Afgeleide principes: verschil tussen versies

Huidige versie van 29 jul 2022 om 12:13

NB: Deze pagina maakt deel uit van de Historie van de NORA en kan verouderde informatie bevatten!'

Deze pagina en alle Basisprincipes en Afgeleide Principes van de NORA zijn per 1 januari 2023 vervallen door nieuwe Bindende Architectuurafspraken: Kernwaarden van Dienstverlening, Kwaliteitsdoelen, Architectuurprincipes en Implicaties van Architectuurprincipes. Zie voor meer informatie het RFC Bindende architectuurafspraken 2022, goedgekeurd door de NORA Gebruikersraad op 13 september 2022.

: → Al het NORA Nieuws

Direct doorklikken naar AP: AP01 (Diensten zijn herbruikbaar) AP02 (Ontkoppelen met diensten) AP03 (Diensten vullen elkaar aan) AP04 (Positioneer de dienst) AP05 (Nauwkeurige dienstbeschrijving) AP06 (Gebruik standaard oplossingen) AP07 (Gebruik de landelijke bouwstenen) AP08 (Gebruik open standaarden) AP09 (Voorkeurskanaal internet) AP10 (Aanvullend kanaal) AP11 (Gelijkwaardig resultaat ongeacht kanaal) AP12 (Eenmalige uitvraag) AP13 (Bronregistraties zijn leidend) AP14 (Terugmelden aan bronhouder) AP15 (Doelbinding (AP)) AP17 (Informatie-objecten systematisch beschreven) AP18 (Ruimtelijke informatie via locatie) AP19 (Perspectief gebruiker) AP20 (Persoonlijke benadering) AP21 (Bundeling van diensten) AP22 (No wrong door) AP23 (Automatische dienstverlening) AP24 (Proactief aanbieden) AP25 (Transparante dienstverlening) AP26 (Afnemer heeft inzage) AP27 (Een verantwoordelijke organisatie) AP28 (Afspraken vastgelegd) AP29 (De dienstverlener voldoet aan de norm) AP30 (Verantwoording dienstlevering mogelijk) AP31 (PDCA-cyclus in besturing kwaliteit) AP32 (Sturing kwaliteit op het hoogste niveau) AP33 (Baseline kwaliteit diensten) AP34 (Verantwoording besturing kwaliteit) AP40 (Onweerlegbaarheid (principe)) AP41 (Beschikbaarheid) AP42 (Integriteit) AP43 (Vertrouwelijkheid (principe)) AP44 (Controleerbaarheid) ->Lijst inclusief oude principes

Wat is een afgeleid principe?

Afgeleide principes zijn te beschouwen als een checklist van kwaliteitskenmerken van de diensten van de overheid en geven handvatten voor operationeel niveau door hun uitwerking in concrete implicaties.

De dienstverlener vertaalt deze kwaliteitskenmerken (in de vorm van ontwerpprincipes) naar kwaliteitsnormen (in de vorm van ontwerpbeslissingen) voor elke nieuwe of aangepaste dienst. Door het hanteren van de checklist worden belangrijke keuzes op het juiste moment en op de juiste plaats aan de orde gesteld. NORA is dus geen blauwdruk die één op één kan worden overgenomen, maar een richtinggevend instrument dat door professionals naar de eigen situatie moet worden vertaald.

Nieuws en wijzigingen

In het kader van goed beheer en doorontwikkeling zijn de Afgeleide Principes in 2016-2017 opnieuw bekeken met als doel de toepasbaarheid in de praktijk te verhogen, de samenhang tussen de NORA-onderdelen te vergroten en de actuele inzichten en ervaring te verwerken. Dit heeft geleid tot enkele wijzigingen.

Afgeleide Principes toepassen in de praktijk

Alle principes in één overzicht:

Principes geordend volgens verschillende indelingen:

Afgeleide principes per laag van het NORA Vijflaagsmodel (inschatting begin 2021 van de implicaties van de diverse AP's)
Afgeleide principes in tabelvorm per cluster. Vanaf NORA 3.0 zijn de AP's gegroepeerd per cluster. De volgorde van principes valt daarmee samen; AP01 t/m AP05 valt onder Dienstenaanbod, AP06 t/m AP08 vormen Standaard oplossingen etc. Met de clusters kunt u telkens een aspect van dienstverlening onder de loep nemen.
Een andere indeling van de AP's is in het Negenvlaksmodel
Afgeleide principes en private partijen (zie ook NORA voor private partijen)

Extra uitleg van de verschillende onderdelen van Afgeleide Principes:

Help/Afgeleide_Principes

Relaties met andere NORA-elementen

Alle Afgeleide Principes realiseren één of meer Basisprincipes: AP's zijn de concretere stappen die nodig zijn om de BP's te implementeren. Welk AP bij welk BP hoort staat op de pagina van het AP/BP zelf en in een Tabel of Grafisch overzicht. Alle Basisprincipes realiseren op hun beurt één of meer Beleidskaders. Ook dit zie je aan de pagina zelf en in een Tabel of Grafisch Overzicht.

Relatie Afgeleide principes met Basisprincipes en Beleidskaders

Specifieke AP's zijn daarnaast gerelateerd aan andere NORA-elementen, zoals:

AP6 Gebruik standaard oplossingen is de reden waarom de Standaarden zijn opgenomen in de NORA
AP7 Gebruik de landelijke bouwstenen is de reden voor opname van de lijst met Bouwstenen en voorzieningen
AP17 Informatie-objecten systematisch beschreven is verder uitgewerkt in het thema Semantiek en de lijst met Gegevenswoordenboeken
AP 13 Bronregistraties zijn leidend is verder uitgewerkt in het thema Stelsel van Basisregistraties
AP18 Ruimtelijke informatie via locatie wordt uitgewerkt in Geo
AP's 40 t/m 44 zijn verder geconcretiseerd in het Thema Beveiliging

Op het moment is NORA Beheer bezig met het verduidelijken van de relaties van specifieke AP's met andere NORA-elementen. Dit maakt onderdeel van de actualisatieronde Afgeleide Principes Revisited. Technische informatie over het element 'afgeleid principe' staat op de pagina Afgeleid principe. Hier staat ook wat voor eigenschappen een afgeleid pricipe heeft, en welke relaties er mogelijk zijn met andere elementen.

