Eigenschap:Beschrijving

Uit NORA Online
Naar navigatie springen Naar zoeken springen
Kennismodel
:
Type eigenschap
:
Tekst
Deze datatypespecificatie wordt genegeerd; de specificatie uit de externe vocabulaire krijgt voorrang.
Geldige waarden
:
Meerdere waarden toegestaan
:
Nee
Weergave op formulieren
:
Tekstvak
Initiële waarde
:
Verplicht veld
:
Nee
Toelichting op formulier
:
Deze elementeigenschap kan gebruikt worden om een element te voorzien van een beschrijving.
Subeigenschap van
:
Geïmporteerd uit
:
Formatteerfunctie externe URI
:

Klik op de button om een nieuwe eigenschap te maken:


Showing 100 pages using this property.
B
==Objectdefinitie== Omvat maatregelen, die tijdens normaal bedrijf en bij voorkomende calamiteiten, binnen de overeengekomen maximale uitvalduur, zorgen voor het herstel van de data en de dienstverlening, waarbij dataverlies wordt voorkomen. ==Objecttoelichting== Omdat de Cloud Service Consumer (CSC) voor haar bedrijfsvoering sterk afhankelijk is van de Cloud Service Provider (CSP) en van externe factoren zijn bedrijfscontinuïteitsservices van essentieel belang. Bedrijfscontinuïteitsservices omvatten het pakket van maatregelen, dat zowel voor normaal bedrijf (met Quality of Service (QoS)) als voor situaties van calamiteiten, zoals natuurrampen, binnen de overeengekomen maximale uitvalsduur Recovery Time Objective (RTO), zorgt voor het herstel van data en de kritische dienstverlening, waarbij dataverlies beperkt blijft tot het overeengekomen maximale dataverlies. Bekende continuïteitsmaatregelen zijn redundantie, disaster recovery en het periodiek aantonen dat herstelfuncties werken.  +
Een bedrijfsfunctie beschrijft datgene wat gedaan moet worden om een bedrijfsdoelstelling te behalen, onafhankelijk van de inrichting van de organisatie en haar processen.  +
Een bedrijfsfunctiemodel is een model van de bedrijfsfuncties van een organisatie en beschrijft wat een organisatie doet onafhankelijk van hoe het wordt uitgevoerd.  +
==Objectdefinitie== Betreft de registratie van alle, tot het bedrijfsproces behorende middelen. ==Objecttoelichting== NB De control uit de BIO is ten opzichte van de [[NEN-EN-ISO/IEC 27001:2017 (Managementsystemen voor informatiebeveiliging - Eisen)|ISO 27001]] veranderd. In de huisvesting van de rekencentra zijn verschillende bedrijfsmiddelen, voorzieningen en hieraan gerelateerde componenten opgenomen, zoals: glasvezel en bekabeling, back-upvoorzieningen, klimaatbeheersing, airconditioning en geavanceerde brandblussystemen. Het is van belang de componenten van deze voorzieningen zelf en/of informatie over deze voorzieningen te inventariseren en te registreren zodat de juiste informatie beschikbaar is, wanneer gebeurtenissen daarom vragen.  +
==Objectdefinitie== Betreft het veilig en gecontroleerd verwijderen van bedrijfsmiddelen. ==Objecttoelichting== Bedrijfsmiddelen zijn alle objecten waarmee bedrijfsgegevens kunnen worden opgeslagen en/of verwerkt en objecten, waarmee toegang tot gebouwen, ruimten en IT-voorzieningen kan worden verkregen. Verwijdering en afvoer van deze middelen dient nauwkeurig met vastgestelde procedures te worden uitgevoerd.  +
De overheidsdienstverlener gebruikt begrijpelijke taal in alle communicatie over haar dienstverlening. Zo is de dienst voor iedereen te begrijpen en kunnen burgers en bedrijven gemakkelijk een aanvraag doen, een benodigde actie uitvoeren, of een vraag stellen. En is ook de communicatie die daar op volgt helder. Het is voor burgers en bedrijven duidelijk wat de betekenis is van informatie binnen het werkproces, waar het is ontvangen of gemaakt. Het is bijvoorbeeld bekend wanneer de informatie is gemaakt, door wie, waar zij betrekking op heeft en wat de status is. Ook automatische besluitvorming (door toepassing van algoritmes) vindt altijd plaats op een manier die voor burgers en bedrijven begrijpelijk is.  +
De mate waarin gegevens eenvoudig gelezen en geïnterpreteerd kunnen worden door gebruikers.  +
Is in de wet/regelgeving/beleid/regel etc. voldoende aandacht besteed aan de volgende zaken: <br /> # Zijn de zinsbouw en schrijfstijl laagdrempelig genoeg? # Wordt gebruik gemaakt van lange zinnen of bijzinnen? # Is er een (memorie van) toelichting beschikbaar? # Welke voorkennis wordt van de lezer verwacht? # Is bij een wetswijziging een geconsolideerde versie beschikbaar? # Zijn puur technische (wets)wijzigingen meegenomen en zijn die wijzigingen als zodanig gemarkeerd?  +
Het begrip 'Informatiecatalogus' sec wordt nauwelijks gebruikt: wat is een 'informatiecatalogus' exact en waarin dit verschilt van een gegevenswoordenboek, metadata rond gebruik en een dienstbeschrijving moet nader gepreciseerd worden. Of zijn het dezelfde soort dingen? Zie ook issue IKV-006  +
Soms worden begrippen als synoniemen door elkaar gebruikt, of definities gehanteerd die in veel sectoren niet herkend zullen worden  +
Op het gebied van beheer en ontwikkeling van het portalen domein websites heeft LVNL de volgende doelstellingen: <ul> <li>het beheer en (re)transitie op een betrouwbare en proactieve manier geregeld hebben;</li> <li>goed kunnen sparren en meedenken over het realiseren van nieuwe voorgestelde functionaliteiten;</li> <li>de LVNL website verder uit kunnen bouwen, waarbij de inschrijver op een efficiënte manier het Umbraco platform inzet;</li> <li>de gebruikers van website een betere gebruikerservaring geven, zodat gebruikers (onder andere potentiele sollicitanten voor luchtverkeersleider en luchtvarenden) de website prettig, makkelijk en snel kunnen gebruiken.</li> </ul>  +
==Objectdefinitie== Betreft een instandhoudingsproces van servers vanuit een externe niet-vertrouwde omgeving. ==Objecttoelichting== Toegang tot de servers is beperkt tot geautoriseerde personen en informatiesystemen. Onder bepaalde voorwaarden is het beheerders ‘van buiten’ de door de organisatie beheerde netwerken, toegestaan servers te benaderen.  +
==Beschrijving== Het moet mogelijk zijn om vertegenwoordigingsbevoegdheden te creëren, te wijzigen en te beëindigen. ==Voorbeelden== ==Rationale== Het verdient sterk de aanbeveling om een vertegenwoordigingsbevoegdheid expliciet vast te leggen. Op die manier wordt voorkomen dat er discussie ontstaat over de vraag óf er een vertegenwoordigingsbevoegdheid is verleend en voor welke diensten. Het initiatief tot een vrijwillige machtiging kan zowel bij de vertegenwoordigde als de vertegenwoordiger liggen. De persoon die niet het initiatief heeft genomen moet de machtiging kunnen bevestigen. De memorie van toelichting WDO, onder artikel 5 lid 1 onderdeel b, zegt over het vastleggen van een machtiging het volgende: “Bij de vastlegging in elektronische vorm wordt de strekking van de vertegenwoordigingsbevoegdheid uitgedrukt in termen van de elektronische diensten (wat) die de vertegenwoordiger namens de vertegenwoordigde mag uitvoeren. Hierbij moet bedacht worden, dat registratie geen voorwaarde is voor het ontstaan van een machtiging; het is een hulpmiddel voor een bestuursorgaan of aangewezen organisatie om te bepalen of iemand is gemachtigd, oftewel het vormt een aanwijzing op basis waarvan bestaan, aard en omvang van de machtiging bepaald kan worden. De machtigingsdienst controleert thans niet of de aan de registratie ten grondslag liggende volmacht in alle opzichten rechtsgeldig is, dus bijvoorbeeld of de vertegenwoordigde handelingsbekwaam was op het moment van afgeven van de machtiging en registratie ervan.” We hebben ervoor gekozen om het kunnen creëren, wijzigen (ook wel: corrigeren) en beëindigen (ook wel: intrekken) door alle betrokkenen (verstrekker, vertegenwoordigde en vertegenwoordiger) samen te nemen tot één generieke functie. Een verdere rationale voor deze generieke functie en de implicaties die hieruit voortkomen is te vinden in: * Algemene kenmerken van machtigen (hoofdstuk 3), * Specifieke kenmerken van vrijwillige machtiging (paragraaf 3.1), * Specifieke kenmerken van wettelijke vertegenwoordiging (paragraaf 3.2), * Wettelijk kader A en B (paragraaf 4.1.1), * Beleidskader D (paragraaf 4.1.2), * Maatschappelijke en technische ontwikkeling F (paragraaf 4.1.3). Met ‘beheren’ bedoelen we hieronder steeds ‘creëren, wijzigen en beëindigen’. ==Implicaties== # Het is mogelijk om machtigingen tussen natuurlijke personen, tussen niet-natuurlijke personen en tussen natuurlijke en niet-natuurlijke personen te beheren. # Het is mogelijk om een vertegenwoordigingsbevoegdheid met meerdere vertegenwoordigers te beheren. # Het is mogelijk om een vertegenwoordigingsbevoegdheid voor een dienst, combinatie van diensten of alle diensten te beheren. # Bij vrijwillig machtigen kunnen vertegenwoordigde en vertegenwoordiger instemmen met de machtiging. # Het is mogelijk om een bij gerechtelijke uitspraak geregelde vertegenwoordigingsbevoegdheid te beheren. # Bij een bij gerechtelijke uitspraak geregelde vertegenwoordigingsbevoegdheid is de gerechtelijke uitspraak waarop deze is gebaseerd vermeld. # Het moet mogelijk zijn om de vertegenwoordigde en de vertegenwoordigers waartussen de vertegenwoordigingsrelatie geldt eenduidig te vermelden in de vertegenwoordigingsbevoegdheid. Dit betekent dat deze personen een unieke aanduiding moeten hebben. # Het moet mogelijk zijn om diensten waarvoor de vertegenwoordigingsbevoegdheid geldt eenduidig te vermelden in de vertegenwoordigingsbevoegdheid. Dit betekent dat diensten een unieke aanduiding moeten hebben die op gestandaardiseerde wijze opgenomen kan worden in een vertegenwoordigingsbevoegdheid. # Derde partijen kunnen een voorstel tot intrekking of wijziging van een vertegenwoordigingsbevoegdheid doen. Na controle op de grond van de intrekking wordt de intrekking verwerkt. Hiervoor zijn afspraken nodig over welke partijen voorstellen kunnen doen, wat de gronden zijn en waar deze gevonden kunnen worden. ==Documentatie== * [[media:GO_Machtigen_en_vertegenwoordigen.pdf|GO Machtigen en vertegenwoordigen (PDF, 642 kB)]] ==Kaders== Deze kaders zijn bepalend voor deze generieke functie. * [[Algemene_Wet_Bestuursrecht | Algemene Wet Bestuursrecht]] * [https://www.digitaleoverheid.nl/dossiers/wet-digitale-overheid/ Wet digitale overheid] * [https://www.rijksoverheid.nl/documenten/publicaties/2017/10/10/regeerakkoord-2017-vertrouwen-in-de-toekomst/ Regeerakkoord 2017] ==Toelichting relaties== De bestaande GDI-voorzieningen die hieronder zijn opgenomen onder ‘Gerealiseerd door' realiseren delen van de generieke functies van het GO-domein. Deze bestaande voorzieningen kunnen afwijken van de keuzes die voor het GO-domein zijn gemaakt.  
Beheeroverleg overheidsarchitecturen  +
==Objectdefinitie== Betreft een doelgerichte bundeling van kennis en vaardigheden tussen personen die verantwoordelijk zijn voor de beheersing van softwareontwikkeling. ==Objecttoelichting== De projectmanager heeft een (beheers)organisatiestructuur ingericht, waarbij de verantwoordelijkheden voor de beheersprocessen met toereikende bevoegdheden zijn uitgedrukt en op het juiste niveau zijn gepositioneerd.  +
==Objectdefinitie== Betreft een doelgerichte bundeling van kennis en vaardigheden tussen personen met taken, verantwoordelijkheden en bevoegdheden voor het functionele en technische beheer van clouddiensten. ==Objecttoelichting== Voor het adequaat beheersen en beheren van clouddiensten moet de Cloud Service Provider (CSP) een beheersingsorganisatie hebben ingericht, waarin de structuur en verantwoordelijkheden voor beheersprocessen met toereikende bevoegdheden zijn uitgedrukt en op het juiste niveau zijn gepositioneerd. In de relatie tussen de beheersingsprocessen van de CSP en de Cloud Service Consumer (CSC) zijn ook de taken en verantwoordelijkheden tussen het functioneel en technisch beheer overeengekomen.  +
==Objectdefinitie== Betreft een doelgerichte bundeling van kennis en vaardigheden tussen personen met taken, verantwoordelijkheden en bevoegdheden voor het functionele en technische beheer van huisvesting Informatievoorzieningen (IV). ==Objecttoelichting== De verantwoordelijke stakeholder voor de beheersorganisatie van huisvesting IV behoort een organisatiestructuur vastgesteld te hebben, waarin de verantwoordelijkheden voor de beheersprocessen met toereikende bevoegdheden zijn uitgedrukt en op het juiste niveau zijn gepositioneerd.  +
==Objectdefinitie== Betreft een doelgerichte bundeling van kennis en vaardigheden tussen personen met taken, verantwoordelijkheden en bevoegdheden voor het beheersen van en rapporteren over netwerken en communicatievoorzieningen. ==Objecttoelichting== Het adequaat beheersen en beheren van de communicatievoorzieningen vereist een toereikende organisatiestructuur waarin de procesverantwoordelijkheden en de toereikende bevoegdheden van de functionarissen zijn vastgelegd en op het juiste niveau zijn gepositioneerd.  +
==Objectdefinitie== Betreft een doelgerichte bundeling van kennis en vaardigheden tussen personen met taken, verantwoordlijkheden en bevoegdheden voor de beheersing van de serverplatformomgevingen. ==Objectoelichting== Voor het adequaat beheersen en beheren van servers en serverplatforms zou een beheersorganisatiestructuur moeten zijn vastgesteld, waarin de verantwoordelijkheden voor de beheersprocessen met toereikende bevoegdheden zijn uitgedrukt en op het juiste niveau zijn gepositioneerd.  +
==Objectdefinitie== Betreft een doelgerichte bundeling van kennis en vaardigheden tussen personen met taken, verantwoordelijkheden en bevoegdheden voor de beheersing van toegangsbeveiliging en de doorontwikkeling van het afsprakenstelsel. ==Objecttoelichting== Voor het adequaat beheersen en beheren van het toegangsbeveiligingssysteem dient een beheersorganisatiestructuur te zijn vastgesteld, waarin de verantwoordelijkheden voor de beheersprocessen met toereikende bevoegdheden zijn uitgedrukt en op het juiste niveau zijn gepositioneerd.  +
in een omgeving die vooraf gedefinieerd is en volgens wetgeving en referentiearchitectuur is ingericht. Het is een structurele aanpak.  +
De overheid levert diensten om de behoeften van burgers in te vullen. Dat kan alleen als we weten wat die behoeften zijn en hoe ze door de tijd heen veranderen. De inventarisatie moet proactief zijn en niet beperkt zijn tot burgers die zich zelf hebben opgegeven voor het onderzoek, of het opschrijven van spontaan geuite behoeften. De inventarisatie moet uiteindelijk de behoeften van alle (groepen) burgers in kaart brengen, maar kan ook onder deelgroepen worden uitgevoerd, over een specifiek leefdomein gaan en/of uitgevoerd worden door verschillende organisaties. De ruwe resultaten van de verschillende inventarisaties worden gepubliceerd, met inachtneming van de privacy van individuele burgers en kleine herkenbare groepen. Daarnaast is er ook een analyse nodig van de ruwe resultaten, waarbij gezocht wordt naar verbanden, trends en onderliggende basisbehoeften. De inventarisatie moet politiek-neutraal gebeuren, zodat het een eerlijke basis kan zijn voor het publieke en politieke debat over welke diensten de overheid zou moeten leveren en aan wie. Inventarisatie moet zowel ad hoc gebeuren, als daar aanleiding toe is, als periodiek om veranderende behoeften op te merken. De behoeften worden los van de bestaande overheidsdiensten onderzocht, zodat de onderliggende basisbehoeften duidelijk worden: geen behoefte aan een toeslag die het afnemen van kinderopvang betaalbaar maakt, maar behoefte aan een manier om ondanks de zorg voor (jonge) kinderen toe te komen aan zaken als werk, studie, boodschappen, sport et cetera. De eigen ideale invulling van die behoefte wordt ook genoteerd - of dat nu kinderopvang is zoals dat nu gebruikelijk is, of bijvoorbeeld meer flexibiliteit bij de werkgever of andere schooltijden.  +
==Objectdefinitie== Betreft middelen voor transport van energie en signalen. ==Objecttoelichting== Binnen huisvesting Informatievoorzieningen (IV) is alle apparatuur verbonden met een bekabelingssysteem die in speciale kabelruimten is geïnstalleerd. Deze bekabelingsruimten kunnen doelwit worden van misbruik door bijvoorbeeld speciale afluisterapparatuur aan te sluiten. Het is daarom noodzakelijk om deze bekabelingsruimten te voorzien van specifieke beveiligingsmaatregelen.  +
Regeling m.b.t. het uitgeven en publiceren van wetten, regelingen e.d.  +
In 2019/2020 is er een start gemaakt om op een andere manier te kijken naar systemen en processen. Belastingen is één van de processen dat onderdeel uitmaakt van deze nieuwe zienswijze en daarvoor zijn we op zoek naar de beste oplossing die ons hierbij kan ondersteunen. Wij willen de huidige belastingapplicatie vervangen voor een nieuwe applicatie (SaaS oplossing).  +
Heeft een eerste registratie, de [https://www.belastingdienst.nl/wps/wcm/connect/bldcontentnl/belastingdienst/prive/werk_en_inkomen/geregistreerde_inkomen_en_de_inkomensverklaring/alles_over_geregistreerde_inkomen/alles-over-het-geregistreerde-inkomen BRI], via Linked Data ontsloten en werkt Linked Data voor datamining.  +
==Objectdefinitie== Betreft resultaten van een besluitvorming over en een vastgelegde manier van handelen voor de waarborging van de informatiebeveiliging in netwerken. ==Objecttoelichting== De [[NEN-EN-ISO/IEC 27002:2017 (Praktijkrichtlijn met beheersmaatregelen op het gebied van informatiebeveiliging)|ISO 27002 2017]]: 14.2.1 formuleert ‘Beveiligd ontwikkelen’ als een eis voor het opbouwen van een beveiligde dienstverlening, architectuur, software en beveiligd systeem. Dit object richt zich op inrichtings- en onderhoudsaspecten van communicatievoorzieningen. In het te formuleren beleid worden onder andere standaarden en procedures beschreven voor het beveiligd inrichten en onderhouden van communicatievoorzieningen.  +
'''Objectdefinitie''' Betreft het beleid voor toegestane uitwisseling van data via berichtenverkeer. '''Objecttoelichting''' Integratiefuncties van middleware maken het mogelijk om data uit te wisselen met andere applicaties, zoals bijvoorbeeld basisregistraties. De technische functies bieden daarbij de mogelijkheid om voorafgaand aan het transport de verschillende data-elementen te rangschikken en bijvoorbeeld via aggregatie nieuwe data te genereren. Als brondata ook persoonsgebonden informatie bevat, dan is speciale aandacht voor de borging van privacy (onder andere Algemene Verordening Gegevensbescherming (AVG)-bepalingen) noodzakelijk.  +
==Objectdefinitie== Betreft het resultaat van besluitvorming over toegestane middlewarefuncties. ==Objecttoelichting== Voor de beveiliging van middlewarecomponenten en met name voor de toegang tot en de verwerking van data van deze componenten, hebben zowel de gebruikersorganisatie als de IT-leverancier verantwoordelijkheden. De IT-leverancier verleent diensten op basis van beleidsdocumenten voor uitvoerings-, implementatie-, evaluatie- en rapporteringsactiviteiten. De gebruikersorganisatie stelt beleid op en is verantwoordelijk voor de data. De middlewarecomponenten zijn gerelateerd aan functionaliteiten, zoals in afbeelding 2 is aangegeven.  +
==Objectdefinitie== Betreft het resultaat van een besluitvorming over welke regels en protocollen gehanteerd moeten worden om op een veilige wijze beveiligde applicaties te ontwikkelen. ==Objecttoelichting== De [[NEN-EN-ISO/IEC 27002:2017 (Praktijkrichtlijn met beheersmaatregelen op het gebied van informatiebeveiliging)|ISO 27002 2017]], artikel 14.2.1 formuleert ‘Beveiligd ontwikkelen’ als een eis voor het opbouwen van een beveiligde dienstverlening, architectuur, software en een beveiligd systeem. In deze BIO Thema-uitwerking wordt bij het object ‘Beleid voor (beveiligd) ontwikkelen’ aan applicatieontwikkelingsbeleid gerelateerde specifieke aspecten benadrukt. In zo’n beleid worden onder andere methoden en technieken voor requirementsanalyse en -richtlijnen voor beveiliging in de levenscyclus van softwareontwikkeling besproken.  +
==Objectdefinitie== Betreft het resultaat van een besluitvorming over het onderhouden van een serverplatform. ==Objecttoelichting== De [[NEN-EN-ISO/IEC 27002:2017 (Praktijkrichtlijn met beheersmaatregelen op het gebied van informatiebeveiliging)|ISO 27002 2017]] formuleert ‘beveiligd ontwikkelen’ in paragraaf 14.2.1 ‘Beleid voor beveiligd ontwikkelen’ als een eis voor het opbouwen van een beveiligde dienstverlening, software, systemen en architectuur. In deze BIO Thema-uitwerking wordt bij het object ‘Beleid voor beveiligde inrichting en onderhoud’ inrichtings- en onderhoudsaspecten van serverplatform benadrukt. In het beleid worden onder andere standaarden en procedures beschreven voor het beveiligd inrichten en onderhouden van servers.  +
In deze brief schetst het kabinet zijn beleidsvoornemens ten aanzien van de regie van burgers op de eigen persoonlijke gegevens en beschrijft het de aanpak op hoofdlijnen om deze te realiseren. <br> De brief geeft daarmee invulling aan de volgende, in Regeerakkoord en NL DIGIbeter (Agenda Digitale Overheid) geschetste voornemens: * vergroten van de regie op persoonsgegevens ter bevordering van de privacy en creëren van de mogelijkheid om deze zelf te delen met organisaties buiten de overheid; * doorontwikkelen van MijnOverheid tot een plek waar burgers hun persoonlijke gegevens kunnen inzien, via welke zij een onjuist gegeven kunnen laten herstellen, en waar zij regie kunnen voeren over hun gegevens; * verbeteren van de gegevenshuishouding van de overheid, in het bijzonder de basisregistraties (voorzover voor deze beleidsbrief relevant); * sneller herstellen van de gevolgen van het gebruik van een onjuist gegeven. Met deze brief (en meer specifiek bijlage 1) geeft het kabinet tevens invulling aan de motie Koerhuis/Den Boer over een online-identiteit voor iedere Nederlander, ingediend bij het nota-overleg "Online identiteit en regie op persoonlijke gegevens" van 26 november 2018. De brief sluit verder aan bij recente brieven van het kabinet over Digitale Inclusie en de Data Agenda Overheid.  +
NORA is gebaseerd op bestaand overheidsbeleid (Nationaal en Europees) en op de instrumenten die in het kader van dat beleid zijn ontwikkeld, zoals wetten, regelgeving, Kamerstukken en bestuursakkoorden.  +
==Objectdefinitie== Omvat de evaluatie van de mate waarin de serveromgeving voldoet aan de vooraf gestelde technische eisen. ==Objecttoelichting== Het is noodzakelijk om de technische omgeving regelmatig te beoordelen om de beveiliging doeltreffend te kunnen beheersen. Hiertoe dienen periodiek zowel de organisatorische als technische aspecten beoordeeld te worden, zoals: de toepassing van het geformuleerd inrichtingsbeleid voor servers, serverplatformarchitectuur, taken en verantwoordelijkheden, gebruik van technische middelen, frequentie, controle aanpak en inschakelen van externe specialisten. Als resultaat dient een rapportage van bevindingen aan het management te worden uitgebracht.  +
==Objectdefinitie== Omvat de evaluatie van de mate waarin de actuele toegangsrechten nog valide zijn. ==Objecttoelichting== Beoordeling toegangsrechten is gerelateerd aan twee aspecten: beoordelingsproces en toegangsrechten. Het aspect beoordelingsproces behelst het uitvoeren van met elkaar samenhangende activiteiten over het evalueren van toegangsrechten op validiteit of deze nog voldoen aan de actuele situatie. Het aspect toegangsrechten impliceert een recht om toegang te krijgen, zoals tot een locatie of systeem. Het is nodig om de (logische en fysieke) toegangsrechten van gebruikers regelmatig te beoordelen om de toegang tot gegevens en informatiediensten doeltreffend te kunnen beheersen. De toekenningen en wijzigingen van toegangsrechten dienen daarom periodiek gecontroleerd te worden. Hiertoe dienen maatregelen te worden getroffen in de vorm van: * het voeren van controle-activiteiten op de registratie van toegangsrechten; * het uitbrengen van rapportages aan het management.  +
==Objectdefinitie== Betreft een vastgelegde manier van handelen voor de evaluatie van de mate waarin beheeractiviteiten voldoen aan de vooraf gestelde eisen. ==Objecttoelichting== De inrichting van de toegangsbeveiliging moet beheerst worden. Hiertoe dient periodiek door een bepaalde functionaris met specifieke bevoegdheden controle-activiteiten te worden verricht. Deze activiteiten dienen ondersteund te worden met procedures en instructies, anders bestaat het risico dat de resultaten van de controle-activiteiten niet voldoen aan de verwachte eisen. De structuur van de beheersingsorganisatie geeft de samenhang van de ingerichte processen weer. Een control en de bijbehorende maatregelen worden hieronder vermeld.  +
==Objectdefinitie== Betreft systematisch ontwikkelde aanbevelingen, bedoeld om het installeren van programmatuur door eindgebruikers te beperken. ==Objecttoelichting== Het installeren van software kan betrekking hebben op 3 type actoren: # Gebruikers, om een bepaald type data-analyse in de business-omgeving te kunnen uitvoeren; # Softwareontwikkelaars, voor requirementsspecificatie, het creëren van datamodellen en het genereren van de programmacode; # Technische beheerders, voor het beheren van servers en netwerkcomponenten. Deze BIO Thema-uitwerking is gericht op eisen die gerelateerd zijn aan het installeren van software door ontwikkelaars voor het specificeren van gebruikersrequirements. Hierbij kan gedacht worden aan het toekennen van minimale rechten aan ontwikkelaars om additionele hulpsoftware te installeren of het toekennen van rechten die gerelateerd zijn aan de regels: need-to-use, need-to-know, need-to-modify, need-to-delete. Het doel hiervan is om risico’s die gerelateerd zijn aan het onbedoeld wijzigen van kritische assets (zoals informatie, software, applicaties en system security controls) te beperken.  +
==Objectdefinitie== Betreft systematisch ontwikkelde aanbevelingen, bedoeld om het installeren van programmatuur door eindgebruikers te beperken. ==Objecttoelichting== Voor het gebruik van software (door een beheerder) op een server zijn regels opgesteld.  +
==Objectdefinitie== Betreft regels voor het inperken van programmacode-wijzigingen aan een softwarepakket die door derden in opdracht van gebruikersorganisaties worden aangebracht. ==Objecttoelichting== Bij voorkeur dient een geleverd softwarepakket ongewijzigd te worden toegepast. Wijzigingen van de applicatiecode die niet door de leverancier zijn aangebracht, leveren bij actualisaties van het onderliggende serverplatform en interactie met andere platformen vaak technische problemen op. Ze veroorzaken daarbij mogelijk beveiligingsrisico’s. Eventuele wijzigingen dienen onder strikte voorwaarden, met goedkeuring van de leverancier plaats te vinden. Anderzijds worden organisaties die clouddiensten gebruiken soms geconfronteerd met nieuwe versies, die ze nog niet hebben kunnen testen voordat ze in de organisatie worden toegepast. ==Schaalgrootte== Middel en groot. ==Voor wie== Klant en leverancier.  +
==Doel== Het bereikbaarheidsprofielbeheer geeft burgers de mogelijkheid voor het eenmalig aangeven en onderhouden van zijn bereikbaarheid en voorkeuren in contact met de overheid. ==Scope== Bezien vanuit het gemak en herkenbaarheid voor de betrokkene, is het zeer belangrijk dat er één gemeenschappelijke plek is voor het beheren van de (digitale) bereikbaarheid, de voorkeuren en kanaaladressen. Dat voorkomt dat een burger dit op veel verschillende plekken en op telkens andere wijze moet doen. En het voorkomt ook dat dat profiel niet consistent of niet actueel is (waardoor het niet meer betrouwbaar zou zijn voor andere overheidsorganisaties). ==Afspraak== * Gebruik van deze generieke functie is verplicht voor overheidsorganisaties. * De verantwoordelijkheid ervoor wordt gedeeld door alle overheidsorganisaties. * Stelselafspraken zijn nodig om de gedeelde verantwoordelijkheid voor en het gebruik van deze functie te regelen. ==Voorziening== De overheid heeft een bereikbaarheidsprofielbeheer-voorziening waar burgers (personen die contact hebben met de overheid) gebruik van kunnen maken. Met deze voorziening is het onder meer mogelijk dat: # Een betrokkene geeft na authenticatie binnen zijn bereikbaarheidsprofiel aan op welk emailadres hij bepaalde berichten wil ontvangen; # Een betrokkenen geeft na authenticatie aan via welk telefoonnummer hij bepaalde sms-notificaties wil ontvangen; # DUO verstuurt een notificatie naar het door een betrokkenen opgegeven telefoonnummer dat er een nieuw bericht in een beveiligde omgeving beschikbaar is. NB. Nader onderzocht moet worden in welke mate bereikbaarheidsprofielenbeheer ook voor bedrijven van toepassing is. ==GA-principes== # GA-BP-1 Denken vanuit behoeften van “burgers en bedrijven” # GA-BP-2 Rekening houden met diversiteit bij “burgers en bedrijven” # GA-BP-4 Gebruik van ontkoppelde functies ==Voorbeelden== Bij MijnOverheid.nl kan je jouw e-mail adres instellen voor berichten en notificaties. ==Status== Medio 2020 is via een pressure-cooker versnelling aangebracht in de oplevering van GO. Een vijftal werkgroepen heeft in 2 maanden tijd uitwerking gegeven aan: * ‘Why’ van de GDI inclusief bijbehorende visual, * uitgangspunten voor het vastleggen van generieke functies (capability’s), * visies voor de domeinen Interactie, Gegevensuitwisseling, Identificatie en Authenticatie (Toegang), Machtigen en Infrastructuur. Resultaten van de pressure cooker zijn overgedragen om mee te nemen in de Gemeenschappelijke Overheidsarchitectuur (GO). GO brengt samenhang aan, verwijdert dubbelingen en verdiept visies zodanig dat besluitvorming in de PL en (naar beoordeling door PL) in het OBDO mogelijk is. Voor het domein Interactie geldt dat bovendien nog afstemming met de beleidsomgeving moet plaatsvinden. Gegevensuitwisseling heeft nu nog een bredere scope dan GDI en zal daarom binnen de GDI-context in samenhang met andere domeinen uitgewerkt worden. ==Documentatie== De visie uit de pressure cooker GO t.a.v. Interactie is opgenomen in het document van de werkgroep Interactie: [[media:GO_Pressure_Cooker_Interactie.pdf|GO_Pressure_Cooker_Interactie.pdf (PDF, 2,29 MB)]]. ==Naamgeving== Het visie document uit de pressure cooker gebruikt voor deze capability de naam '''Bereikbaarheidsprofielbeheer voor burgers'''  
Een bericht is een afgeronde hoeveelheid informatie (met een begin en een eind), die van een verzender naar een ontvanger verstuurd wordt.  +
Een voorziening waar overheidsorganisaties en bedrijven op een veilige en vertrouwelijke manier digitale berichten met elkaar kunnen uitwisselen.  +
Een voorziening binnen [[MijnOverheid]] waar overheidsorganisaties op een veilige en vertrouwelijke manier digitale berichten kunnen plaatsen voor burgers die dan per email worden geïnformeerd dat er een bericht voor hen staat.  +
==Objectdefinitie== Betreft het beschermen van gegevens die gebruikt worden om aan te tonen dat een applicatie werkt volgens de vastgestelde eisen en wensen. ==Objecttoelichting== Voor het testen van informatiesystemen wordt gebruik gemaakt van verschillende soorten gegevens. Het gebruik van operationele databases met persoonsgegevens of enige andere vertrouwelijke informatie moet worden vermeden en aangepast. Testgegevens dienen zorgvuldig te worden gekozen, beschermd en gecontroleerd.  +
Diensten en de hiervoor benodigde informatie zijn op het juiste moment klaar voor gebruik. De overheidsdienstverlener zorgt voor de tijdigheid, continuïteit en robuustheid van de dienst, zodanig dat deze: # geleverd kan worden wanneer deze nodig is; # ook in de toekomst geleverd blijft worden; # bestand is tegen verstoringen en aanvallen. De overheidsdienstverlener legt daarom de vereisten over beschikbaarheid vast en evalueert deze regelmatig. De overheidsdienstverlener zorgt ervoor dat de dienst aan de verwachtingen blijft voldoen, die burgers en bedrijven redelijkerwijs mogen stellen.  +
gegevens worden opgeslagen volgens duurzame normen en afhankelijk van de organisatiekeuze beschikbaar gesteld aan verschillende afnemers. Dit kan zich bijvoorbeeld uiten in technische, privacy afgeschermde, digitale, open of gesloten vormen.  +
Besluit aansluiten ministeries op Digipoort voor e-factureren  +
Besluit van de Staatssecretaris van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties van 12 juli 2022, tot wijziging van het Instellingsbesluit Sturing Digitale Overheid in het kader van de introductie van een meerjarenprogrammering op de generieke digitale infrastructuur.  +
Besluit verwerking persoonsgegevens Generieke Digitale Infrastructuur  +
Bestandsleveringen van de verschillende BRT-datasets. Via PDOK: * [http://www.kadaster.nl/web/artikel/productartikel/TOP10NL.htm TOP10NL] (voor schaalniveau’s tussen 1:5.000 en 1:25.000) wordt geleverd in bestandsformaten GML. * [http://www.kadaster.nl/web/artikel/productartikel/TOPvector.htm TOPvector] (voor schaalniveau’s tussen 1:25.000 en 1:250.000) wordt geleverd in de bestandsformaten DGN, DXF en Shape. * [http://www.kadaster.nl/web/artikel/productartikel/TOPgrenzen.htm TOPgrenzen] wordt geleverd in de bestandsformaten DGN en Shape. * [http://www.kadaster.nl/web/artikel/productartikel/TOPnamen.htm TOPnamen] wordt geleverd in de bestandsformaten GDB, Dbase of Excel. (Datasets alleen voor geheel Nederland of deelgebied)  +
Orgaan van een rechtspersoon krachtens publiekrecht ingesteld" (a-orgaan), of "een persoon of college, met enig openbaar gezag bekleed" (b-orgaan).  +
De overtuiging dat ‘beter voor de gebruiker en goedkoper voor de organisatie’ samen gaan wanneer het gebruikersperspectief centraal staat, is nog onvoldoende gemeengoed voor zowel veel professionals in het veld als voor bestuurders.<br> Het ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties (BZK) heeft daarom onderzoek laten doen om dit vernieuwde vertrekpunt feitelijk en breed te onderbouwen. Hiertoe zijn 11 cases van publieke organisaties verzameld en bestudeerd. Kenmerk van deze cases is dat vanuit het gebruikersperspectief verbeteringen zijn doorgevoerd in de dienstverleningsprocessen. De cases uit deze studie vormen een bevestiging van de veronderstelling dat meer kostenefficiëntie ontstaat nadat de dienstverlening is verbeterd, op voorwaarde dat het gebruikersperspectief (wensen van gebruikers en hun suggesties voor verbetering) leidend is geweest voor de inrichting van de dienstverleningsprocessen. <br> Dit is daarom een pleidooi tegen een puur efficiency gedreven aanpak en vóór een aanpak om met inschakeling van gebruikers te streven naar betere dienstverlening.  +
De beschikbaarheid en de kwaliteit van diensten voldoen aan vooraf bepaalde normen. Aangeboden informatie dient bijvoorbeeld juist, authentiek, actueel en volledig te zijn. Processen zijn zodanig ingericht dat dit is gegarandeerd en monitoring van het kwaliteitsniveau plaatsvindt.  +
In haar dienstverlening zegt de overheid wat ze doet en doet wat ze zegt. Burgers en bedrijven kunnen uitgaan van een betrouwbare en voorspelbare overheid. Zij kunnen vertrouwen dat informatie tijdig wordt verstrekt en dat deze correct, compleet en actueel is. De kwaliteit van diensten voldoet aan vooraf bepaalde normen. De monitoring en verantwoording hierop, alsmede de verbeteringen die hieruit voortvloeien zijn verankerd in de overheidsprocessen. Deze worden zo continu verbeterd.  +
De mate waarin de organisatie zich voor de informatievoorziening kan verlaten op een informatiesysteem. De betrouwbaarheid van een informatiesysteem is daarmee de verzamelterm voor de begrippen beschikbaarheid, integriteit en vertrouwelijkheid.  +
De mate waarin de organisatie zich voor de informatievoorziening kan verlaten op een informatiesysteem. De betrouwbaarheid van een informatiesysteem is daarmee de verzamelterm voor de begrippen beschikbaarheid, integriteit en vertrouwelijkheid.  +
Mate waarin vertrouwen kan worden gesteld in een identificatiemiddel, gebaseerd op de mate van zekerheid waarmee attributen, identiteiten, identificatiemiddelen en/of bevoegdheden zijn vastgesteld.  +
==Objectdefinitie== Betreft de mate waarin de data ononderbroken beschikbaar is voor eindgebruikers. ==Objecttoelichting== De technische betrouwbaarheid van opslagsystemen bepaalt in hoge mate de beschikbaarheid van de opgeslagen data. Technische betrouwbaarheid is gespecificeerd als: MTBF (Mean Time Between Failures), MTTR (Mean Time To Repair) en MTTF (Mean Time To Failure). De effectieve beschikbaarheid van opslag bepaalt de toegankelijkheid van data, die kan worden uitgedrukt in de verhouding van de tijd waarin de data beschikbaar is ten opzichte van de niet beschikbare tijd. Voor een zeer hoge beschikbaarheid, bijvoorbeeld 7x24 uur en 99,999% dient kostbare hardware en softwarematige redundantie te worden toegepast. Aanvullend is het belangrijk eisen te stellen aan het maximum aantal onderbrekingen per uur, dag of jaar. Lange bewaartijd opslag impliceert data integriteit, authenticiteit en privacy-dreigingen die niet of minder van toepassing zijn op systemen met een beperkte bewaartijd.  +
==Objectdefinitie== Betreft een vastgelegde manier van handelen voor het inloggen op informatiesystemen. ==Objecttoelichting== De toegang tot systemen en toepassingen wordt beheerst met beveiligde inlogprocedures. Daarbij dient de geclaimde identiteit op passende wijze en met een geschikte techniek te worden vastgesteld. De procedure om in te loggen, wordt zo ontworpen, dat de kans op onbevoegde toegang minimaal is.  +
==Objectdefinitie== Betreft een omgeving die uitsluitend wordt gebruikt om applicaties te creëren of aan te passen. ==Objecttoelichting== Het traject van ontwikkelen van een applicatie en het in productie nemen van de resultaten van dit ontwikkeltraject vindt gefaseerd plaats in specifieke omgevingen. Bij de ontwikkeling worden vier omgevingen onderscheiden: # Ontwikkelomgeving, Hierin wordt de programmacode ontwikkeld. Om te voorkomen dat ontwikkelingen het productieproces kunnen beïnvloed is deze omgeving gescheiden van de productie omgeving. # Testomgeving, Hierin worden de uit de ontwikkelomgeving afkomstige producten getest door professionele testteams. Aanwezige, in de testomgeving gesignaleerde, onvolkomenheden in de software worden weer via ontwikkelomgeving aangepast. Dit is een iteratief proces totdat uit de test naar voren komt dat het product geschikt is om in productie te nemen; # Acceptatieomgeving, Hierin worden de softwareproducten (nog éénmaal grondig) getest en bij positief resultaat door de gebruikers en beheerders geaccepteerd. Bij eventuele onvolkomenheden worden de softwareproducten niet geaccepteerd (no-go) en terug gestuurd naar de testomgeving of ontwikkelomgeving; # Productieomgeving, Hierin worden de nieuwe softwareproducten uitgerold. De Productie omgeving is de omgeving waarin de nieuwe softwareproducten functioneel en actief moeten zijn. De in de voorgaande omgevingen uitgevoerde stappen moeten zo veel mogelijk garanderen dat nieuw ontwikkelde software geen fouten bevat die de productiegegevens kunnen corrumperen. In principe zijn alle omgevingen los van elkaar ingericht en vindt behalve via formele overdrachten geen contact plaats tussen de verschillende omgevingen.  +
Informatiebeveiliging is het geheel van preventieve, detectieve, repressieve en correctieve maatregelen, alsmede procedures en processen om eventuele gevolgen van beveiligingsincidenten tot een acceptabel (passend), vooraf bepaald niveau te beperken. De maatregelen zijn gebaseerd op een risicoanalyse en wettelijke verplichtingen (waaronder - in het geval van persoonsgegevens - ook de AVG).  +
==Objectdefinitie== Omvat de beveiliging van het berichtenverkeer. ==Objecttoelichting== De beveiliging van het berichtenverkeer omvat beveiligingsmechanismen die bescherming bieden tegen Cross-Site Scripting (XSS), SQL Injections en andere bedreigingen op de inhoud van berichten, onder andere op basis van schema-validaties. Voor het berichtenverkeer geldt minimaal de OWASP-top 10. Deze criteria worden voortdurend geactualiseerd en zijn vrij toegankelijk op internet op https://OWASP.org. Voor PKI Overheid de Digikoppeling-standaarden van Logius.nl toepassen. Let op: voor alle Application Programming Interface (API)-initiatieven als alternatief voor webservices (server2server). Qua certificaatgebruik hiervoor digikoppeling richtlijnen blijven volgen. Op de middlewarelaag wordt vaak Message-level security gebruikt als set van maatregelen. Deze set specificeert in hoeverre de SOAP-berichten tussen een client-applicatie en een webservice, die aangeroepen is door een client, moeten worden versleuteld, digitaal worden ondertekend of beiden. Het specificeert tevens de gedeelde beveiligingscontext tussen een webservice en een client, in het geval dat ze meerdere SOAP-berichten uitwisselen. Message-level security wordt toegepast voor zekerheid over de vertrouwelijkheid via versleuteling van berichten of onderdelen daarvan; voor de integriteit van berichten via elektronische handtekeningen en voor authenticatie, door te vragen naar een gebruikersnaam of een X.509 token.  +
Beveiliging en Gegevensbeschrijvingen in openbare review  +
==Objectdefinitie== Omvat specifieke eisen over de te nemen maatregelen voor de beveiligingsmechanismen, het dienstverleningsniveau en de kwaliteit van beheerprocessen. ==Objecttoelichting== De eisen voor communicatievoorzieningen betreffen enerzijds de verantwoordelijkheden voor de informatiebeveiliging van het transport en de distributie van informatie en anderzijds de beveiligde toegang tot de transportvoorzieningen zelf.  +
==Objectdefinitie== Betreft een modelmatige beschrijving van de technische en organisatorische samenhang van onderdelen van softwarepakketten. ==Objecttoelichting== Op het hoogste niveau beschrijft een zogenaamde enterprise-architectuur de context van de organisatie en op hoofdlijnen het geheel aan organisatorische en functionele activiteiten en tot welke bedrijfsoutput dit resulteert. De beveiligingsarchitectuur beschrijft met het beveiligingsbeleid in samenhang welke organisatorische en technische beveiligingsmaatregelen de beoogde bedrijfsfunctionaliteit en dienstverlening ondersteunen voor eindgebruikers en klanten. ==Schaalgrootte== Middel en groot. ==Voor wie== Klant.  +
==Objectdefinitie== Betreft de faciliteiten waarmee bedrijfsmiddelen binnen ruimten beveiligd worden. ==Objecttoelichting== De rekencentra bevatten verschillende typen ruimten zoals: kantoren, bekabelingsruimten en serverruimten. Deze ruimten moeten conform de beveiligingsgraad van deze ruimten voorzien zijn van beveiligingsfaciliteiten.  +
==Objectdefinitie== Betreft een specialistische adviesfunctie (beveiligingsrollen) voor het management en de organisatie, gericht op het behalen van beveiligingsdoelstellingen. ==Objecttoelichting== De organisatie beschikt over middelen en informatie die beveiligd moeten worden. Hiervoor moeten de juiste rollen zijn benoemd binnen een centraal orgaan, de beveiligingsfunctie. De functionarissen binnen deze functies hebben specifieke verantwoordelijkheden voor het realiseren van toegangsbeveiliging binnen de gehele organisatie, waaronder het toegangsbeveiligingssysteem.  +
==Objectdefinitie== Betreft een doelgerichte bundeling van kennis en vaardigheden tussen personen met taken, verantwoordelijkheden en bevoegdheden voor de relationele samenhang van beveiliging. ==Objecttoelichting== De beveiligingsfunctie omvat de geformaliseerde taken en verantwoordelijkheden voor clouddiensten. Binnen de beveiligingsfunctie is geregeld dat contact wordt onderhouden met verantwoordelijken binnen de Cloud Service Consumer (CSC)-organisatie wanneer sprake is van beveiligingsincidenten. De beveiligingsorganisatie van de Cloud Service Provider (CSP) zorgt/ziet toe op het naleven van het informatiebeveiligingsbeleid, clouddienstenbeleid en overig hieraan gerelateerd beleid. Hoewel een ‘Beveiligingsfunctie’ als zelfstandig object beschouwd kan worden, is voor de eenvoud gekozen om deze in deze BIO Thema-uitwerking te integreren met de organisatie. Waar nodig grijpt de beveiligingsorganisatie in. De taken, verantwoordelijkheden, bevoegdheden en middelen die de beveiligingsorganisatie hiervoor heeft zijn vooraf expliciet, in relatie tot de CSC, benoemd en vastgesteld. Ook moet vooraf vaststaan hoe de rapportagelijnen tussen de beveiligingsverantwoordelijken zijn georganiseerd.  +
==Objectdefinitie== Betreft een doelgerichte bundeling van kennis en vaardigheden tussen personen met taken, verantwoordelijkheden en bevoegdheden voor de relationele samenhang van beveiliging. ==Objecttoelichting== De beveiligingsorganisatie ziet toe op het naleven van het informatiebeveiligingsbeleid. Waar nodig grijpt de beveiligingsorganisatie in. Welke taken, verantwoordelijkheden, bevoegdheden en middelen een beveiligingsorganisatie hierin heeft, wordt vooraf expliciet benoemd en vastgesteld. Ook moet vaststaan hoe de rapportagelijnen zijn uitgestippeld.  +
==Doel== Doel van Bevoegdhedenbeheer is het toekennen van een bevoegdheid aan een entiteit om namens een andere entiteit te mogen handelen. ==Scope== Bevoegdhedenbeheer betreft de “levenscyclus” van bevoegdheden: vanaf het onderkennen (ontstaan en eventueel aanpassen), naar het toekennen aan digitale identiteiten en het verklaren daarvan, tot aan het intrekken (verwijderen) van bevoegdheden.<br /> ==Voorbeelden== Doorgaans wordt Bevoegdhedenbeheer ook wel Autorisatiebeheer of Access Management genoemd. <br /> Uitgangspunt hierbij is, dat met bepaalde “regels” wordt bepaald wat mag (of wat niet mag) en dat op het moment dat ergens toegang tot wordt gevraagd, wordt gecontroleerd of dat volgens die regels mag.<br /> Zo’n regel kan bijvoorbeeld ook zijn, dat een persoon door iemand anders gemachtigd is om iets te doen. Machtigen wordt daarom gezien als onderdeel van Bevoegdhedenbeheer. ==Status== Medio 2020 is via een pressure-cooker versnelling aangebracht in de oplevering van GO. Een vijftal werkgroepen heeft in 2 maanden tijd uitwerking gegeven aan: * ‘Why’ van de GDI inclusief bijbehorende visual, * uitgangspunten voor het vastleggen van generieke functies (capability’s), * visies voor de domeinen Interactie, Gegevensuitwisseling, Identificatie en Authenticatie (Toegang), Machtigen en Infrastructuur. Resultaten van de pressure cooker zijn overgedragen om mee te nemen in de Gemeenschappelijke Overheidsarchitectuur (GO). GO brengt samenhang aan, verwijdert dubbelingen en verdiept visies zodanig dat besluitvorming in de PL en (naar beoordeling door PL) in het OBDO mogelijk is. Voor het domein Interactie geldt dat bovendien nog afstemming met de beleidsomgeving moet plaatsvinden. Gegevensuitwisseling heeft nu nog een bredere scope dan GDI en zal daarom binnen de GDI-context in samenhang met andere domeinen uitgewerkt worden. ==Documentatie== De visie uit de pressure cooker GO t.a.v. Machtigen is opgenomen in het document van de werkgroep: [[media:GO_Pressure_Cooker_Machtigen.pdf|GO_Pressure_Cooker_Machtigen.pdf (PDF, 419 kB)]]. ==Naamgeving== Deze generieke functie Bevoegdhedenbeheer is nieuw toegevoegd aangezien in diverse beschrijvingen van GO naast Machtigen ook “bevoegdheden” worden genoemd en dat aansluit bij de bevindingen van de NORA expertgroep IAM, waar deze functie reeds was beschreven.  
Bevoegdheid is het bezitten van toestemming om een handeling te mogen verrichten, al dan niet in naam van een andere natuurlijke persoon of een rechtspersoon.  +
De bevoegdheden die aan de uitvoeringsorganisatie zijn verleend, bakenen de wettelijke taken van de organisatie af. Daarmee is in abstracte zin vastgesteld wat de organisatie wel en wat ze niet mag doen. Pas wanneer een uitvoeringsorganisatie bevoegd is een wettelijke taak uit te voeren, kan er sprake zijn van rechtmatige uitvoering.  +
Persoonsgegevens mogen niet langer worden bewaard dan noodzakelijk is om het doel te bereiken waarvoor ze zijn verzameld of niet langer dan de bewaartermijn die sectorspecifieke wetgeving stelt. De bewaartermijn kan worden beëindigd door actieve verwijdering van de gegevens of door anonimisering van de persoonsgegevens. Bij anonimisering zijn de gegevens niet meer herleidbaar tot de betrokkenen.<br>NB: De AVG is niet van toepassing op de persoonsgegevens van overleden personen<sup class="noot">[[Algemene Verordening Gegevensbescherming (AVG)|AVG]] overweging 27: "De lidstaten kunnen regels vaststellen betreffende de verwerking van de persoonsgegevens van overleden personen."</sup>.  +
==Beschrijving== Diensten zijn geschikt om gegevens door afnemers zelf te laten bewerken. * Wijzigen actuele en historische data: ** Afnemers moeten in staat zijn een dienst te gebruiken waarmee actuele en historische data worden gewijzigd. Voorbeeld: Een afnemer voegt via een dienst van het Kadaster een nieuwe publiekrechtelijke beperking toe aan de BRK-PB registratie bij het Kadaster. Voorbeeld: Een afnemer wijzigt de voornaam en het geslacht van een persoon zoals dat in een bestaande geboorteakte staat na een aanvraag tot geslachtsverandering. **Aanbieders bieden diensten waarmee actuele en historische data wordt vastgelegd. Voorbeeld: Het Kadaster biedt een dienst aan waarmee overheidsorganisaties publiekrechtelijke beperkingen kunnen toevoegen aan de BRK-PB registratie. Voorbeeld: Het Kadaster wijzigt de oppervlakte van een perceel binnen de BRK zoals dat gold op een datum in het verleden. * Wijzigen data binnen transactie: ** Afnemers moeten in staat zijn een dienst te gebruiken die bij elkaar behorende data wijzigt en zorgt voor compleetheid en consistentie. Voorbeeld: Een afnemer gebruikt een dienst en levert daarbij gelijktijdig data aan over de aanvraag, betaling en levering die moeten leiden tot een complete en consistente vastlegging in een registratie. ** Aanbieders moeten bij elkaar behorende data compleet en consistent als eenheid kunnen verwerken, en indien dat niet lukt de 'gegevenssituatie’ onveranderd laten. Voorbeeld: Een aanbieder verwerkt gelijktijdig aangeleverde aanvraag-, betaling- en levering-data binnen zijn registratie en borgt compleetheid en consistentie.  +
De mate waarin de juistheid van een gegeven kan worden aangetoond  +
De opdracht heeft betrekking op de levering van een Bezoeker Verwijs Systeem (BVS) Oplossing, Additionele diensten en Product Specifieke diensten.  +
Eventueel gemaakte fouten in een geleverde dienst worden tijdig hersteld. De levering van een dienst kan door allerlei omstandigheden anders verlopen dan was voorzien. Nationaal zijn afspraken gemaakt dat dan herstel plaatsvindt, zie NORA AP29 [[De dienstverlener voldoet aan de norm]]. Doorgaans zal het de burger c.q. een vertegenwoordiger van het bedrijf zijn dat de fout (of vermeende fout) bij de dienstverlener aankaart. Bij verschil van inzicht tussen de burger en de behandelend ambtenaar, kan dat leiden tot een klacht of een eventuele escalatie naar de Ombudsman. Ingeval het verschil van inzicht een besluit van een bevoegd gezag betreft, kan het ook leiden tot een bezwaar- en/of beroepsschrift volgens de [[Algemene Wet Bestuursrecht]]. De fout kan echter ook blijken vanuit de sturing op de kwaliteit van de dienst door de dienstverlener, zie NORA AP31 [[PDCA-cyclus in besturing kwaliteit]]. In dat geval kan de verantwoordelijke overheidsorganisatie het herstel proactief zelf inzetten. De afhandeling van deze correcties vindt plaats o.b.v. compassie en met de menselijke maat en verloopt uiteindelijk via [[Diensten leveren volgens de afspraken]]. De correctie zal worden verantwoord tot op het hoogste niveau, zoals dat ook is beoogd bij het [https://nl.wikipedia.org/wiki/ISO_9001 ISO 9001 Kwaliteitssysteem]. In geval de oorzaak van de fout structureel van aard is, zal dat worden doorgegeven aan een collega-ambtenaar die kan laten overgaan tot het her-ontwerp van die dienst, zie [[(Her)ontwerpen van een dienst]]. Dit mechanisme om tot tijdig herstel te komen is zeer wezenlijk in de vertrouwensrelatie tussen burgers en de overheid. Het is immers dat je niet in “goede tijden”, maar juist als het “fout gaat” wordt getest op karakter, normen en waarden! Als overheid (ambtenaar) willen we leren van onze fouten. En toeslagen-debacles moeten voortaan worden voorkómen. De mogelijkheden om tot herstel te komen moeten daarom voor elke dienst klip en klaar zijn. Als in een dienstlevering iets niet goed is gelopen en een burger een beroep doet op één of meer van de vijf genoemde correctiemogelijkheden, dan moet elke vraag om correctie uiteindelijk altijd leiden tot een actie vanuit de overheid om te [[Sturen op (verbetering van) de kwaliteit van dienstverlening]]. En van daar uit moet altijd een correctieve -en mogelijk ook preventieve- actie ondernomen worden (wat in de praktijk immers nog regelmatig niet goed verloopt).  
Het bieden van een democratisch proces om volksvertegenwoordigers te kiezen, zorgt er voor dat de stem van de Nederlandse burgers -die tevens stemmen vanuit hun rol als eigenaar of medewerker van bedrijven- niet alleen wordt gehoord, maar via het Kabinet en Parlement ook feitelijk invloed heeft op de visie en het beleid waarmee de Nederlandse samenleving vorm krijgt. De trigger voor deze capability komt vanuit de Politiek, waar verkiezingscampagnes kunnen worden gestart. En de noodzakelijke input daarbij, is de verkiezing van volksvertegenwoordigers door stemgerechtigde burgers. Zie voor meer details de beschrijving van dit proces: [https://www.rijksoverheid.nl/onderwerpen/democratie/werking-parlementaire-democratie de werking van de parlementaire democratie].  +
De overheid (het ambtelijke apparaat c.q. de uitvoeringsorganisaties) biedt een aanbod van diensten dat past bij de behoeften van [[Wat bedoelen we in het Basisconcept voor Dienstverlening met de 'burger'?|burgers]]. Anno 2021 maakt elke overheidsorganisatie de diensten die zij levert voor burgers toegankelijk via de eigen website. Die diensten moeten zodanig zijn beschreven, dat burgers vooraf al kunnen weten wat ze mogen verwachten. In principe zal zo’n beschrijving staan op de website(s) van de overheidsorganisatie(s) waar de dienst wordt aangeboden. De ca. 1.400 overheidsorganisaties doen dat ieder op hun eigen manier en met verschillende technische oplossingen. Nationaal zijn afspraken gemaakt welke aspecten van een dienst worden beschreven, zie NORA AP05 [[Nauwkeurige dienstbeschrijving]], maar in de praktijk wordt deze afspraak niet altijd gevolgd. Voor burgers betekent dat een divers palet aan websites van de overheid, waar je geen overzicht op hebt en niet gemakkelijk je weg in kunt vinden. Als oplossing daarvoor is een [https://www.overheid.nl/producten_en_diensten gemeenschappelijke zoekmachine] gemaakt, waarmee burgers alle aangeboden diensten vanuit die ene plek kunnen vinden, die daardoor dus functioneert als een soort “virtuele” dienstencatalogus van de Nederlandse Overheid. Gegeven dit aanbod van diensten van de overheid, is van belang na te gaan in hoeverre dat aanbod past bij de behoefte van burgers. Waar kunnen burgers hun wensen kenbaar maken voor nieuwe diensten en feedback geven op het aanbod? Die wensen worden vanzelfsprekend verwoord door de politieke vertegenwoordiging van de burger in de verschillende lagen van de democratie, maar burgers moeten ook hun individuele wensen kunnen inbrengen. Dat lijkt momenteel alleen mogelijk als de overheid daar zelf proactief in is en die wensen specifiek uitvraagt bij een geleverde dienst of meer algemeen via bijvoorbeeld landelijke onderzoeken. Een nog openstaande vraag hierbij is: op basis van welke criteria weegt de overheid af in hoeverre het mogelijk is om aan die wensen te voldoen? Dat is een afweging tussen individuele wensen en collectieve belangen, of tussen algemene afspraken en de discretionaire bevoegdheid van overheidsorganisaties, binnen technologische of budgettaire mogelijkheden, et cetera. Verder kan het ook handig zijn voor de overheid om aan te geven welke diensten (tijdelijk) niet worden geleverd, of welke nieuwe worden voorzien. Vanuit de NORA bestaan in elk geval twee principes die voor het ontwerp van een dienst rekening houden met feedback van de gebruikers. Zie NORA AP19 [[Perspectief gebruiker]] en NORA AP31 [[PDCA-cyclus in besturing kwaliteit]]. Dat is echter eenmalig bij de opzet en raakt dus niet de reflecties van burgers op het reeds bestaande dienstenaanbod. Vanuit NORA wordt daarom geadviseerd om dit dienstenaanbod niet los te zien van het [[Sturen op (verbetering van) de kwaliteit van dienstverlening]], waarbij de reflecties van burgers via het [[(Her)ontwerpen van een dienst]] kunnen worden verwerkt in een aangepast Dienstenaanbod. Voorbeelden van een Dienstenaanbod zijn: de publieke diensten van de [https://www.denhaag.nl gemeente Den Haag] of de [https://www.belastingdienst.nl/ Belastingdienst], en de mogelijkheid om via de gemeenschappelijke zoekmachine alle door de [https://www.overheid.nl/ Nederlandse Overheid] aangeboden publieke diensten te vinden.  
Volgens de WRR vraagt het gebruik van Big Data in het veiligheidsdomein om nieuwe kaders. Dat is nodig om de mogelijkheden van Big Data te benutten en tegelijkertijd de fundamentele rechten en vrijheden van burgers te waarborgen.  +
{{{Beschrijving}}}  +
Boekje met 10 praktijktoepassingen van Linked Data in Nederland  +
Het doel van deze aanbesteding is de ontwikkeling van een bouwblok audio welke de huidige Audiosystemen- en toepassingen in de verkeerscentrales (hierna VC) voor wegverkeer en objectbediening, bediencentrales (scheepvaart objectbediening op afstand), verkeersposten (scheepvaart begeleiding) en objecten (tunnels, bruggen, sluizen, keringen enz.) moet gaan vervangen. Het bouwblok audio zal als Commercial Off-The-Self (hierna COTS) producten worden ingekocht en dient te voldoen aan de Baseline Informatiebeveiliging Overheid (BIO). Nadere informatie is te lezen in het Beschrijvend Document.  +
Voorziening die deel uitmaakt van de infrastructuur van de e-overheid.  +
Een afspraak, standaard, organisatorische of technische voorziening of een combinatie hiervan ten behoeve van de realisatie van de digitale overheid.  +
Indeling van bouwstenen zoals gehanteerd in NORA 3.0 Katern strategie. Indeling in Contactfuncties, Identity Management, Basisregistraties, Elektronische informatie-uitwisseling.  +
Onderzoek naar effectieve beleids- en uitvoeringsopties en de mogelijke gevolgen daarvan.  +
In het rapport "een betere overheid voor burgers en bedrijven" van de Brede Maatschappelijke Heroverwegingen staat de behoefte van burgers en bedrijven voorop. Wat hebben zij nodig in hun contact met de overheid?<br> Het rapport richt zich op dienstverlening: het individuele contact dat burgers en bedrijven met de overheid hebben. Dit rapport is geschreven als een synthese van de veel al bestaande analyses die de afgelopen jaren zijn gedaan op het thema dienstverlening voor burgers en bedrijven: er is in de afgelopen jaren bijzonder veel aandacht is geweest voor (knelpunten in de) overheidsdienstverlening aan burgers en bedrijven. Het rapport staat daarom in het bijzonder stil bij de vraag hoe het komt dat dit beperkt, of zelfs soms helemaal niet, gelukt is. Ondanks de vele inspanningen die zijn gepleegd om de dienstverlening van de overheid voor burgers en bedrijven te verbeteren.  +
<br> ==Verslag sessie== Meer informatie: * [[NORA review]] * [[NORA review kwaliteitskader]] In deze sessie waren van te voren geen PSA's ingebracht. Met een groep van een man of 14 bekeken Eric Brouwer, Peter Bergman en Robert van Wessel daarom de referentiearchitectuur van Regie op Gegevens, die waarschijnlijk in het najaar in een nieuwere versie in openbare review zal gaan via noraonline.nl. Dit leidde tot discussies over onder andere: * Is het verschil tussen een PSA en een referentiearchitectuur altijd duidelijk? Zou een PSA bijvoorbeeld actionable moeten zijn? * Horen beleidsbrieven bij het juridisch kader, of hoort daar alleen wet- en regelgeving? * Beoordeel je in een NORA review of het voldoet aan NORA, of het een goede architectuur is, of allebei? Beide, tot op zeker hoogte ;-) * Moet er (altijd) een IST en SOLL transitie in een PSA voorkomen? * Hoeveel ruimte moet de huidige situatie in beslag nemen in een PSA? * Zou op noraonline naast het begrip [[PSA (Project Startarchitectuur)]] niet ook referentiearchitectuur en bijv. productarchitectuur gedefinieerd moeten worden? * Is de architectuurscope niet vaak groter dan de projectscope? * De samenhang met andere projecten / programma's hoort ook in een PSA thuis * Hoe dik of dun je PSA kan zijn is afhankelijk van wat er al als (enterprise) architectuur is beschreven. Idealiter trek je zaken die je in PSA's goed beschrijft naar je enterprise architectuur toe en maakt zo een serie van 'bouwblokken' die je in andere PSA's kunt gebruiken - of er naar verwijzen. Dan heb je uiteindelijk een veel dunner document nodig. ==Oorspronkelijke sessiebeschrijving== ===Hoe NORA-proof is mijn PSA?=== Steeds meer opdrachtgevers weten het al: bij je verandertraject in de eigen organisatie of digitale dienst aan de burger neem je een projectleider in de hand EN een onafhankelijk architect. De projectleider zorgt dat je inderdaad van A naar Beter komt binnen tijd en budget, de architect zorgt dat het eindresultaat ook inderdaad Beter is: ontworpen volgens de laatste inzichten, aansluitend op de omgeving en conform alle relevante wettelijke en kwaliteits-kaders. Het middel daarvoor is de [[PSA (Project Startarchitectuur)]]. Maar hoe zorg je dat dat PSA niet alleen de eigen directe context meeneemt, maar ook de kennis en afspraken op nationaal niveau in de NORA? We laten zien hoe je dat al in 1 uur kunt laten checken. ===Zo stellen we dat vast voor een willekeurige PSA!=== In deze sessie laat een NORA-expert ter plekke zien hoe hij een nog niet eerder door hem bekeken PSA analyseert en waardeert aan de hand van de PSA-instrumenten die de NORA biedt. Denk daarbij aan de [https://www.noraonline.nl/images/noraonline/6/64/ICTU_Handleiding_voor_het_maken_van_een_PSA.pdf PSA handleiding], de [[Principes|Architectuur Principes]], het [[Vijflaagsmodel]] en [[Thema's]]. Een hiertoe aangeleverde PSA wordt van commentaar en adviezen voorzien. Zo concreet, dat je daar in het project direct mee aan de slag kunt! ==Opzet van de sessie== We beginnen met een korte beschrijving van de ingebrachte PSA's, waarna de aanwezigen ter plekke kiezen welke PSA in deze sessie behandeld gaat worden. De gekozen PSA brengen we integraal in beeld, waarbij we de expert volgen die het document doorloopt. Hij denkt hardop en geeft zo een kijkje in de keuken van de NORA peer-review. Natuurlijk is er gelegenheid om in de chat vragen te stellen over het hoe en waarom, al zullen die om wille van de tijd mogelijk deels pas na afloop van de sessie kunnen worden beantwoord. Na de sessie delen we alle commentaren en bevindingen met degene die de PSA heeft aangeleverd. <br /> Vragen en aanvullingen over de methodiek van de NORA review bundelen we en publiceren we na afloop van de NORA Gebruikersweek voor alle deelnemers op noraonline.nl. ===OPROEP - breng zelf een PSA in voor de peer-review=== We dagen jullie uit om zelf een PSA in te brengen, die publiekelijk mag worden gedeeld. Het zou mooi zijn als het gaat om een nog lopend project, zodat de feedback ook echt kan worden gebruikt door de eigen architect om het op een hoger plan te brengen. Maar misschien zijn er andere redenen om een PSA te willen reviewen, bijvoorbeeld wanneer na afloop bleek dat er het een en ander over het hoofd gezien is: had een NORA review dat kunnen voorkomen? PSA's die niet besproken worden kunnen na afloop van de Gebruikersweek alsnog voor een NORA review worden aangemeld. Maar misschien heeft deelname aan de sessie je belangrijkste vragen al beantwoord - we horen het graag. Lever je PSA in pdf-format aan via [mailto:nora@ictu.nl?subject=PSA%20voor%20Bring%20Your%20Own%20PSA%20Gebruikersweek&body=Beste%20mensen%20van%20NORA%2C%0AHierbij%20lever%20ik%20een%20PSA%20om%20te%20bespreken%20in%20de%20sessie%20Bring%20Your%20Own%20PSA.%20Ik%20zal%20aanwezig%20zijn%20bij%20de%20sessie%20op%20donderdag%2027%20mei%20%28sessie%201%29%20%2F%20dinsdag%201%20juni%20%2F%20allebei.%0A%0AHet%20PSA%20is%20van%20het%20project%20of%20programma%20.....%2C%20dat%20nog%20van%20start%20gaat%20%2F%20al%20loopt%20%2F%20al%20is%20afgerond.%0AOnze%20belangrijkste%20vragen%20bij%20het%20PSA%20zijn%3A%20%0A%0A%0AMet%20vriendelijke%20groeten%2C%0ANaam%2C%20rol%20t.o.v.%20PSA%2C%20organisatie. nora@ictu.nl], inclusief een korte beschrijving van het project/programma en de belangrijkste vragen die jullie hebben. NB: Kun je niet deze sessie, maar wil je wel graag meedoen? Deze sessie wordt twee keer aangeboden in de NORA Gebruikersweek, op [[Bring Your Own PSA (sessie 1)|donderdag 27 mei]] en [[Bring Your Own PSA (sessie 2)|dinsdag 1 juni]].  
<br> ==Verslag sessie== Meer informatie: * [[NORA review]] * [[NORA review kwaliteitskader]] In deze intieme sessie konden alle deelnemers (delen van) een eigen PSA laten zien en bespreken. Een aantal inzichten die uit de sessie kwam: * In een PSA moet veel meer staan als de context nog niet in bijvoorbeeld een enterprise architectuur staat beschreven. * De betrokkenheid van stakeholders in een PSA is heel belangrijk - niet alleen voor de architect maar als het goed is juist voor de stakeholders zelf. * PSA's schrijven is een kunst die je door oefenen en reviewen steeds beter onder de knie krijgt. Verschillende reviewers halen verschillende elementen uit een PSA naar voren, waardoor uiteindelijk een completer beeld en document ontstaat. ==Oorspronkelijke sessiebeschrijving== ===Hoe NORA-proof is mijn PSA?=== Steeds meer opdrachtgevers weten het al: bij je verandertraject in de eigen organisatie of digitale dienst aan de burger neem je een projectleider in de hand EN een onafhankelijk architect. De projectleider zorgt dat je inderdaad van A naar Beter komt binnen tijd en budget, de architect zorgt dat het eindresultaat ook inderdaad Beter is: ontworpen volgens de laatste inzichten, aansluitend op de omgeving en conform alle relevante wettelijke en kwaliteits-kaders. Het middel daarvoor is de [[PSA (Project Startarchitectuur)]]. Maar hoe zorg je dat dat PSA niet alleen de eigen directe context meeneemt, maar ook de kennis en afspraken op nationaal niveau in de NORA? We laten zien hoe je dat al in 1 uur kunt laten checken. ===Zo stellen we dat vast voor een willekeurige PSA!=== In deze sessie laat een NORA-expert ter plekke zien hoe hij een nog niet eerder door hem bekeken PSA analyseert en waardeert aan de hand van de PSA-instrumenten die de NORA biedt. Denk daarbij aan de [https://www.noraonline.nl/images/noraonline/6/64/ICTU_Handleiding_voor_het_maken_van_een_PSA.pdf PSA handleiding], de [[Principes|Architectuur Principes]], het [[Vijflaagsmodel]] en [[Thema's]]. Een hiertoe aangeleverde PSA wordt van commentaar en adviezen voorzien. Zo concreet, dat je daar in het project direct mee aan de slag kunt! ===Opzet van de sessie=== We beginnen met een korte beschrijving van de ingebrachte PSA's, waarna de aanwezigen ter plekke kiezen welke PSA in deze sessie behandeld gaat worden. De gekozen PSA brengen we integraal in beeld, waarbij we de expert volgen die het document doorloopt. Hij denkt hardop en geeft zo een kijkje in de keuken van de NORA peer-review. Natuurlijk is er gelegenheid om in de chat vragen te stellen over het hoe en waarom, al zullen die om wille van de tijd mogelijk deels pas na afloop van de sessie kunnen worden beantwoord. Na de sessie delen we alle commentaren en bevindingen met degene die de PSA heeft aangeleverd. <br /> Vragen en aanvullingen over de methodiek van de NORA review bundelen we en publiceren we na afloop van de NORA Gebruikersweek voor alle deelnemers op noraonline.nl. ===OPROEP - breng zelf een PSA in voor de peer-review=== We dagen jullie uit om zelf een PSA in te brengen, die publiekelijk mag worden gedeeld. Het zou mooi zijn als het gaat om een nog lopend project, zodat de feedback ook echt kan worden gebruikt door de eigen architect om het op een hoger plan te brengen. Maar misschien zijn er andere redenen om een PSA te willen reviewen, bijvoorbeeld wanneer na afloop bleek dat er het een en ander over het hoofd gezien is: had een NORA review dat kunnen voorkomen? PSA's die niet besproken worden kunnen na afloop van de Gebruikersweek alsnog voor een NORA review worden aangemeld. Maar misschien heeft deelname aan de sessie je belangrijkste vragen al beantwoord - we horen het graag. Lever je PSA in pdf-format aan via [mailto:nora@ictu.nl?subject=PSA%20voor%20Bring%20Your%20Own%20PSA%20Gebruikersweek&body=Beste%20mensen%20van%20NORA%2C%0AHierbij%20lever%20ik%20een%20PSA%20om%20te%20bespreken%20in%20de%20sessie%20Bring%20Your%20Own%20PSA.%20Ik%20zal%20aanwezig%20zijn%20bij%20de%20sessie%20op%20donderdag%2027%20mei%20%28sessie%201%29%20%2F%20dinsdag%201%20juni%20%2F%20allebei.%0A%0AHet%20PSA%20is%20van%20het%20project%20of%20programma%20.....%2C%20dat%20nog%20van%20start%20gaat%20%2F%20al%20loopt%20%2F%20al%20is%20afgerond.%0AOnze%20belangrijkste%20vragen%20bij%20het%20PSA%20zijn%3A%20%0A%0A%0AMet%20vriendelijke%20groeten%2C%0ANaam%2C%20rol%20t.o.v.%20PSA%2C%20organisatie. nora@ictu.nl], inclusief een korte beschrijving van het project/programma en de belangrijkste vragen die jullie hebben. NB: Kun je niet deze sessie, maar wil je wel graag meedoen? Deze sessie wordt twee keer aangeboden in de NORA Gebruikersweek, op [[Bring Your Own PSA (sessie 1)|donderdag 27 mei]] en [[Bring Your Own PSA (sessie 2)|dinsdag 1 juni]].  
De plaats waar een gegeven of document voor de eerste keer is vastgelegd  +
De BurgerServiceCode is een gedragscode met tien kwaliteitseisen voor de relatie tussen burger en overheid in de moderne (digitale) samenleving. Deze eisen zijn geformuleerd als rechten van burgers en daarbij behorende plichten van overheden.  +
Alle belanghebbenden van overheidsdienstverlening in de ruimste zin van het woord.  +
Het burgerservicenummer (BSN) is het persoonsnummer voor contacten met de overheid. Dit unieke nummer helpt om bijvoorbeeld persoonsverwisselingen te voorkomen. Iedereen die zich voor het eerst inschrijft bij een gemeente krijgt een BSN. Een pasgeboren kind krijgt bij inschrijving in de BRP pas een BSN. Het BSN staat op het paspoort, rijbewijs en identiteitskaart.  +
De gemeente Waddinxveen maakt al jaren gebruik van Cipers/iBurgerzaken van PinkRoccade als applicatie voor burgerzaken. Ook werkt Waddinxveen met de Makelaarsuite van PinkRoccade. De looptijd van deze overeenkomsten gaat eindigen en daarom voert Waddinxveen een aanbestedingsprocedure uit om de komende jaren invulling te geven aan de functionaliteit die deze applicaties momenteel bieden.  +
==Objectdefinitie== Betreft een methode om de mogelijke bedrijfsimpact te bepalen die een organisatie zou kunnen ervaren door een incident, die de functionaliteit van of de informatie in een applicatie in gevaar brengt. ==Objecttoelichting== Eén van de specifieke activiteiten bij applicatieontwikkeling is het uitvoeren van een BIA. Hierbij wordt vanuit verschillende optieken de doelomgeving geanalyseerd, om op deze manier de juiste requirements voor de te ontwikkelen applicatie te kunnen identificeren en traceren.  +
C
A cornerstone of the UN/CEFACT standardisation activities is the Core Component Technical Specification (CCTS). Core Components are the syntax-neutral and technology-independent building blocks that can be used for data modeling. Major benefits of CCTS include improved reuse of existing data artifacts, improved enterprise interoperability, and consistency across vertical industry standards. (bron: wikipedia)  +
Binnen de ISOR-pagina’s kom je de term 'CIP-netwerk' tegen als grondslag bij de uitwerking van bepaalde criteria en normen. Deze grondslag wordt gebruikt wanneer voor het betreffende criterium/norm geen onbetwiste aanwijsbare bron uit een best practice als grondslag geadopteerd kan worden. Deze grondslag geeft aan dat de betreffende norm opgesteld is door leden uit de CIP-community die, individueel of in de werkgroepen/schrijfgroepen, hebben bijgedragen aan het opstellen van de betreffende BIO Thema-uitwerking. Het CIP-netwerk is de community van het [[Centrum Informatiebeveiliging en Privacybescherming (CIP)|Centrum Informatiebeveiliging en Privacybescherming (CIP)]] die kennis deelt en ontwikkelt op het bredere terrein van informatiebeveiliging en privacybescherming. Eén van de kennisproducten van het CIP is de [[ISOR|Information Security Object Repository (ISOR)]], een verzameling van BIO Thema-uitwerkingen ter ondersteuning van organisaties bij de implementatie van de [[BIO (Baseline Informatiebeveiliging Overheid)|Baseline Informatiebeveiliging Overheid (BIO)]]. Meer informatie vind je over de BIO en het CIP op: * BIO [https://bio-overheid.nl/over-de-bio bio-overheid.nl/over-de-bio] * CIP [https://cip-overheid.nl/over-cip cip-overheid.nl/over-cip]  +
CORA procesmodel uitgebreid met werkprocessen  +
CORA update thema applicatiestrategieën  +