrastructuur worden ingevuld door afspraken, standaarden en voorzieningen. Daarbij gaan afspraken boven standaarden en gaan standaarden boven voorzieningen. +
Tussen de leverancier en klant is een procedure afgesproken voor het tijdig actualiseren/opwaarderen van verouderde softwarepakketten uit de technische stack. +
Wij de burgers maken heldere afspraken met de overheid welke diensten geleverd moeten worden en aan wie. +
De doorgifte mag ook plaatsvinden als<sup class="noot">[[Algemene Verordening Gegevensbescherming (AVG)|AVG]] Art. 49</sup>:
#De betrokkene uitdrukkelijk heeft ingestemd met de voorgestelde doorgifte, na te zijn ingelicht over de risico's die dergelijke doorgiften voor hem kunnen inhouden bij ontstentenis van een adequaatheidsbesluit en van passende waarborgen, tenzij dit door een overheidsinstantie ten behoeve van een openbare bevoegdheid wordt verricht;
#De doorgifte noodzakelijk is voor de uitvoering van een overeenkomst tussen de betrokkene en de verwerkingsverantwoordelijke of voor de uitvoering van op verzoek van de betrokkene genomen precontractuele maatregelen, tenzij dit door een overheidsinstanties ten behoeve van een openbare bevoegdheid wordt verricht;
#De doorgifte noodzakelijk is voor de sluiting of de uitvoering van een in het belang van de betrokkene tussen de verwerkingsverantwoordelijke en een andere natuurlijke persoon of rechtspersoon gesloten overeenkomst, tenzij dit door een overheidsinstanties ten behoeve van een openbare bevoegdheid wordt verricht;
#De doorgifte noodzakelijk is wegens gewichtige redenen van algemeen belang, dat is erkend bij de wet- en regelgeving;
#De doorgifte noodzakelijk is voor de instelling, uitoefening of onderbouwing van een rechtsvordering;
#De doorgifte noodzakelijk is voor de bescherming van de vitale belangen van de betrokkene of van andere personen, als de betrokkene lichamelijk of juridisch niet in staat is zijn toestemming te geven;
#De doorgifte verricht is vanuit een register dat volgens het Wettelijk recht is bedoeld om het publiek voor te lichten en dat door eenieder dan wel door iedere persoon die zich op een gerechtvaardigd belang kan beroepen kan worden geraadpleegd, maar alleen voor zover in het geval in kwestie wordt voldaan aan de in het wettelijk recht vastgestelde voorwaarden voor raadpleging;
#De doorgifte aan derde landen of internationale organisaties is gebaseerd op internationale overeenkomsten die door de lidstaten zijn gesloten vóór 24 mei 2016 en die overeenkomsten in overeenstemming zijn met het vóór die datum toepasselijke Unierecht en nog niet is gewijzigd, vervangen of ingetrokken<sup class="noot">[[Algemene Verordening Gegevensbescherming (AVG)|AVG]] Art. 96</sup>.
Omdat draadloze netwerken altijd en overal fysiek benaderbaar zijn, worden de volgende algemene maatregelen en beveiligingslagen altijd toegepast:
* Netwerktoegangscontrole (Institute of Electrical and Electronics Engineers (IEEE) 802.1x) en apparaat-authenticatie (Extensible Authentication Protocol - Transport Layer Security (EAP-TLS)) beschermt netwerken tegen aansluiting van ongeautoriseerde gebruikers.
* Integriteitcontrolemechanismen voorkomen man-in-the-middle attacks.
* Encryptie op netwerkniveau; het sterkst mogelijke algoritme/protocol wordt standaard toegepast met backwards- compatibility-mogelijkheden voor de ondersteuning van oudere of minder sterke protocollen.
* Autorisatie van mobiele clients, bijvoorbeeld via Media Access Control (MAC)-adresfiltering.
* Toegangscontrole van eindgebruikers, bijvoorbeeld via Role Based Access Control (RBAC).
* Niet toegestane typen netwerkverkeer worden geblokkeerd.
* Niet benodigde functies zijn altijd uitgeschakeld (hardening).
* Bekende kwetsbaarheden in de systeemsoftware worden doorlopend opgelost (patching en patchmanagement). +
De activiteiten aanvragen, verwerken en intrekken van het autorisatieverzoek (succes/foutmelding) worden vastgelegd en gearchiveerd. +
Alle externe toegang tot servers vindt versleuteld plaats. +
Alle gebruikers worden nog vóór de toegang tot de applicatieomgeving in het personeelsinformatiesysteem opgenomen +
Alle interne en externe gebruikers worden vóór de toegangsverlening tot de applicatieomgeving opgenomen in het personeelsinformatiesysteem. +
Het netwerk is in (logische of fysieke) domeinen (of zones) opgedeeld op grond van risico’s voor onderlinge negatieve beïnvloeding van informatiesystemen binnen een domein en het beoogde betrouwbaarheidsniveau. +
Alle natuurlijke personen die gebruik maken van applicaties worden geregistreerd. +
Alle uitgegeven toegangsrechten worden minimaal eenmaal per halfjaar beoordeeld. +
Alle vereisten worden gevalideerd door een peer review of prototyping (Agile-ontwikkelmethode). +
Alle vermeende en daadwerkelijke fouten en elk preventieve en correctieve onderhoud wordt geregistreerd +
Van alle vermeende en daadwerkelijke fouten en van al het preventieve en correctieve onderhoud worden registraties bijgehouden. +
Alleen beschikbare patches van een legitieme (geautoriseerde) bron mogen worden geïmplementeerd. +
Alleen specifiek toegestane netwerkdevices worden gekoppeld met de aanwezige clients en informatiesystemen +
Alleen de specifiek voor het netwerk toegestane netwerk-devices worden logisch gekoppeld met de in het netwerk aanwezige clients en informatiesystemen (Institution of Electrical Engineers (IEE) 802.1x). +
De rapportages uit de beheerdisciplines compliancy-management, vulnerability assessment, penetratietest en logging en monitoring worden op aanwezigheid van structurele risico’s geanalyseerd en geëvalueerd. +
Informatiebeveiligingsrapportages worden in samenhang met rapportages uit andere beheerdisciplines (compliance en assurance-management en vulnerability-management) geanalyseerd. +
Apparatuur wordt beschermd tegen bedreiging (zoals overspanningen, blikseminslag, diefstal, weglekken van informatie door elektromagnetische straling) van buitenaf. +
Apparatuur wordt onderhouden volgens de door de leverancier aanbevolen intervallen voor servicebeurten en voorschriften. +
De processen voor de inrichting van de applicatieontwikkeling en het -onderhoud (impactanalyse, ontwerp, realisatietesten en beheer) zijn beschreven en maken onderdeel uit van het kwaliteitsmanagementsysteem. +
Gegevens worden zo mogelijk gearchiveerd met Write Once Read Many (WORM)-technologie, waarmee de integriteit van de data wordt gegarandeerd. +
Authenticatie-informatie is uniek toegekend aan één persoon en voldoet aan specifieke samenstelling van tekens +
Geheime authenticatie-informatie is uniek toegekend aan een persoon en voldoet aan een specifieke (niet gemakkelijk te raden) samenstelling van tekens. +
Authenticatie-informatie wordt beschermd door middel van versleuteling. +
Alvorens logisch toegang te verkrijgen tot een netwerk wordt de authenticiteit van een aangesloten netwerkdevice gecontroleerd (Extensible Authentication Protocol - Transport Layer Security (EAP-TLS)). +
Sessies hebben een specifiek einde en worden automatisch ongeldig gemaakt wanneer:
* ze niet langer nodig zijn;
* gebruikers hun sessie expliciet hebben laten verlopen;
* de limiet voor het verlopen van de harde sessies is bereikt. +
Autorisaties voor speciale toegangsrechten behoren frequenter te worden beoordeeld. +
De aanvraag van autorisaties op het gebruik van informatiesystemen en de toegewezen autorisatieniveaus worden gecontroleerd. +
Binnen huisvesting Informatievoorzieningen (IV) nemen alle medewerkers regelmatig deel aan beveiligingsbewustwording (bijvoorbeeld I-bewustzijn) en trainingsprogramma’s of nemen deel aan workshops hierover. +
B
Beheeractiviteiten worden nauwgezet gecoördineerd, zowel om de dienstverlening voor de organisatie te optimaliseren als om te waarborgen dat beheersmaatregelen consistent in de hele informatieverwerkende infrastructuur worden toegepast. +
Beheerderstaken vereisen in sommige gevallen vergaande bevoegdheden met risico’s voor de doelorganisatie. Het beleggen van de juiste verantwoordelijkheden en toezien op het beoogde gebruik daarvan vergt extra aandacht, te weten:
* De entiteit die verantwoordelijk is voor de communicatievoorzieningen wordt bepaald en de taken en details, vanuit de verantwoordelijkheid zijn actueel, vastgelegd en bekend.
* De rollen en (speciale) bevoegdheden van netwerkbeheerders zijn gedefinieerd en gedocumenteerd.
* De netwerkbeheerders zijn en blijven goed opgeleid en competent voor de uitvoering van hun taken.
* De coördinatie en het overzicht van informatiebeveiligingsaspecten van dienstverleners is geïdentificeerd gedocumenteerd en wordt continu gemonitord. +
Beheerfuncties in toepassingen hebben extra bescherming waarmee misbruik van rechten wordt voorkomen +
Beheer(ders)functies in toepassingen hebben extra bescherming, waarmee misbruik van rechten wordt voorkomen. +
Maak in alle stappen van ontwerp en doorontwikkeling van de dienst de risico's inzichtelijk en stuur op een afgewogen beheersing ervan. +
Belangrijke faciliteiten moeten zo te worden gesitueerd dat ze niet voor iedereen toegankelijk zijn +
Belangrijke faciliteiten zijn zo gelegen dat ze niet voor iedereen toegankelijk zijn. +
Het beleid of de richtlijnen omschrijven het aanvaardbaar gebruik van communicatiefaciliteiten. +
Het beleid of de richtlijnen omschrijven het toepassen van cryptografie voor de bescherming van de vertrouwelijkheid, integriteit en authenticiteit van informatie. +
Beleid of richtlijnen omschrijven welk type verkeer niet over draadloze netwerken verstuurd mag worden +
Het beleid of de richtlijnen omschrijven welk type verkeer niet over draadloze netwerken verstuurd mag worden. +
Door het kabinet is vastgesteld dat bij aanschaf en gebruik van ICT-producten en -diensten voor overheidstoepassingen het gebruik van open standaarden de norm is en open source software bij gelijke geschiktheid de voorkeur heeft boven
gesloten source software. +
De organisatie heeft een strikt beleid gedefinieerd voor de software die ontwikkelaars mogen installeren. +
Beleidsregels over het huisvesting informatievoorzieningen (IV)-beleid behandelen eisen die voortkomen uit:
* Bedrijfsstrategie
* Wet- en regelgeving
* Huidige en verwachte bedreigingen op huisvesting IV +
Beleidsregels zijn gerelateerd aan specifieke onderwerpen over huisvesting informatievoorzieningen (IV), zoals:
* Fysieke beveiligingszone
* Fysieke toegangsbeveiligingspersoneel +
Gekoppeld aan het privacybeleid voorziet de organisatie voldoende en aantoonbaar in de benodigde middelen voor de uitvoering ervan. +
De belangrijkste functionarissen (stakeholders) voor de beheersingsorganisatie zijn benoemd en de onderlinge relaties zijn met een organisatieschema inzichtelijk gemaakt. +
De Cloud Service Provider (CSP) heeft de verantwoordelijkheden bij informatiebeveiliging voor het definiëren, coördineren en evalueren beschreven en toegewezen aan specifieke functionarissen. +
De Cloud Service Provider (CSP) heeft een proceseigenaar voor het Bedrijfscontinuïteitsmanagement (BCM)-proces benoemd en hem verantwoordelijk gegeven voor het vormgeven van BCM en compliancy met het uitgestippeld beleid. +
De door leveranciers opgestelde rapporten over de dienstverlening worden beoordeeld en zijn de basis voor besprekingen met de leveranciers voor zover dit is opgenomen in de overeenkomst. +
Er is vooraf bepaald wat te doen bij het uitvallen van loggingsmechanismen (alternatieve paden). +
In de overeenkomst of andere rechtshandeling met de verwerker is bepaald dat:
#De persoonsgegevens uitsluitend verwerkt worden op basis van schriftelijke instructies van de verwerkingsverantwoordelijke, onder meer met betrekking tot doorgiften;
#De gemachtigde personen zich ertoe hebben verbonden vertrouwelijkheid in acht te nemen of door een passende wettelijke verplichting van vertrouwelijkheid zijn gebonden;
#De beveiliging van de verwerking is geborgd, conform [[ISOR:Beveiligen van de verwerking van persoonsgegevens|PRIV_U.04: Beveiligen van de verwerking van persoonsgegevens]], inclusief:
##Welke medewerkers van de verwerker toegang tot de persoonsgegevens nodig hebben.
##Welke procedure wordt gevolgd in geval van een datalek.
##In welke landen de persoonsgegevens worden opgeslagen.
#De vereisten aan de verwerkers gelden ook als vereisten voor het in dienst nemen van een andere verwerker.
#Passende technische en organisatorische maatregelen zijn genomen als betrokkene zijn rechten doet gelden, inclusief:
##Hoe de betrokkene wordt geïnformeerd over het uitbesteden van de persoonsgegevens aan de verwerker;
##Het contact dat de verwerker mag hebben met de betrokkenen.
#De verwerkingsverantwoordelijke bijstand wordt verleend om te voldoen aan zijn verplichtingen ten aanzien van het borgen de van beveiliging van de verwerking.
#Na afloop van de verwerkingsdiensten, naar gelang de keuze van de verwerkingsverantwoordelijke, alle persoonsgegevens worden wist of deze aan hem terugbezorgd worden en bestaande kopieën worden verwijderd, conform [[ISOR:Bewaren van persoonsgegevens|PRIV_U.06: Bewaren van persoonsgegevens]].
#De verwerker alle informatie aan de verwerkingsverantwoordelijke ter beschikking stelt en bijdraagt ten behoeve van audits en om aan te kunnen tonen dat hij aan zijn verplichtingen voldoet, waaronder inspecties.
#De verwerker de verwerkingsverantwoordelijke onmiddellijk in kennis stelt als naar zijn mening een instructie inbreuk oplevert op de AVG of op andere wet- en regelgeving inzake gegevensbescherming.
Toegang tot IT-diensten en data is beperkt door technische maatregelen en is geïmplementeerd, bijvoorbeeld met het rollen- en rechtenconcept. +
De toegang tot en het beheer van de loggings- en monitoringsfunctionaliteit is beperkt tot geselecteerde en geautoriseerde medewerkers van de Cloud Service Provider (CSP). +
Op verzoek van betrokkene wordt de verwerking beperkt, indien:
#De juistheid van de persoonsgegevens wordt betwist door de betrokkene, gedurende een periode die de verwerkingsverantwoordelijke in staat stelt de juistheid van de persoonsgegevens te controleren;
#De verwerking onrechtmatig en de betrokkene zich verzet tegen het wissen van de persoonsgegevens en verzoekt in de plaats daarvan om beperking van het gebruik ervan;
#De verwerkingsverantwoordelijke de persoonsgegevens niet meer nodig heeft voor de verwerkingsdoeleinden, maar de betrokkene deze nodig heeft voor de instelling, uitoefening of onderbouwing van een rechtsvordering, of:
#De betrokkene bezwaar heeft gemaakt tegen de verwerking, in afwachting van het antwoord op de vraag of de gerechtvaardigde gronden van de verwerkingsverantwoordelijke zwaarder wegen dan die van de betrokkene. +
Bereikcontroles worden toegepast en gegevens worden gevalideerd. +
De authenticiteit wordt bereikt bij het zekerstellen van de volgende twee activiteiten:
* Alle gebruikers zijn juist geauthentiseerd voordat ze toegang krijgen tot (modulen van) het softwarepakket.
* Gebruikers kunnen veilig worden toegevoegd, verwijderd en/of geüpdatet in functies/functionaliteiten. +
Beheer(ders)functies van softwarepakketten worden extra beschermd, waarmee misbruik van rechten wordt voorkomen. +
De Cloud Service Provider (CSP) stelt de Cloud Service Consumer (CSC) informatie beschikbaar over het beheer van de technische kwetsbaarheden die de clouddiensten kunnen beïnvloeden. +
De Cloud Service Provider (CSP) beschikt over een gedocumenteerd raamwerk voor het plannen van bedrijfscontinuïteit waarin onder andere aandacht wordt besteed aan:
* definiëren van de scope waarbij rekening wordt gehouden met de afhankelijkheden;
* toegankelijkheid van deze plannen voor verantwoordelijke functionarissen;
* toewijzen van een verantwoordelijke voor de review, update en goedkeuring;
* definiëren van communicatiekanalen;
* herstelprocedures;
* methode voor het implementeren van het bedrijfscontinuïteitsmanagement (BCM)-plan;
* continu verbeteringsproces van het BCM-plan;
* relaties met beveiligingsincidenten. +
De Cloud Service Provider (CSP) beschikt voor clouddiensten over richtlijnen voor de inrichting van de service-managementorganisatie. +
Beschikking over geautomatiseerde middelen voor effectieve ondersteuning van de controle activiteiten +
De huisvesting Informatievoorzieningen (IV)-organisatie beschikt over geautomatiseerde middelen voor een effectieve ondersteuning van de controle-activiteiten. +
De huisvesting Informatievoorzieningen (IV)-organisatie beschikt over richtlijnen voor het uitvoeren van een registratie, statusmeting, analyse, rapportage en evaluatie. +
Beschrijf de dienst nauwkeurig en positioneer deze helder binnen het dienstenaanbod. +
Beschrijf de toegepaste informatieobjecten voor een dienst systematisch in een informatiemodel en voorzie de informatieobjecten van een unieke identificatie. +
De documentatie van het softwarepakket beschrijft alle componenten voor de beveiligingsfuncties die ze bevatten. +
De Cloud Service Provider (CSP) heeft relevante beheerprocessen beschreven en effectief ingericht conform een vastgestelde cyclus, waaronder: registratie, statusmeting, monitoring, analyse, rapportage en evaluatie. +
De functionele samenhang van de servicecomponenten is beschreven. +
Het risicomanagementproces is systematisch beschreven met aandacht voor beleid, procedures en richtlijnen voor activiteiten over communiceren, adviseren, vaststellen van de context van onderzoeken, behandelen, monitoren, reviewen, vastleggen en rapporteren van risico’s. +
De Cloud Service Provider (CSP) heeft de taken en verantwoordelijkheden voor de uitvoering van de beheer(s)werkzaamheden beschreven en de bijbehorende bevoegdheden vastgelegd in een autorisatiematrix. +
Beschrijven van de samenhang tussen IT-functionaliteiten bij clouddienst-aanbieding, -gebruik en -onderhoud +
De onderlinge samenhang tussen IT-functionaliteiten die bij het aanbieden, gebruiken en onderhouden van clouddiensten zijn betrokken, benoemd en beschreven. +
De huisvesting IV-organisatie heeft de te leveren diensten en bijbehorende dienstenniveaus beschreven. +
Het patchmanagementproces en de noodzakelijke patchmanagementprocedures zijn beschreven, vastgesteld door het management en bekendgemaakt aan de ontwikkelaars. +
De onderlinge samenhang (gegevensstromen) en afhankelijkheden zijn benoemd en beschreven tussen:
#De bedrijfsprocessen;
#Organisaties en organisatieonderdelen;
#De verwerkingen;
#De locaties waar persoonsgegevens worden opgeslagen;
#De gegevensuitwisselingen (binnen en buiten de eigen organisatie);
#De systemen. +
De klant kan, buiten het verstrijken van de contractperiode, besluiten over te gaan tot exit wanneer sprake is van aspecten die gerelateerd zijn aan:
* Contracten:
** niet beschikbaar zijn van de afgesproken prestatie;
** eenzijdige wijziging door de leverancier van het Service Level Agreement (SLA);
** prijsverhoging.
* Geleverde prestatie/ondersteuning:
** onvoldoende compensatie voor storingen;
** niet leveren van de afgesproken beschikbaarheid of prestatie;
** gebrekkige ondersteuning.
* Clouddienst(en):
** nieuwe eigenaar of nieuwe strategie;
** einde van de levensduur van clouddiensten als softwarepakket;
** achterwege blijvende features. +
Bij het testen wordt aandacht besteed aan de beïnvloeding van Cloud Service Consumers (CSC’s) (tenants) en derde partijen. +
Bij de assessment wordt door de derde partij zowel de cloud-omgeving als de administratie betrokken. +
Bij de afleiding van de bedrijfsfuncties worden stakeholders uit het veranderingsgebied betrokken. +
Afnemers kunnen erop vertrouwen dat de dienstverlener zich aan afspraken houdt. +
De systeembeschrijving bevat de volgende aspecten:
* typen en scope van clouddiensten weergegeven met Service Level Agreements (SLA’s);
* principes, procedures en maatregelen om ontwikkeling en operationalisering weer te geven;
* beschrijving van de infrastructuurcomponenten die deel uitmaken van het ontwikkelen en operationaliseren van clouddiensten;
* hoe met beveiligingsincidenten wordt omgegaan;
* rollen en verantwoordelijkheden van de Cloud Service Provider (CSP) en Cloud Service Consumer (CSC), inclusief de verplichting om samen te werken;
* (welke) onderdelen van de clouddiensten en/of functies toegekend of uitbesteed zijn aan sub-contractanten. +
Het raamwerk bevat de volgende aspecten:
* beveiligingsbeleid van de Cloud Service Provider (CSP) met principes en wet- en regelgeving;
* functioneel; typen en scope van de clouddiensten;
* zoneringsmodel voor scheiding tussen Cloud service Consumers (CSC’s);
* trust framework (afspraken en maatregelen ter bevordering van de vertrouwensrelatie);
* Service Level Agreements (SLA’s) en valide certificaten;
* risicomanagement. +
Het cloud-beveiligingsbeleid bevat:
* Organische georiënteerde maatregelen:
** informatiebeveiligingsvereisten die van toepassing zijn bij het ontwerp en de implementatie van cloud-services;
** communicatie met de Cloud Service Consumer (CSC) in relatie tot en tijdens wijzigingen;
** communicatie van beveiligingsinbreuken en het delen van informatie;
** richtlijnen voor de ondersteuning van (forensische) onderzoeken;
** compliancy-maatregelen op wet- en regelgeving.
* Technisch georiënteerde maatregelen:
** multi-tenancy en isolatie van de CSC;
** toegangsprocedures, bijvoorbeeld sterke authenticatie voor toegang tot cloud-services;
** toegang tot en protectie van de data van de CSC;
** levenscyclusmanagement van CSC-accounts;
** risico’s gerelateerd aan niet geautoriseerde insiders;
** virtualisatie beveiliging;
** beveiligingsarchitectuur en -maatregelen voor het beschermen van data, applicaties en infrastructuur. +
Beveiliging wordt als een integraal onderdeel van systemontwikkeling behandeld. +
Binnen het softwarepakket zijn beveiligingsmechanismen ingebouwd om bij import van gegevens, ‘ingesloten’ aanvallen te detecteren. +
Bij ontdekte nieuwe dreigingen vanuit de analyse op kwaadaardige elementen worden deze, rekening houdend met de geldende juridische kaders, verplicht gedeeld binnen de overheid, waaronder met het [[NCSC (Nationaal Cyber Security Centrum)|Nationaal Cyber Security Centrum (NCSC)]] of de sectorale Computer Emergency Response Team (CERT), bij voorkeur door geautomatiseerde mechanismen (threat intelligence sharing). +
Voor het beveiligd inrichten van servers zijn de volgende beveiligingsprincipes van belang:
* defence in depth (beveiliging op verschillende lagen);
* secure by default;
* least privilege (minimaal toegangsniveau);
* fail secure, waarbij informatie door een systeemfout niet toegankelijk is voor onbevoegde personen en niet kan worden gemanipuleerd of gewijzigd;
* eenduidige naamgevingsconventie;
* minimalisatie van single points of failure. +
Van alle persoonsgegevens is de bewaartermijn vastgesteld en bekrachtigd. +
Het dataverkeer dat de Cloud Service Provider (CSP) binnenkomt of uitgaat, wordt in relatie tot de aard van de te beschermen gegevens/informatiesystemen bewaakt en geanalyseerd op kwaadaardige elementen middels detectievoorzieningen. +
De IT-infrastructuur wordt, om veilige clouddiensten te kunnen verlenen, continue bewaakt en beheerst ter bescherming tegen bedreigingen. +
De verantwoordelijke bepaalt na elke verwerking van persoonsgegevens of er nog redenen zijn om de betreffende persoonsgegevens te bewaren. +
De beveiligingsfunctie, die geleid wordt door een Chief Security Officer (CSO), ondersteunt de Cloud Service Provider (CSP) voor het bewerkstelligen en promoten van het cloud-beveiligingsbeleid door het:
* ontwikkelen en onderhouden van een beveiligingsstrategie en het -beleid;
* ontwikkelen van beveiligingsstandaarden, procedures en richtlijnen;
* definiëren van een set beveiligingsdiensten;
* coördineren van beveiliging door de gehele organisatie;
* monitoren van de effectiviteit van clouddienstreglementen;
* bieden van overzicht van en het doen van onderzoeken naar beveiligingsdiensten. +
Bied de dienst aan wanneer dit in het belang is of zou kunnen zijn voor de afnemer. +
Het softwarepakket biedt een flexibel quotummechanisme voor het importeren van gegevens uit externe bronnen. +
Het softwarepakket biedt mechanismen, waarmee gebruikers, overeenkomstig hun verleende rechten en rollen, alleen informatie met specifiek belang kunnen inzien en verwerken die ze nodig hebben voor de uitoefening van hun taak. +
De Cloud Service Provider (CSP) biedt de Cloud Service Consumer (CSC) uitsluitend toegang tot services, IT-diensten en data waarvoor zij specifiek bevoegd is, waarbij:
* Technische maatregelen voorkomen dat gebruikers en beheerders toegang hebben tot services, IT-diensten en data buiten datgene wat formeel is toegestaan.
* Gebruikers met nood-toegangsrechten (tijdens calamiteiten, wanneer acties niet door bevoegde beheerders kunnen worden uitgevoerd) zijn gedocumenteerd door het management geaccordeerd en wordt uitgevoerd met functiescheiding. Noodtoegang is geactiveerd zolang als nodig is voor de corresponderende taak/taken. +
Het softwarepakket biedt de noodzakelijke veilige interne en externe communicatie-, koppelings- (interfaces) en protectiefuncties, bij voorkeur gerelateerd aan open standaarden. +
Bij de acceptatietest wordt getoetst of het geleverde product overeenkomt met hetgeen is afgesproken. Hierbij is de testfocus onder andere gericht is op:
* het testen van de functionele requirements;
* het testen van de business rules voor de betrokken bedrijfsprocessen;
* de beveiligingseisen die verband houden met betrokken bedrijfsprocessen. +
Bij applicatieontwikkeling is informatie beschermd conform de vereisten uit het classificatieschema +
Bij het ontwikkelen van applicaties is informatie beschermd conform de vereisten uit het classificatieschema. +
Beveiligingsmechanismen voor communicatie worden voorzien op de volgende Open Systems Interconnection (OSI)-lagen:
* Applicatieniveau, Voor authenticiteit, integriteit, vertrouwelijkheid en onweerlegbaarheid: encryptie.
* Transportniveau, Voor veilige point to point-verbindingen: encryptie.
* Netwerkniveau, Voor veilige communicatie tussen devices, encryptie, firewalls en netwerkverbindingen: Virtual Private Network (VPN). +
Bij het ontwerp van applicaties is informatie verkregen uit verschillende mogelijke connecties met de te ontwerpen applicatie, zoals:
* mogelijke invoerbronnen voor data en connecties met andere applicaties (componenten);
* connecties tussen modules binnen de applicatie en connecties met andere applicaties;
* gebruik van opslagmechanisme voor informatie, toegang tot databases en ander type storage;
* uitvoer van informatie naar andere applicaties en beveiliging hiervan;
* mogelijke transmissie van data tussen applicaties. +
Bij het verwerken van persoonsgegevens wordt, conform het gestelde in de [[AVG (Algemene Verordening Gegevensbescherming)|Algemene Verordening Gegevensbescherming (AVG)]], een verwerkingsactiviteitenregister bijgehouden. +
Bij huisvesting van bedrijfsmiddelen wordt rekening gehouden met de kans op gevolgen van rampen veroorzaakt door de natuur en menselijk handelen. +
Bij uitgifte van authenticatiemiddelen worden minimaal identiteit en recht op authenticatiemiddel vastgesteld +
Bij uitgifte van authenticatiemiddelen wordt minimaal de identiteit en het feit dat de gebruiker recht heeft op het authenticatiemiddel vastgesteld. +
Bij web- en mailverkeer van gevoelige gegevens wordt gebruik gemaakt van PKI-Overheid certificaten +
Bij web- en mailverkeer van gevoelige gegevens wordt gebruik gemaakt van Public Key Infrastructure (PKI)-Overheid-certificaten. Gevoelige gegevens zijn onder andere digitale documenten binnen de overheid waar gebruikers rechten aan kunnen ontlenen. +
De verwerking van bijzondere categorieën van persoonsgegevens vindt niet plaats, tenzij de verwerking noodzakelijk is met het oog op archivering in het algemeen belang, wetenschappelijk of historisch onderzoek of statistische doeleinden overeenkomstig AVG art. 89, lid 1, waarbij<sup class="noot">[[Algemene Verordening Gegevensbescherming (AVG)|AVG]] Art. 9 lid 2j ; UAVG Art.24</sup>:
#Het vragen van uitdrukkelijke toestemming onmogelijk blijkt of een onevenredige inspanning kost; en
#Bij de uitvoering is voorzien in zodanige waarborgen dat de persoonlijke levenssfeer van de betrokkene niet onevenredig wordt geschaad.
''De definitie van 'wetenschappelijk of historisch onderzoek' is te vinden in AVG overweging 159''. +
De verwerking van bijzondere categorieën van persoonsgegevens vindt niet plaats, tenzij de verwerking plaatsvindt vanuit het algemeen belang op het gebied van de volksgezondheid, zoals bescherming tegen ernstige grensoverschrijdende gevaren voor de gezondheid of het waarborgen van hoge normen inzake kwaliteit en veiligheid van de gezondheidszorg en van geneesmiddelen of medische hulpmiddelen, op grond van Unierecht of lidstatelijk recht waarin passende en specifieke maatregelen zijn opgenomen ter bescherming van de rechten en vrijheden van de betrokkene, met name van het beroepsgeheim<sup class="noot">[[Algemene Verordening Gegevensbescherming (AVG)|AVG]] Art. 9 lid 2i)</sup>. +
Bijzondere categorieën persoonsgegevens; gevoelige gegevens, noodzakelijke uitzonderingen wgs. zwaarwegend algemeen belang +
De verwerking van bijzondere categorieën persoonsgegevens vindt niet plaats, tenzij de verwerking noodzakelijk is om redenen van zwaarwegend algemeen belang, op grond van Unierecht of lidstatelijk recht:
#Nationaalrechtelijke algemene uitzonderingen<sup class="noot">UAVG Art. 23</sup>:
##De verwerking is noodzakelijk ter voldoening aan een volkenrechtelijke verplichting;
##De gegevens worden verwerkt door de [[AP (Autoriteit Persoonsgegevens)|Autoriteit persoonsgegevens]] of een ombudsman als bedoeld in Art. 9:17 van de Algemene wet bestuursrecht (AWB), en voor zover de verwerking noodzakelijk is voor de uitvoering van de hun wettelijk opgedragen taken, onder voorwaarde dat bij die uitvoering is voorzien in zodanige waarborgen dat de persoonlijke levenssfeer van de betrokkene niet onevenredig wordt geschaad; of
##De verwerking is noodzakelijk in aanvulling op de verwerking van persoonsgegevens van strafrechtelijke aard voor de doeleinden waarvoor deze gegevens worden verwerkt.
#Uitzonderingen inzake verwerking van persoonsgegevens waaruit ras of etnische afkomst blijkt<sup class="noot">UAVG Art. 25</sup>:
##Verwerking met het oog op de identificatie van de betrokkene, en slechts voor zover de verwerking voor dat doel onvermijdelijk is; of
##Verwerking met het doel personen van een bepaalde etnische of culturele minderheidsgroep een bevoorrechte positie toe te kennen teneinde feitelijke nadelen, verband houdende met de grond ras of etnische afkomst, op te heffen of te verminderen, en slechts voor zover:
###De verwerking voor dat doel noodzakelijk is;
###De gegevens betrekking hebben op het geboorteland van de betrokkene, diens ouders of diens grootouders, dan wel op andere, bij wet vastgestelde criteria op grond waarvan op objectieve wijze vastgesteld kan worden of iemand tot een bepaalde etnische of culturele minderheidsgroep behoort; en
###De betrokkene tegen de verwerking geen schriftelijk bezwaar heeft gemaakt.
#De verwerking van persoonsgegevens waaruit politieke opvattingen blijken voor vervulling openbare functies<sup class="noot">UAVG Art. 26</sup>:
##de verwerking geschiedt met het oog op de eisen die met betrekking tot politieke opvattingen in redelijkheid kunnen worden gesteld in verband met de vervulling van functies in bestuursorganen en adviescolleges.
#De verwerking van persoonsgegevens waaruit religieuze of levensbeschouwelijke overtuigingen blijken voor geestelijke verzorging<sup class="noot">UAVG Art. 27</sup>:
##De verwerking geschiedt door andere instellingen dan de instellingen, bedoeld in artikel 22, tweede lid, onderdeel c, en voor zover de verwerking noodzakelijk is met het oog op de geestelijke verzorging van de betrokkene, tenzij deze daartegen schriftelijk bezwaar heeft gemaakt.
##Hierbij worden geen persoonsgegevens aan derden verstrekt zonder toestemming van de betrokkene.
#De verwerking van genetische gegevens<sup class="noot">UAVG Art. 28</sup>:
##De verwerking vindt plaats met betrekking tot de betrokkene bij wie de desbetreffende gegevens zijn verkregen.
##Hierbij is het verbod om genetische gegevens te verwerken uitsluitend niet van toepassing, indien:
###De betrokkene uitdrukkelijke toestemming heeft gegeven; en
###Bij de uitvoering is voorzien in zodanige waarborgen dat de persoonlijke levenssfeer van de betrokkene niet onevenredig wordt geschaad. Deze toestemming is niet vereist, indien het vragen van uitdrukkelijke toestemming onmogelijk blijkt of een onevenredige inspanning vergt.
#De verwerking van biometrische gegevens<sup class="noot">UAVG Art. 29</sup>:
##de verwerking vindt plaats ten behoeve van de unieke identificatie van een persoon, indien de verwerking noodzakelijk is voor authenticatie of beveiligingsdoeleinden.
Voor al deze verwerkingen is bepaald dat de evenredigheid met het nagestreefde doel wordt gewaarborgd, de wezenlijke inhoud van het recht op bescherming van persoonsgegevens wordt geëerbiedigd en passende en specifieke maatregelen worden getroffen ter bescherming van de grondrechten en de fundamentele belangen van de betrokkene.
De verwerking van gegevens over gezondheid vindt niet plaats, tenzij de verwerking geschiedt door<sup class="noot">UAVG Art. 30 lid 2</sup>:
#Scholen, voor zover de verwerking met het oog op de speciale begeleiding van leerlingen of het treffen van bijzondere voorzieningen in verband met hun gezondheidstoestand noodzakelijk is;
#Een reclasseringsinstelling, een bijzondere reclasseringsambtenaar, de raad voor de kinderbescherming, de gecertificeerde instelling, bedoeld in artikel 1.1 van de Jeugdwet, of de rechtspersoon, bedoeld in artikel 256, eerste lid, of artikel 302, tweede lid, van Boek 1 van het Burgerlijk Wetboek, voor zover de verwerking noodzakelijk is voor de uitvoering van de aan hen opgedragen wettelijke taken; of:
#Onze Minister en Onze Minister van Justitie en Veiligheid voor zover de verwerking in verband met de tenuitvoerlegging van vrijheidsbenemende maatregelen noodzakelijk is.
Hierbij worden de gegevens alleen verwerkt door personen die uit hoofde van ambt, beroep of wettelijk voorschrift dan wel krachtens een overeenkomst tot geheimhouding zijn verplicht. Indien de verwerkingsverantwoordelijke persoonlijk gegevens verwerkt en op hem niet reeds uit hoofde van ambt, beroep of wettelijk voorschrift een geheimhoudingsplicht rust, is hij verplicht tot geheimhouding van de gegevens, behoudens voor zover de wet hem tot mededeling verplicht of uit zijn taak de noodzaak voortvloeit dat de gegevens worden meegedeeld aan anderen die bevoegd zijn tot verwerking daarvan<sup class="noot">UAVG Art. 30 lid 4</sup>. +
De verwerking van bijzondere categorieën persoonsgegevens vindt niet plaats, tenzij de verwerking noodzakelijk is voor de instelling, uitoefening of onderbouwing van een rechtsvordering of wanneer gerechten handelen in het kader van hun rechtsbevoegdheid<sup class="noot">UAVG Art. 22 lid 2e (ofwel: AVG Art. 9 lid 2f)</sup>. +
De verwerking van bijzondere categorieën persoonsgegevens vindt niet plaats, tenzij de verwerking verricht wordt door een stichting, een vereniging of een andere instantie zonder winstoogmerk die op politiek, levensbeschouwelijk, godsdienstig of vakbondsgebied werkzaam is, in het kader van haar gerechtvaardigde activiteiten en met passende waarborgen, mits de verwerking uitsluitend betrekking heeft op de leden of de voormalige leden van de instantie of op personen die in verband met haar doeleinden regelmatig contact met haar onderhouden, en de persoonsgegevens niet zonder de toestemming van de betrokkenen buiten die instantie worden verstrekt<sup class="noot">UAVG Art. 22 lid 2c (ofwel: AVG Art. 9 lid 2d)</sup>. +
De verwerking van bijzondere categorieën persoonsgegevens vindt niet plaats, tenzij de verwerking noodzakelijk is met het oog op de uitvoering van verplichtingen en de uitoefening van specifieke rechten van de verwerkingsverantwoordelijke of de betrokkene op het gebied van het arbeidsrecht en het sociale zekerheids- en sociale beschermingsrecht, voor zover zulks is toegestaan bij Unierecht of lidstatelijk recht of bij een collectieve overeenkomst op grond van lidstatelijk recht die passende waarborgen voor de grondrechten en de fundamentele belangen van de betrokkene biedt<sup class="noot">[[Algemene Verordening Gegevensbescherming (AVG)|AVG]] Art. 9 lid 2b</sup>.<br>
Tevens geldt hierbij dat het verbod om gegevens over gezondheid te verwerken niet van toepassing is indien de verwerking geschiedt door bestuursorganen, pensioenfondsen, werkgevers of instellingen die te hunnen behoeve werkzaam zijn, en voor zover de verwerking noodzakelijk is<sup class="noot">UAVG Art 30 lid 1</sup> voor:
*Een goede uitvoering van wettelijke voorschriften, pensioenregelingen of collectieve arbeidsovereenkomsten die voorzien in aanspraken die afhankelijk zijn van de gezondheidstoestand van de betrokkene; of
*De reïntegratie of begeleiding van werknemers of uitkeringsgerechtigden in verband met ziekte of arbeidsongeschiktheid.
Hierbij worden de gegevens alleen verwerkt door personen die uit hoofde van ambt, beroep of wettelijk voorschrift dan wel krachtens een overeenkomst tot geheimhouding zijn verplicht. Indien de verwerkingsverantwoordelijke persoonlijk gegevens verwerkt en op hem niet reeds uit hoofde van ambt, beroep of wettelijk voorschrift een geheimhoudingsplicht rust, is hij verplicht tot geheimhouding van de gegevens, behoudens voor zover de wet hem tot mededeling verplicht of uit zijn taak de noodzaak voortvloeit dat de gegevens worden meegedeeld aan anderen die bevoegd zijn tot verwerking daarvan<sup class="noot">UAVG Art. 30 lid 4</sup>.
<br><br>NB: bij algemene maatregel van bestuur kunnen nadere regels worden gesteld (UAVG Art 30 lid 6).
De verwerking van bijzondere categorieën persoonsgegevens vindt niet plaats, tenzij noodzakelijk is ter bescherming van de vitale belangen van de betrokkene of van een andere natuurlijke persoon indien de betrokkene fysiek of juridisch niet in staat is zijn toestemming te geven<sup class="noot">UAVG art. 22 lid 2b ; </sup><sup class="noot">[[Algemene Verordening Gegevensbescherming (AVG)|AVG]] Art. 9 lid 2c</sup>. +
De verwerking van bijzondere categorieën persoonsgegevens vindt niet plaats, tenzij de verwerking betrekking heeft op persoonsgegevens die kennelijk door de betrokkene openbaar zijn gemaakt<sup class="noot">UAVG Art. 22 lid 2d (ofwel: AVG Art. 9 lid 2e)</sup>. +
De verwerking van bijzondere categorieën persoonsgegevens vindt niet plaats, tenzij de betrokkene uitdrukkelijke toestemming heeft gegeven voor de verwerking van die persoonsgegevens voor een of meer welbepaalde doeleinden<sup class="noot">UAVG Art. 22. UAVG art. 22 lid 2a is de invulling van AVG Art. 9 lid 2a</sup>.<br>Hierbij is nagegaan of in het Unierecht of lidstatelijk is bepaald of betrokkene het verbod mag opheffen.<br>''Voorbeeld BSN: in Nederland kan een persoon niet zelf alsnog toestemming geven voor de verwerking van het BSN bij het ontbreken van een wettelijke grondslag''. +
De verwerking van bijzondere categorieën persoonsgegevens vindt niet plaats, tenzij de verwerking noodzakelijk is voor doeleinden van preventieve of arbeidsgeneeskunde, voor de beoordeling van de arbeidsgeschiktheid van de werknemer, medische diagnosen, het verstrekken van zorg of sociale diensten of behandelingen dan wel het beheren van gezondheidszorgstelsels en -diensten of sociale stelsels en diensten, op grond van Unierecht of lidstatelijk recht, of uit hoofde van een overeenkomst met een gezondheidswerker<sup class="noot">[[Algemene Verordening Gegevensbescherming (AVG)|AVG]] Art. 9 lid 2h)</sup>.
<br><br>De verwerking geschiedt door<sup class="noot">UAVG Art. 30 lid 3)</sup> :
#Hulpverleners, instellingen of voorzieningen voor gezondheidszorg of maatschappelijke dienstverlening, voor zover de verwerking noodzakelijk is met het oog op een goede behandeling of verzorging van de betrokkene dan wel het beheer van de betreffende instelling of beroepspraktijk. Hierbij geldt dat het verbod om andere bijzondere categorieën persoonsgegevens te verwerken niet van toepassing is, indien de verwerking noodzakelijk is in aanvulling op deze verwerking met het oog op een goede behandeling of verzorging van de betrokkene<sup class="noot">UAVG Art. 30 lid 5</sup> ; of
#Verzekeraars als bedoeld in artikel 1:1 van de Wet op het financieel toezicht of financiële dienstverleners die bemiddelen in verzekeringen als bedoeld in artikel 1:1 van die wet, voor zover de verwerking noodzakelijk is voor:
##De beoordeling van het door de verzekeraar te verzekeren risico en de betrokkene geen bezwaar heeft gemaakt, of:
##De uitvoering van de overeenkomst van verzekering dan wel het assisteren bij het beheer en de uitvoering van de verzekering.
Hierbij worden de gegevens alleen verwerkt door personen die uit hoofde van ambt, beroep of wettelijk voorschrift dan wel krachtens een overeenkomst tot geheimhouding zijn verplicht. Indien de verwerkingsverantwoordelijke persoonlijk gegevens verwerkt en op hem niet reeds uit hoofde van ambt, beroep of wettelijk voorschrift een geheimhoudingsplicht rust, is hij verplicht tot geheimhouding van de gegevens, behoudens voor zover de wet hem tot mededeling verplicht of uit zijn taak de noodzaak voortvloeit dat de gegevens worden meegedeeld aan anderen die bevoegd zijn tot verwerking daarvan<sup class="noot">UAVG Art. 30 lid 4</sup>.
<br><br>
Als voorwaarde en waarborg geldt:
#de gegevens worden verwerkt door of onder de verantwoordelijkheid van een beroepsbeoefenaar die krachtens Unierecht of lidstatelijk recht of krachtens door nationale bevoegde instanties vastgestelde regels aan het beroepsgeheim is gebonden, of
#door een andere persoon die eveneens krachtens Unierecht of lidstatelijk recht of krachtens door nationale bevoegde instanties vastgestelde regels tot geheimhouding is gehouden<sup class="noot">[[Algemene Verordening Gegevensbescherming (AVG)|AVG]] Art. 9 lid 3</sup>.<br>''Bij algemene maatregel van bestuur kunnen nadere regels worden gesteld'' <sup class="noot">UAVG Art 30 lid 6</sup>.
Bij draadloze verbindingen zoals wifi en bij bedrade verbindingen buiten het gecontroleerd gebied wordt gebruik gemaakt van encryptiemiddelen waarvoor het [[AIVD (Algemene Inlichtingen- en Veiligheidsdienst)#Businessunit Nationaal Bureau voor Verbindingsbeveiliging (NBV)|Nationaal Bureau voor Verbindingsbeveiliging (NBV)]] een positief inzetadvies heeft afgegeven. +
Maak bij de ontwikkeling van diensten gebruik van een modulaire indeling met een maximale interne samenhang en minimale externe koppelingen. +
Bundel de dienst met andere voor de afnemer relevante diensten binnen de keten, zodat die in één keer afgenomen kunnen worden. +
C
De te registreren acties worden centraal opgeslagen. +
Huisvesting informatievoorzieningen (IV) die ingezet wordt voor de organisatie is minimaal [[NEN-EN-ISO/IEC 27001:2017 (Managementsystemen voor informatiebeveiliging - Eisen)|ISO 27001 (Managementsystemen voor informatiebeveiliging)]] en [[NEN-EN-ISO 50001:2018 (Energiemanagementsystemen - Eisen met gebruiksrichtlijnen)|ISO 50001 (Energiemanagement) gecertificeerd]]. +
Informatiesystemen worden jaarlijks gecontroleerd op de technische naleving van beveiligingsnormen en risico’s op de feitelijke veiligheid. Dit kan bijvoorbeeld door (geautomatiseerde) kwetsbaarhedenanalyses of penetratietesten. +
Data gerelateerd aan e-commerce en verstuurd via publieke netwerken is adequaat geclassificeerd en beschermd tegen fraude, ongeautoriseerde toegang en aantasten/corrumperen van data. +
Het management van de Cloud Service Provider (CSP) committeert zich aan de vastgestelde bedrijfscontinuïteitsmanagement (BCM)-vereisten. +
Technologische innovaties van softwarepakketten worden aan de klant gecommuniceerd en de toepassing daarvan wordt afgestemd met de klant voor implementatie. +
Communiceren verbeteringsvoorstellen uit evaluatierapportages en communiceren met de verantwoordelijken +
De evaluatierapportages bevatten verbeteringsvoorstellen en worden gecommuniceerd met verantwoordelijken/eigenaren van ICT-componenten waarin kwetsbaarheden en zwakheden gevonden zijn. +
Bij het aantonen van het compliant en het compleet zijn van het dossier wordt gebruik gemaakt van het register ([[ISOR:Register van verwerkingsactiviteiten|PRIV_U.02: Register van verwerkingsactiviteiten]]). +
De verwerkingsverantwoordelijke toont compliancy aan door middel van een dossier (al dan niet door een Functionaris voor de Gegevensbescherming bijgehouden)<sup class="noot">[[Algemene Verordening Gegevensbescherming (AVG)|AVG]] Art. 5 lid 2</sup>. +
Kom de gemaakte continuïteitsafspraken na om de beschikbaarheid van de dienst te garanderen. +
Zorg dat de beoogde toegang tot gegevens en de juiste werking van de systemen continu alsook achteraf te controleren is. +
Waarborg de integriteit van gegevens en systeemfuncties. +
De versleutelde communicatie van het softwarepakket kan zodanig worden geconfigureerd, dat er geen terugval naar niet of onvoldoende versleutelde communicatie ontstaat. +
Continue bewaking via monitoring legt de volgende informatie vast:
* auditlogs vanuit de netwerkcomponenten: firewalls, router, servers etc.;
* analyse-informatie vanuit Intrusion Detection Systems (IDS);
* resultaten vanuit netwerkscanningsactiviteiten. +
Controle op de juistheid, volledigheid en tijdigheid van input en op de verwerking en output van gegevens +
De controle op de juistheid, volledigheid en tijdigheid van de input (ontvangen gegevens) en op de verwerking en de output van gegevens (versterkte gegevens) worden uitgevoerd. +
De verwerkingsverantwoordelijke voert periodiek controles uit op de juiste werking van de getroffen maatregelen en brengt hierover rapportages uit aan het hogere management. +
De projectorganisatie beschikt over controlerichtlijnen die binnen de relevante beheerprocessen, versiebeheer, quality assurance en quality control worden toegepast voor het evalueren van de ontwikkelactiviteiten. +
De projectorganisatie beschikt over controlerichtlijnen voor de evaluatie van de producten die uit de ontwikkelfasen voortvloeien, zoals een requirementsanalyse en de specificatie van software. +
De projectorganisatie voert controle-activiteiten uit over de ontwikkelactiviteiten en beheerprocessen gerelateerd aan het ontwikkelproces en stelt hierover rapportages op. +
Wijzigingen in logging en monitoring worden gecontroleerd door onafhankelijke en geautoriseerde medewerkers. (Logregels mogen nooit worden gewijzigd; deze zijn immers bedoeld om als bewijslast te kunnen gebruiken.) +
Cryptografische algoritmen voldoen aan de hoogst mogelijke industrie-standaarden, voor de sterkte, met een voor de toepassing en contextrelevante sleutellengte en algoritme, zoals uit de [[Forum Standaardisatie]]-lijst:
* [[AES|Advanced Encryption Standard (AES)]];
* Sleutellengte 128 bit voor ‘lichte’ en 192 of 256 bits voor ‘zware’ toepassingen. +
Cryptografische beheersmaatregelen moeten expliciet aansluiten bij de standaarden op de ‘pas-toe-of-leg-uit’-lijst van het [[Forum Standaardisatie]]. +
D
Daar waar geen 2-factor authenticatie mogelijk is, wordt minimaal het wachtwoord halfjaarlijks vernieuwd +
In situaties waar geen twee-factorauthenticatie mogelijk is, wordt minimaal halfjaarlijks het wachtwoord vernieuwd. +
Dat de onderliggende infrastructuurcomponenten beveiligd zijn op basis van security baselines aantoonbaar +
Het is aantoonbaar dat de onderliggende infrastructuurcomponenten beveiligd zijn met beveiligingsbaselines (onder andere uitschakeling van overbodige functionaliteiten). +
De handreiking: BIO-Dataclassificatie is het uitgangspunt voor de ontwikkeling van software en systemen. +
Een datalek is gemeld aan betrokkene, tenzij een uitzondering van toepassing is (zie /04.02). +
Een datalek is op basis van de AVG gemeld bij de AP, tenzij een uitzondering van toepassing is. +
De Handreikingen: Risicoanalysemethode en Risicomanagement ISO 27005 zijn uitgangspunt voor de ontwikkeling van software en systemen. +
De huisvesting Informatievoorzieningen (IV)-organisatie beschikt over richtlijnen voor de controle van bedrijfsmiddelen. +
De patchmanagementprocedure is actueel en beschikbaar. +
De quality assurance-methodiek wordt conform de richtlijnen nageleefd. +
Het compliance-managementproces, bestaande uit de sub-processen planning, evaluatie, rapportering en correctie/implementatie is gedocumenteerd en vastgesteld door het management. +
De Security Information and Event Management (SIEM) en/of Security Operations Centre (SOC) hebben heldere regels over wanneer een incident aan het verantwoordelijke management moet worden gerapporteerd. +
De servers zijn geconfigureerd volgens gedocumenteerde standaarden/procedures die betrekking hebben op:
* het inrichten van standaard firmware-configuraties;
* het gebruik van gestandaardiseerde vooraf bepaalde serverimages voor het bouwen/configureren van servers;
* het wijzigen van de standaardwaarden en andere beveiligingsparameters van de leverancier(s);
* het verwijderen, uitschakelen en/of beperken van onnodige functies en services;
* het beperken van de toegang tot krachtige beheerhulpmiddelen en host-parameterinstellingen;
* het beschermen tegen ongeoorloofde toegang;
* het uitvoeren van standaard beveiligingsbeheerpraktijken. +
De Service Levels zijn in lijn met het beveiligingsbeleid van de Huisvesting Informatievoorziening +
Deze dienstenniveaus zijn in lijn met het huisvesting IV- beveiligingsbeleid. +
Voor de technische kwetsbaarheden zijn voor een doeltreffend beheerproces de activiteiten afgestemd op het incidentbeheerproces. +
De gebruikte anti-malwaresoftware en bijbehorende herstelsoftware zijn actueel en worden ondersteund door periodieke updates. +
De applicatie geeft signalen aan de beveiligingsfunctionarissen dat loggegevens periodiek geëvalueerd en geanalyseerd moeten worden. +
De architect heeft een actueel document van het te ontwikkelen informatiesysteem opgesteld. Het document:
* heeft een eigenaar;
* is voorzien van een datum en versienummer;
* bevat een documenthistorie (wat is wanneer en door wie aangepast);
* is actueel, juist en volledig;
* is door het juiste (organisatorische) niveau vastgesteld/geaccordeerd. +
De aanwezige architectuurvoorschriften voor de fysieke inrichting van huisvesting Informatievoorzieningen (IV) worden actief onderhouden. +
De dienstenniveaus zijn onder andere gericht op de aspecten: beschikbaarheid, openstelling, vertrouwelijkheid (zonering) en herstel (disaster recovery). +
De beheer(sings)processen hebben volgens het informatiebeveiligingsbeleid een formele positie binnen de gehele organisatie. +
De belangrijkste functionarissen (stakeholders) voor de beheerorganisatie zijn benoemd en de onderlinge relaties zijn met een organisatieschema inzichtelijk gemaakt. +
De belangrijkste functionarissen voor beheerorganisatie zijn benoemd en de relaties zijn inzichtelijk +
De taken en verantwoordelijkheden voor de uitvoering van de beheerwerkzaamheden zijn beschreven en de bijbehorende bevoegdheden zijn vastgelegd in een autorisatiematrix. +
De beoordelingsrapportage bevat verbetervoorstellen en wordt gecommuniceerd met de verantwoordelijken/eigenaren van de systemen waarin kwetsbaarheden en zwakheden zijn gevonden. +
De beoordelingsrapportage bevat kwetsbaarheden en verbetervoorstellen en worden gecommuniceerd met verantwoordelijken/eigenaren van systemen waarin kwetsbaarheden en zwakheden gevonden zijn. +
De beveiligingsarchitectuur is gelaagd, zoals:
* het [[Beveiliging/metamodel|Nederlandse Overheid Referentie Architectuur (NORA)-beveiligingsmetamodel]];
* SABSA®. +
De beveiligingsarchitectuur staat niet op zichzelf, maar is verweven met de architectuur van het te beveiligen systeem. +
De beveiligingsorganisatie heeft een formele positie binnen de gehele organisatie. +
De aanwezige brandblusapparatuur wordt jaarlijks op geschiktheid gekeurd door de brandweer of een hiertoe erkend keuringsinstituut. +
De buitendeuren van een laad- en loslocatie moeten beveiligd te zijn als de binnendeuren open zijn +
De buitendeuren van een laad- en loslocatie moeten beveiligd zijn als de binnendeuren open zijn. +
De communicatievoorzieningen worden geïdentificeerd en gedefinieerd. +
De configuratie-administratie is alleen toegankelijk voor hiertoe geautoriseerd personeel. +
De doelorganisatie beschikt over een quality qssurance-methodiek en Quality Security Management-methodiek. +
De doelorganisatie beschikt over een ontwikkel- en onderhoudsbeleid. +
De eigenaar heeft de beschikking over noodzakelijke kennis, middelen en mensen en autoriteit om zijn verantwoordelijkheid te kunnen uitvoeren ten aanzien van de inrichting van het toegangbeveiligingssysteem. +
De eigenaar is verantwoordelijk voor het juiste beheer gedurende de hele bedrijfsmiddel-levenscyclus +
De eigenaar van het huisvesting informatievoorzieningen (IV)-bedrijfsmiddel is verantwoordelijk voor het juiste beheer gedurende de gehele levenscyclus ervan. +
De eindrapportage bevat, op basis van analyses, verbetervoorstellen. +
De end-to-end-connectie:
* wordt gecreëerd door scheiding van de adresseringsruimte en routeringen tussen Virtual Private Network (VPN’s) over het onderliggende netwerk;
* geeft garanties dat de interne structuur van het onderliggende netwerk niet zichtbaar is voor andere netwerken;
* biedt bescherming tegen denial of service attacks en ongeautoriseerde toegang;
* biedt bescherming tegen label spoofing (het mogelijk injecteren van foute labels). +
De filterfunctie van gateways en firewalls zijn instelbaar. +
De frequentie (wanneer) van monitoring en het rapporteren hierover (aan wie wat) is vastgelegd. +
De functies van operationeel netwerkbeheer en overige computerbewerkingen zijn gescheiden. +
De gangbare principes rondom ‘security by design’ zijn uitgangspunt voor de ontwikkeling van software en systemen. +
De herstelprocessen en -procedures voor de huisvesting Informatievoorzieningen (IV)-organisatie zijn gedocumenteerd. +
Huisvesting Informatievoorzieningen (IV) is ingericht met de volgende best practices:
* [[Telecommunications Infrastructure Standard for Data Centers|TIA-942: Telecommunication Infrastructure Standard for Data Centers]]
* [https://www.nen.nl/ict/datacenters/en-50600#:~:text=De%20EN%2050600%20normenreeks%20bestaat,inclusief%20beheer%20en%20operationele%20informatie. NEN-EN 50600: Europese normenreeks voor datacenters]
* [[NPR 5313:2014 (Computerruimten en datacenters)|NPR 5313: Richtlijn voor datacenters (2014)]] +
De implementatie van netwerkbeveiliging is gebaseerd op netwerkontwerp en in richtlijnen samengevat +
De implementatie van netwerkbeveiliging is gebaseerd op het netwerkontwerp zoals in [[ISOR:Netwerkontwerpen zijn gestructureerd gedocumenteerd in actuele overzichten|norm U.01.04]] is bedoeld en is in richtlijnen samengevat conform de [[NEN-ISO/IEC 27033-2:2012 (Network security - Guidelines for the design and implementation of network security)|ISO 27033-2 2012]]. +
De informatie verwerkende omgeving wordt middels detectievoorzieningen bewaakt met een SIEM en/of SOC +
De informatieverwerkende omgeving wordt door detectievoorzieningen bewaakt dankzij een Security Information and Event Management (SIEM) en/of Security Operations Centre (SOC), die wordt ingezet door een risico-inschatting en van de aard van de te beschermen gegevens en informatiesystemen zodat aanvallen kunnen worden gedetecteerd. +
De inrichting van huisvesting Informatievoorzieningen (IV) en bekabelingen zijn gedocumenteerd. +
De interne en externe eisen voor weergave, synchronisatie en nauwkeurigheid van tijd zijn gedocumenteerd. +
De interne en externe eisen voor weergave, synchronisatie en nauwkeurigheid van tijd en de aanpak van de organisatie om een referentietijd met externe bron(nen) te verkrijgen en hoe de interne klokken betrouwbaar te synchroniseren zijn gedocumenteerd. +
De locatie van de vastlegging van de loggegevens is vastgesteld. +
De log-bestanden worden gedurende een overeengekomen periode bewaard voor toekomstig onderzoek en toegangscontrole. +
De loggegevens zijn beveiligd. +
De malware-scan wordt op alle omgevingen uitgevoerd. +
De naleving van het netwerkbeveiligingsbeleid wordt periodiek getoetst en geëvalueerd door een audit met tenminste de volgende elementen:
* netwerktopologie/-ontwerp met principes als ‘defence in depth’ en ‘inbraak betekent geen doorbraak’;
* identificatie- en authenticatiemechanismen;
* autorisatiemechanismen en een actuele administratie van de uitgegeven rechten;
* actuele beleidsregels voor de netwerkbeveiliging;
* aanwijzingen voor hardening van netwerkcomponenten;
* verifieerbare auditlogoplossing. +
De netwerktopologie is in kaart gebracht en wordt continu actueel gehouden. +
Het dataverkeer dat de organisatie binnenkomt of uitgaat, wordt bewaakt/geanalyseerd op kwaadaardige elementen middels detectie-voorzieningen (zoals beschreven in de richtlijn voor implementatie van detectie-oplossingen), zoals het Nationaal Detectie Netwerk of GDI, die worden ingezet op basis van een risico-inschatting, mede aan de hand van de aard van de te beschermen gegevens en informatiesystemen. +
Conform de quality assurance-methodiek is een quality assurance-proces ingericht voor het uitvoeren van quality assurance-activiteiten gedurende alle fasen van de ontwikkelcyclus en waarbij aandacht wordt besteed aan:
* het evalueren van de requirementsanalyse, het ontwerp, de bouw, het testen en het opleveren van software;
* het evalueren of de beveiligingscontrols (beleid, methoden en geprogrammeerde mechanismen voor de betrouwbaarheid, integriteit, vertrouwelijkheid en controleerbaarheid) zoals overeengekomen tijdens het risico-assessment zijn ontwikkeld en adequaat functioneren;
* het vaststellen of de ontwikkelmethodologie is opgevolgd. +
Nutsvoorzieningen:
* zijn conform de technische beschrijving van de fabrikant en de lokale wettelijke eisen;
* worden regelmatig onderzocht, om te beoordelen of hun capaciteit toereikend is voor de groei van het bedrijf en de interactie met andere nutsvoorzieningen;
* worden regelmatig geïnspecteerd en getest, om te waarborgen dat ze correct functioneren;
* zijn zo nodig voorzien van een alarmsysteem, om disfunctioneren op te sporen;
* beschikken voor zover nodig over meervoudige voeding met een verschillende fysieke route. +
Bij doorgifte aan een andere verantwoordelijke zijn:
# De respectieve verantwoordelijkheden duidelijk, zodat door alle partijen aan de AVG-verplichtingen voldaan kan worden, met name met betrekking tot<sup class="noot">[[Algemene Verordening Gegevensbescherming (AVG)|AVG]] Art. 26 lid 1</sup>:
##De uitoefening van de rechten van de betrokkene, conform [[ISOR:Toegang gegevensverwerking voor betrokkenen|PRIV_C.02: Toegang gegevensverwerking voor betrokkenen]], en:
##Het informeren van de betrokkenen bij ontvangst van de persoonsgegevens, conform [[ISOR:Informatieverstrekking aan betrokkene bij verzameling persoonsgegevens|PRIV_U.05: Informatieverstrekking aan betrokkene bij verzameling persoonsgegevens]]
#De regeling met de respectieve verantwoordelijkheden aan de betrokkene beschikbaar gesteld<sup class="noot">[[Algemene Verordening Gegevensbescherming (AVG)|AVG]] Art. 26 lid 3</sup>. +
De ontwikkel- en onderhoudsactiviteiten worden in samenhang georganiseerd en geïmplementeerd. +
De ontwikkelaars zijn adequaat opgeleid en in staat de noodzakelijke en gebruikte tools te hanteren +
De ontwikkelaars zijn adequaat opgeleid en zijn in staat om binnen het project de noodzakelijke en in gebruik zijnde tools te hanteren. +
De opvolging van bevindingen is gedocumenteerd. +
De organisatie beschikt over een beschrijving van de relevante controleprocessen. +
De organisatie beschikt over geautomatiseerde middelen voor effectieve ondersteuning van de controle activiteiten +
De organisatie beschikt over geautomatiseerde middelen voor effectieve ondersteuning van de controle-activiteiten. +
De organisatie beschikt over procedures voor de controle van toegangbeveiligingssystemen en registraties +
De organisatie beschikt over procedures voor het controleren van toegangsbeveiligingssystemen en -registraties (log-data). +
De organisatie heeft geïnventariseerd welke data en apparatuur bedrijfskritisch zijn. +
De organisatie past een strikt beleid toe ten aanzien van het installeren en gebruiken van software. +
De organisatie past een strikt beleid toe voor het installeren en gebruiken van software. +
De overdracht naar de productie-omgeving vindt procedureel plaats door daartoe geautoriseerde personen. +
De overdracht van de ontwikkel- naar de testomgeving vindt gecontroleerd plaats met een implementatieplan. +
De overdracht van de test- naar de acceptatie-omgeving vindt procedureel door daartoe geautoriseerde personen plaats. +
De procedures hebben betrekking op controleprocessen die conform een vastgestelde cyclus zijn ingericht, zoals: registratie, statusmeting, bewaking (monitoring), analyse, rapportage en evaluatie. +
De programmacode voor functionele specificaties is reproduceerbaar, waarbij aandacht wordt besteed aan:
* gebruikte tools;
* gebruikte licenties;
* versiebeheer;
* documentatie van code ontwerp, omgeving, afhankelijkheden, dev/ops en gebruikte externe bronnen. +
De rechten van beheerders worden verleend op basis van rollen. +
De rechten worden verleend met de rollen van de type gebruikers en ontwikkelaars. +
De registers van de verwerkingsverantwoordelijke en van de verwerker geven één samenhangend beeld. +
De relatie tussen de persoonsgegevens die gebruikt worden binnen de applicatie en de persoonsgegevens, van interne en externe ontvangers van de door de applicatie opgeleverde gegevens, is inzichtelijk. +
De procedures schrijven voor dat de resultaten van controle-activiteiten aan het management gerapporteerd moeten worden om de juiste acties te laten initiëren. +
De risico’s die verbonden zijn aan het installeren van de patch worden beoordeeld (de risico’s die worden gevormd door de kwetsbaarheid worden vergeleken met het risico van het installeren van de patch). +