@@ Regel 1: / Regel 1: @@
-__NOGLOSSARY__ __NOTOC__{{kaderrechtssmal|
+{{Status principes}}
+__NOGLOSSARY____NOTOC__{{Review Kernwaarden banner}}{{Nieuwsblok categorie|Over Afgeleide principes}}{{kaderrechtssmal|
 [[Bestand:Afgeleid principe.png|center]]
 Direct doorklikken naar AP:
@@ Regel 12: / Regel 13: @@
 ->[[Afgeleide principes tabel|Lijst inclusief oude principes]]
 }}
-In het kader van goed beheer en doorontwikkeling worden de Afgeleide Principes in 2016-2017 [[Afgeleide Principes Revisited|opnieuw bekeken]]. Het doel hiervan is om de toepasbaarheid in de praktijk te verhogen, de samenhang tussen de NORA-onderdelen te vergroten en de actuele inzichten en ervaring te verwerken. De volgorde van de herziening wordt bepaald door de feedback vanuit de community, de uitkomsten gaan het reguliere [[Wijzigingsproces NORA]] in.
 ==Wat is een afgeleid principe?==
 Afgeleide principes zijn te beschouwen als een checklist van kwaliteitskenmerken van de diensten van de overheid en geven handvatten voor operationeel niveau door hun uitwerking in concrete implicaties.
-Beoogd wordt dat voor elke nieuwe of aangepaste dienst, de dienstverlener deze kwaliteitskenmerken (in de vorm van ontwerpprincipes) vertaalt naar kwaliteitsnormen (in de vorm van ontwerpbeslissingen). Door het hanteren van de checklist worden belangrijke keuzes op het juiste moment en op de juiste plaats aan de orde gesteld. NORA is dus geen blauwdruk die één op één kan worden overgenomen, maar een richtinggevend instrument dat door professionals naar de eigen situatie moet worden vertaald.
+De dienstverlener vertaalt deze kwaliteitskenmerken (in de vorm van ontwerpprincipes) naar kwaliteitsnormen (in de vorm van ontwerpbeslissingen) voor elke nieuwe of aangepaste dienst. Door het hanteren van de checklist worden belangrijke keuzes op het juiste moment en op de juiste plaats aan de orde gesteld. NORA is dus geen blauwdruk die één op één kan worden overgenomen, maar een richtinggevend instrument dat door professionals naar de eigen situatie moet worden vertaald.
+==Nieuws en wijzigingen==
+In het kader van goed beheer en doorontwikkeling zijn de Afgeleide Principes in 2016-2017 [[Afgeleide Principes Revisited|opnieuw bekeken]] met als doel de toepasbaarheid in de praktijk te verhogen, de samenhang tussen de NORA-onderdelen te vergroten en de actuele inzichten en ervaring te verwerken. Dit heeft geleid tot enkele wijzigingen.
+{{#ask:[[Categorie:Nieuws]][[hoofdpag::ja]][[Categorie:Over Afgeleide principes]]
+| ?Publicatiedatum=Publicatiedatum
+| ?Beschrijving=Beschrijving
+| ?#=paginanaam
+| sort=Publicatiedatum
+| order=desc
+| limit=3
+| link=none
+| format=ul
+| template=nieuws hoofdpagina
+| named args=1
+| searchlabel=
+}}
 ==Afgeleide Principes toepassen in de praktijk==
 Alle principes in één overzicht:
@@ Regel 24: / Regel 38: @@
 * [http://www.noraonline.nl/index.php/Speciaal:Vragen/-5B-5BCategorie:Afgeleide-20principes-5D-5D/-3F%3DTitel-23/-3FID/-3FBeschrijving/-3FRationale//-3FImplicaties/-3FVoorbeelden/-3FCluster/-3FArchitectuurlaag/-3FRealiseert/-3FIs%20gerelateerd%20aan/-3FRelatieToelichting/-3FArchitectuurdomein/-3FToepassingsgebied/mainlabel%3DTitel/order%3DASC/sort%3DID/format%3Dcsv/sep%3D,/headers%3Dshow/limit%3D1000 Download alle afgeleide principes als komma-gescheiden bestand (geschikt voor invoer in een spreadsheet)] (CSV, ~70KB)
 Principes geordend volgens verschillende indelingen:
+* [[Afgeleide principes per laag van het NORA Vijflaagsmodel]] (inschatting begin 2021 van de implicaties van de diverse AP's)
 * [[Afgeleide principes in tabelvorm]] per cluster. Vanaf NORA 3.0 zijn de AP's gegroepeerd per cluster. De volgorde van principes valt daarmee samen; AP01 t/m AP05 valt onder [[Dienstenaanbod]], AP06 t/m AP08 vormen [[Standaard oplossingen]] etc. Met de clusters kunt u telkens een aspect van dienstverlening onder de loep nemen.
-* Een andere indeling van de AP's is in het [[Negenvlaksmodel]],
+* Een andere indeling van de AP's is in het [[Negenvlaksmodel]]
 * [[Afgeleide principes en private partijen]] (zie ook [[NORA voor private partijen]])
 Extra uitleg van de verschillende onderdelen van Afgeleide Principes: